کارشناس رسمی دادگستری -رشته راه وساختمان

- قاب صلب خمشی برای 25 طبقه اقتصادی میشود

- قاب صلب خمشی همراه با دیوار برشی برای 50 طبقه اقتصادی است

- سختی جانبی یک قاب صلب توسط مقاومت خمشی تیرها-ستونها واتصالات سازه تامین میشود

- درقابهای با ارتفاع زیاد،تامین سختی برعهده ستونهاست

- تغییر شکل در یک قاب صلب عمدتا برشی است

- هرچه درجه نامعینی سازه بیشتر باشدرفتار سازه در برابر زلزله بهتر خواهد بود

- سختی یک عضو با طول عضو نسبت عکس دارد

- ستونهای کوتاه تر سهم بیشتری در جذب انرژی دارند لذا بیشتر در معرض شکست قرار دارند

-بهترین حالت در سازه بتنی این است که هنگام زلزله مفصل در تیرها تشکیل شود

-طبق 2800 در سازه های قاب-دیوار اگر ساختمان کمتر از 8سقف باشد میتوان دیوار را برای 100 درصد وقاب خمشی را برای 30 درصد نیروی جانبی طرح کرد

- اگر ارتفاع دیوار برشی کم باشد، نیروی برشی بر طراحی حاکم است و اگر ارتفاع دیوار برشی زیاد باشد لنگر خمشی بر طراحی حاکم است

- در یک دیواربرشی در اثر بازشو، تیرهمبند نیروی برشی زیادی را به سازه تحمیل میکند

-در صورتی که نسبت دهانه به ارتفاع در تیر همبند زیاد باشد سختی تیر کاهش یافته و مانند تیر خمشی طراحی میشود

-طراحی تیر همبند براساس طراحی تیرهای عمیق صورت میگیرد

مدیر وبلاگ-دوره ارتقا پایه نظام مهندسی ساختمان

*/* مفاصل پلاستیک:

-اگر خاموت به اندازه کافی در مقطع باشد......پلاستیکی شدن آن خمشی میشود......نواحی مفصل پلاستیک در تکیه گاه محدود میشود.....در ناحیهM max

-اگرعضو ضعف برشی داشته باشد(برش در ستون ثابت است).......کل ستون خراب میشود

-تخریب خمشی(پلاستیک شدن خمشی) ، تخریب برشی(پلاستیک شدن برشی)..... پلاستیک خمشی بهترست

- Mnمقاومت خمشی Vnبرش خمشی

-سازه مطلوب یعنی..............Mnکم وVnزیاد

در سازه خوب........MnVمقاومت برشی

در سازه بد.......Mn>MوVn

-بهتر است ابتدا تخریب خمشی اتفاق بیافتد(تخریب خمشی بهتر از تخریب برشی است)

-مفاصل پلاستیک، بالقوه هستند

-مفاصل پلاستیک 3بعدی وجود ندارد

-محل تشکیل لنگر پلاستیک در تیرها باید باشد

-بارمحوری،چرخش پلاستیک را کاهش می دهد

-هرچه زلزله بیشتر شود،نواحی مفصل پلاستیک، غیر خطی تر می شود.

-اگرلنگر به MPبرسد یعنی تمام تارها جاری شده اند.

-وقتی لنگر به MP رسید یعنی لنگر ثابت میماند

-اگرلنگر به MPیابرش به Vpبرسد،مقطع از نظر خمش،پلاستیک میشود

-نواحی که بیشترین لنگر را دارند را محل تشکیل مفصل پلاستیک گویند

-با تشکیل اولین مفصل پلاستیک در مقاطع............... حالت خطی تمام میشود

-درنواحی تکیه گاهی تیرها ،لنگر ماکزیمم میشود

-اگر بخواهیم مقاومت را افزایش دهیم......................................بهسازی مقاومت

-اگر بخواهیم شکل پذیری را افزایش دهیم.............................بهسازی شکل پذیری

-کد360 دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود

*/*ترازهای عملکردی:

-ترازهای عملکردی عبارتند از:

1-آستانه فروریزش(C.P) 2-ایمنی جانی(L.S) 3-بهره برداری آنی(I.O)

*حد مجاز برای(1):کلانتریها-رییس جمهور-بیمارستان وغیره

*حدمجاز برای(2):خانه های مسکونی(سطح عملکرد 2800)

*حد مجاز برای (3): سیلوها-ویلای کم استفاده

-ضریب اهمیت(I) برای ساختمانهای معمولی(1) –ساختمانهای موقت(8/0)

-عوامل موثر در اضافه مقاومت:1-جاری شدن غیر همزمان در اعضا2-سخت شدگی3-اضافه مقاومت4-ضرائب

- درساختمانهای بلند نتیجه تحلیل خطی وغیر خطی با هم برابر میشوند.

- بهتر است از Rنهایی استفاده شود

-بین 30% تا35% هزینه های نوسازی را به بهسازی اختصاص میدهیم.طرح اقتصادی تر میشود

-هدف بهسازی: 1-سطح عملکرد(ترازهای عملکرد) 2-سطح خطر(ترازهای خطر)

- CP(آستانه فروریزش) LS(ایمنی جانی-هدف 2800) IO(بهره برداری آنی)

-هرچه دوره بازگشت(TR) بیشتر باشد ، نیروی زلزله بیشتر میشود

-زلزله طرح ............................. دوره بازگشت475 ساله ......BASE1(سطح خطر1)

-زلزله بهره برداری................ دوره بازگشت72سال

-دوره بازگشت2475 ساله...................................................... BASE2(سطح خطر2)

- زلزله2475 سال......................MCE(maximum creaditable earth quick)

-سطوح عملکرد عملکرد ساختمان:IO/LS/CP

-سطوح عملکردی متشکل از عملکرد سازه ای وغیر سازه ای است

-عملکرد سازه ای:(STRACTUAL)

S1=IO…………….S3=LS…………….S5=CP

-عملکردغیر سازه ای( NONSTRACTUAL)

N.A=OP……………N.B=IO…………N.C=LS………..ND=CP

-اگر خواستیم ساختمان LSباشد باید: 1-سازه ای باشد S3 2-غیرسازه ای باشدN.C

-انتخاب سطح عملکرد با مالک است

-سطح عملکرد ساختمان بستگی به:

1-سطوح عملکرداجزای سازه ای(s1=io /s3=ls /s5=cp)

2-سطوح عملکرداجزای غیر سازه ای(N.A=OP/N.B=IO/N.C=LS/ND=CP

-در جدول اهداف بهسازی.....1-درآئین نامه 2800 مقدارKراچک میکند 2-KوPخیلی حساس است

-طبق نشریه 360 باهدف بهسازی مبنا................ K

-طبق نشریه 360 باهدف بهسازی مطلوب……...K+P

Kایمنی جانی در475سال است-Pآستانه فروریزش در2475سال است

Kهدف مبنا(در نشریه360)

طبق FEMA.......................هدف بهسازی مبنا K+P

درجدول سطوح عملکردی-سطوح خطر:

-Mبهترین dبدترین

-افزایش هزینه......افزایش کیفیت ساختمان

درادارات............ kوpکنترل میشود

-هدف مطلوب=K-P هدف مبنا=K هدف ویژه=K-P وزیرقطری

-تراز آگاهی =K

-انواع سطوح خطر برای 72سال-225سال-475سال-2475سال کنترل میشود

مواردی که بهسازی لازم است:

1)اگر براساس آئین نامه 2800 نگارش به روز طراحی نشده باشد،نیاز دارد

2)براساسFEMA310براساس سریع ولزوم بهسازی را بررسی میکند

-هیچ لزومی ندارد که FEMA356پاسخگو باشد

-اساس کار360-356 است

-2800 فقط (K)را بررسی میکند

-ارزیابی سریع .........310

-درآیین نامه آمریکا براساس حد نهایی است

-2800 به درد محاسبات بهسازی نمی خورد

-تحلیلهای مورد استفاده مهندسی،خطی است

-آئین نامه آمریکا 356 مهم است

-درنمودار رعایت تغییر مکان..........روش نشریات 360-356 ملاک است

-R=M بایک تفاوت اصلی که: M برای هرعضو از سازه است-Rبرای کل سازه است

-درنشریه360 برای هر عضو یک Mتعریف میکند

-Mبزرگتر........نیروی کوچکتر..............نازکتر طراحی میشود

-اعضای ساختمان متشکل از:1-عناصرسازه ای(تیر-ستون-فونداسیون-دیواربرابر)2-غیر سازه ای(سقف-دیوار-سقف کاذب-نما)

-دریک قاب خمشی.....کلیه اعضا اصلی هستند

-اعضای سازه ای:1-اصلی(علاوه بر تحمل بارهای ثقلی،نیروهای زلزله را نیز تحمل میکنند)2-غیر اصلی(بارثقلی را با تغییر شکل های زلزله تحمل میکنند)

-ارزیابی عینی..........بایددرهرطبقه حداقل20%تا40% اعضا واجزا واتصالات بازدید شود

-آزمایش متعارف در سازه بتنی..... حداقل2نمونه از هر عضو(ستون-تیر-فونداسیون) وحداقل6مغزه از هر سازه

*/* اعضای فیوز(DC):

-QCLمقاومت کرانه پایین(سیم در ماشین-قوی تر....FC) QCEمقاومت مورد انتظار(فیوز......DC)

-DC........اعضای کنترل شونده با تغییر مکان

-FC........کنترل شونده بانیرو......اعضای ترد

- اعضای FCنباید غیر خطی شوند

-فیوزها را لب مرزی طراحی کنیم

-سیم هارا قوی تر طراحی کنیم

-فیوز خمشی ضعیف=رفتارخمشی(خوب)

-فیوزبرش ضعیف=رفتار برشی(بد)

مصالح فولادی:

A-میخواهیم از مقاومت مشخصه استفاده کنیم(FY)

FYe=1/1FYواقعی(فیوز).............FYL=FYاحتیاطی(سیم)

B-میخواهیم از نتایج آزمایش استفاده کنیم(FY1-FY2-FY3)

FYe=Fy.............FYL=FY – &

E=EXPECTED L=LOWERBOAND

*/*-انواع تحلیل:

1-استاتیکی خطی(ساده تر-معتبرتر)(LSP)

2-دینامیکی خطی(LDP)

3-استاتیکی غیر خطی(NSP)(PUSHOVERهل دادن)

4-دینامیکی غیر خطی(سخت تر-دقیقتر)(NDP)

-از 1تا4 افزایش دقت / از 4 تا1 افزایش اعتبار

-روش 1 پایدار است

-مرز رفتار خطی وغیر خطی عدد 2 است

-برای یک بادبند بایستیDCRمحاسبه شود

-DCR برای اعضایی است که از زلزله نیرو میگیرند

-افزایشDCR..........عضو غیر خطی میشود(DCR>2برای اعضای غیر خطی)

-DCR بیشتر یعنی محل تشکیل مفاصل پلاستیک است.یعنی اگرDCRستونها از تیرها بیشتر شود محل تشکیل مفاصل پلاستیک درستونها اتفاق می افتد.

-در آئین نامه آمریکا:

DCR

>DCR>2.4شکل پذیری متوسط...............0.85 x (Vc+Vs)

DCR>4شکل پذیری زیاد......................Vc=0.7 x (Vc+Vs)

-تئوری ستون قوی-تیر ضعیف در گره ها اتفاق می افتد

-درستونها با مقطع بزرگتر......................DCR کمتر است

-انواع پیچش :1-اتفاقی(5%) 2-واقعی 3-غیر خطی

-درسازه منظم،رفتارهای دینامیکی از یک تحلیل استاتیکی قابل پیش بینی است.

-در یک زلزله:اعضای DC(شکل پذیر)-اعضایFC(غیر شکل پذیر)

-درتحلیل استاتیکی ودینامیکی خطی......................مدلها 3بعدی هستند

-در تحلیل استاتیکی ودینامیکی غیر خطی............مدلها2بعدی هستند(کمبود اطلاعات در مورد 3بعدی)

-درقابی که سقف نرم است..............باید هرقاب بطور جداگانه سیستم مهاربند داشته باشد.

-درقابی که سقف سخت است.......باید به نسبت سختی،بار زلزله تقسیم شود

-پریود هر قاب بطورجداگانه یا چسبیده به قاب یکی باشد

-مدلسازی با المانSHELLباشد

-تغییر شکل دیافراگم(دلتا): بیشتر از 2.....صلب برابر2.....نیمه صلب کمتر از 2......نرم

-پیچش مربوط به سقف های صلب است

-در مدل 3بعدی برای سقف صلب در تبدیل به 2بعدی بایستی پیچش اعمال شود

-پیچش مربوط به المان 3بعدی است

-SHELLالمانهایی هستند که در ETSBSدارای سختی هستند

-مدل سازی موجب کاهش مقدارB ونیز کاهش مدل زلزله میشود

-در خاک نرم پریود زیاد است

-پیچش مربوط به سقف صلب است

-در طبقه نرم، " اتا" وجود ندارد( )

-حداقل ضخامت سقف کامپوزیت 9 سانت است

-اثرزلزله قائم را در موارد زیر درنظر میگیرند:

الف-دراعضای قائم مهم است(طره ای) ب-در اعضای پیش تنیده مهم است ج-در اعضایی که تحت بارثقلی،80%ظرفیت آن پرشده است(80%ظرفیت را تقاضا پرکرده است)

-دراعضای پیش تنیده تا (FU75% )عضو را میکشند.

*/* میرایی:

-میرایی یک ساختمان 5% است

- شتاب طیفxجرم ساختمان =نیروی زلزله...........Sa x m=f

- افزایش میرایی=کاهش نیروی طراحی=کاهش بازتاب=افزایش غیرخطی

-میرایی=میرایی خطی+میرایی غیر خطی

-میرائی ویسکوز+میرایی غیر خطی= میرایی موثر

مثال:

13%=میرایی موثر یعنی 5%میرایی خطی+8%میرایی غیر خطی

- میرایی غیر خطی+5%= میرایی موثر ساختمان

-هرچه ساختمان غیر خطی تر شود.......میرایی بیشتر میشود.....نیرویی که ساختمان میگیرد کمتر میشود

-هرچه ساختمان غیرخطی تر وشکل پذیر تر میشود.......نیروی طراحی کاهش می یابد

-باضرایبSRAوSRV مقادیر شتاب وسرعت کاهش می یابد

-m..... کاهش نیروها درروش استاتیکی ودینامیکی خطی است

mمقدارQud را کاهش میدهد

Qud=QE+ -QE

*ضوابط بهسازی سازه های بتنی:

نواقص:

1-عدم امتداد آرماتور مثبت به داخل تیر2-عمل نامناسب وصله ستون3-فاصله زیاد خاموت وعدم محصور شدگی4-ابعاد نامناسب تیر وستون 5-نقص در اتصالات

-درزلزله سطح بهره برداری مقدار R=1 است

-ترک در سختی برشی تاثیر ندارد

-با ایجاد ترک در پای سازه، برش اصطحکاکی در جهت عکس نیرو اتفاق می افتد

-درآئین نامه ایرانVn=Vc+Vs Vn=Vsشکل پذیری زیاد(مقاومت برشی) وVc=0 بتن خرد شده است

*/* شکل پذیری:

-شکل پذیری سازه عقب تر از شکل پذیری اعضاست.

-شکل پذیری=افت انرژی=استهلاک انرژی

-تیرهایی که با خمش کنترل میشوند(رفتار خمشی).......... Vp

-تیرهایی که بابرش کنترل میشوند(رفتاربرشی) ..............Vp>Vn

-ضوابط اعضای اصلی سخت گیرانه تر است

- اگر در مقطعی برش زیاد باشد.........mکمتر میشود

-رفتار برشی رفتار شکل پذیری نمی باشد

-هرچه بار محوری بیشتر شود...........شکل پذیری کمتر میشود

-دیوار های برشی کوتاه .................. دربرش می شکنند(برش حکمفرماست)

-دردیواربرشی بلند...........................خمش حکمفرماست

- دیوار برشی یابا برش کنترل میشود یا با خمش

-تغییرشکل دیوار برشی با خمش بیشتر است

-تغییر شکل دیوار برشی با برش کمتر است

-ترکهای 45 درجه=برشی

-ترکهای قائم انتهای تیر=خمشی

*/* بادبندها(واگرا-همگرا):

-بادبندهای واگرا شکل پذیری بیشتری دارند

-دربادبند واگرا ........ هرچه طول پیوند(e) کمتر باشد ........رفتار برشی(بهتر است)......کل طول تیر جاری میشود

- دربادبند واگرا ........ هرچه طول پیوند(e) بیشتر باشد ........رفتار خمشی.......درطول بلند،2مفصل خمشی ایجاد میشود

-eتا10% طول........ رفتار برش

-eتا 20% طول......رفتار خمشی

-20%>e>10% رفتار تلفیقی

-تخریب برشی بهتر است

-دربادبندهای واگرا استفاده از ورق جان در محل اتصال برشی، مجاز نیست(باید تمام اتصال بال به جان در محل برش جوش یکسره شود)

-همیشه باید رفتار غیرخطی در عضو باشد نه در اتصال

-اگرتنش در فولاد به fyبرسد فولاد جاری میشود(قطعه خمشی)

-اگرتنش در فولاد به 0.55fye برسد قطعه در برش جاری میشود(قطعه برشی)

-برای تیرهای قاب خمشی از جداول نشریه360 مقدارmرا حساب میکنیم

-ستون قاب خمشی تحت کشش .......... رفتارDC دارد

-طول کمانش محل بادبند فشاری،خیلی کوتاه است

-IOمربوط به ساختمانهای خاص است

-کلیه بادبندها عضو اصلی هستند

*/*سئوالات مهم:

***سئوال:ضریب اصلاح سختی برشی چقدر است؟

ج:در اعضای بتنی برابر 1 است

***سئوال:فرق mبا Rچیست؟mبرای تک تک اعضاست R برای کل ساختمان است

***سئوال:شرط صلب بودن سقف چیست؟

ج:اگر تغییر شکل دیافراگم از نصف DRIFTطبقه کمتر بود سقف صلب محسوب میشود.اگر از 2برابرDRIFTبیشتر بود سقف نرم محسوب خواهد شد.

-پیچش مربوط به سقفهای صلب است

***سئوال:درقابهای 2بعدی چگونه اثر پیچش اعمال میشود؟ با اعمال کردن ضریب " اتا "

***سئوال:تفاوت Vدر نشریه 360 با 2800 در چیست؟

ج:Vنشریه 360 ......تغییر مکان بام درست است

V2800............سطح نیرو درست است

***سئوال:درروش تحلیل دینامیکی طیفی ضریب اصلاح (K) چیست؟

درنشریه 360 مقدارش برابر زیر است(kضریب اصلاح دینامیکی طیفی)

K=C1*C2*C3*Ag

***سئوال:تغییر مکان هدف چیست؟هنگام زلزله سازه به تغییر مکان (target)برسد

-نقطه عملکرد از تلاقی طیف ظرفیت با طیف پاسخ کاهش یافته بدست می آید

سئوال:اگرDCRبیشتر از چند شود،عضو رفتار برگشت ناپذیر وغیر خطی پیدا میکند؟

ج: DCR<2................حالت برگشت پذیر دارد(فولاد وبتن).......شکل پذیری کم..............K=1

>DCR>2.4..............حالت برگشت ناپذیر دارد(فولاد وبتن)....شکل پذیری متوسط......K=0.85

DCR>4 ..................شکل پذیری زیادK=0.7 ……………………………….……………….

سئوال:آئین نامه 2800 چه عملکردی را در چه دوره بازگشتی تامین میکند؟

ج:سطح ایمنی جانی را در 475 سال تا مین میکند

***سئوال:چرا آئین نامه 2800 به درد ساختمانهای موجود نمی خورد؟

ج: چون Rرا در ساختمانهای مختلف نمی دانیم

مدیر وبلاگ-دوره ارتقاپایه نظام مهندسی

1395 جدول هزینه ساخت وسازهرمتر مربع زیربنادر سال

(قیمت تمام شده اعیان)

بااعمال آخرین ضریب تعدیل رشته ای نهایی در گروههای مختلف(ابنیه-تاسیسات برق ومکانیک)

مصوب سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور

طبقه16 وبالاتر روی شالوده	طبقه13تا15 روی شالوده	طبقه11و12 روی شالوده	طبقه 8-10 روی شالوده	طبقه6و7 روی شالوده	طبقه 5تا3 روی شالوده	طبقه1 ,2 روی شالوده	گروه ساختمان
16,244,012	14,464,906	12,685,800	11,448,161	10,055,817	8,169,696	7,735,244	هزینه ساخت هر متر مربع زیربنا

چکیده: در این مقاله سعی شده است عوامل تعیین کننده در وزن ساختمانهای صنعتی در دو گروه عوامل محدود کننده و عوامل سلیقه ای مورد بررسی قرار گرفته و از آن نتیجه گیری شود که آیا ما مجاز هستیم دو قاب صنعتی را که ظاهراً از نظر دهانه یا ارتفاع و یا تناژ جرثقیل مشابه هم هستند با هم از نظر وزن واحد سطح سوله طراحی شده مقایسه نماییم یا نه و اصولاٌ آیا میتوان پیش از طراحی یک سوله پیشبینی نمود که وزن تقریبی آن چقدر خواهد شد و اگر چنین است چه عواملی را باید در آن پیش بینی مد نظر قرار داد.

مقدمه:گاهی اوقات از برخی مهندسین و یا سازندگان سوله وهمچنین از زبان برخی کارفرمایان شنیده میشود که اگر وزن واحد سطح سوله ای از مثلاً 30 کیلوگرم بر متر مربع بیشتر شود، محاسبات آن سنگین و طرح غیر اقتصادی میباشد و یا وزن و ابعاد ورقهای یک سوله را با سوله ای دیگر مقایسه میکنند.در این مقاله سعی در بررسی این نظرات داریم و اینکه تا چه حد این گفته ها منطقی و فنی میباشند و میخواهیم یک بررسی کلی بر عواملی که طراحان برای سبکسازی سوله ها باید در نظر بگیرند انجام دهیم . عوامل را به دو گروه محدود کننده و سلیقه ای تقسیم بندی میکنیم:

عوامل محدود کننده مجموعه شرایط ، محدودیتها و بایدهایی هستند که بر طرح حاکمند و طراح در تعیین آنها نقشی ندارد ومعمولاٌ توسط کارفرما به طراح ابلاغ میشود. مانند ارتفاع سوله یا تراز جرثقیل یا محل احداث سوله و ... .

عوامل سلیقه ای عواملی هستند که در شکل کلی و عملکرد سازه نقش دارند اما به سلیقه طراح انتخاب میشوند و قابل تغییر هستند مثل شیب سقف سوله ، طرح کلی سوله ، ابعاد جان مقاطع ، محل استقرار کلافهای طولی و ... .

1- عوامل محدود کننده:

1-1- ارتفاع ستونها : ارتفاع ستونها از سه حیث درتعیین وزن واحد سطح سوله ها موثرند بنابراین میتوان گفت اولین و مهمترین موضوع در بحث وزن سوله ارتفاع آن میباشد :

1-1-1- هر چه ارتفاع سوله ای بیشتر باشد باد بیشتری به آن فشار می آورد (با افزایش چشمه باربر) و ممکن است مقاطع آن سنگین تر گردد.

1-1-2- بدیهی است که با افزایش ارتفاع ستونها و ثابت ماندن دهانه سوله ( و به تبع آن زیربنای سوله ) بر وزن ستونها و در نتیجه وزن واحد سطح سوله افزوده میشود . در واقع اگر فرض کنیم مقاطع تیر و ستون با افزایش ارتفاع سوله تغییر نکند ، تنها بدلیل افزایش طول ستون و مصرف مصالح بیشتر وزن فولاد مصرفی بیشتر خواهد شد.

1-1-3- هرچه ارتفاع سوله زیادتر شود علاوه بر افزایش سطح چشمه باربر سوله فشار باد نیز افزایش میابد و برای ارضای ضوابط آئین نامه در محدودیت جابجایی قاب نیاز است مقاطع سوله به طور قابل ملاحظه ای تقویت گردند . به عنوان مثال آئین نامه بارگذاری ایران ضریب اثر تغییر سرعت باد را در مناطق خارج شهرها به صورت Ce=2.0 (Z/10)^0.16 پیشنهاد میکند که با ارتفاع نسبت مستقیم دارد.

1-2- محل استقرار سوله : از دیگر عوامل موثر در وزن سوله باید به منطقه ای که سوله قرار است در آنجا نصب گردد اشاره نمود. چیزی که معمولاً سازندگان به آن توجه نمیکنند. محل استقرار سوله نیز از پنج نظر میتواند موثر باشد:

1-2-1- بارمبنای برف: در حقیقت فرق بسیاری بین وزن سوله ای که در منطقه دارای برف کم مثل نایین ساخته میشود با سوله ای مشابه که درمنطقه ای با بار برف مبنای متوسط همچون اصفهان یا برف سنگین مانند گلپایگان ساخته میشود، وجود دارد. در ایران این بار از25 تا 300 کیلوگرم بر متر مربع متغیر است.

1-2-2- فشارمبنای باد: که در واقع متاثر از سرعت باد در هر منطقه ای هست نیز میتواند نقشی تعیین کننده داشته باشد . به عنوان مثال فشار مبنای باد در ایران طیفی از 32 تا 84 کیلوگرم بر متر مربع را در بر میگیرد.

1-2-3- موقعیت پروژه و بادگیربودن محل : بعنوان مثال ضریب تغییر سرعت در ایران برای مناطق داخل شهر یا محلهایی با ساختمانهای متعدد یا درختان انبوه متفاوت با مناطقی است که در خارج شهر هستند یا درختان انبوه و ساختمانهای متعدد آنها را احاطه ننموده است.

1-2-4- ضریب منطقه ای یا شتاب مبنای زلزله (A): که بسته به سطح لرزه خیزی منطقه در ایران از 0.2 تا 0.35 تغییر میکند و در تعیین ضریب زلزله و برش پایه سازه موثر است.

1-2-5- نوع زمین محل و پریود خاک آن نیز ممکن است در تغییرضریب بازتاب ساختمان (B) و بالتبع ضریب زلزله سازه موثر باشد.

1-3- کاربری سوله : که از دو حیث موثر واقع میشود :

1-3-1- ضریب اهمیت سوله : اهمیت کاربری از حیث آئین نامه 2800 ایران(کم تا خیلی زیاد) و این که آیا سوله محل تجمع خواهد بود یا نه .بحثی که با تغییر ضریب اهمیت سوله (I) میتواند ضریب زلزله را افزایش دهد.

1-3-2- دیوار چینی : بسیاری اوقات ساخت دیوار دور تا دور سوله از الزامات طرح است مانند سوله هایی که برای تولید مواد غذایی یا سردخانه استفاده میشوند. در این صورت هر چه ارتفاع یا وزن دیوار بیشتر باشد نیروی زلزله بیشتری را جذب خواهد نمود و احتمال افزایش مقاطع آن وجود دارد. در صورتی که با استفاده از مصالح سبک برای پوشش اطراف میتوان از این موضوع جلوگیری نمود.

1-4- طول سوله :شاید تعجب کنید اما یکی دیگر از عوامل تعیین کننده در وزن واحد سطح سوله طول آن میباشد.چیزی که اغلب به آن توجهی نمیشود و دلیل آن این است که اعضایی که در هر سوله بدون توجه به طول آن وجود دارند و وزن آنها ثابت است مانند وجود بادبند در ابتدا و انتهای سوله و ستونهای باد و تیر نعل درگاه و پل جرثقیل و کنسول سقف در ابتدا و انتهای سوله و.... در سوله های با طول بالا و متراژ زیادتر تاثیر کمتری بر عدد وزن واحد سطح سوله میگذارند تا سوله مشابهی که طول کمی دارد. همچنین عامل طول میتواند از نظر وجود درز انقطاع در سوله تعیین کننده باشد.

1-5- عمر مفید : عمر مفید در نظر گرفته شده برای سوله و خصوصاً جرثقیل و تعداد دفعات استفاده از آن در روز عامل مهم دیگری است که با معیار خستگی و دخالت در تنش مجاز اعضای تحت اثر خستگی در مقطع و وزن آنها موثر میباشد.

1-6- جرثقیل : وجود جرثقیل و تناژ آن و ارتفاع قرارگیری آن هم فوق العاده میتواند در وزن سوله موثر باشد. آن هم نه تنها از این حیث که باری مضاعف به سوله وارد میکند بلکه به خاطر اظافه شدن اعضایی جدید همچون حماله ها ، پل جرثقیل ، اتصالات آنها ، نشیمن جرثقیل و حتی تغییر فرمی که ممکن است در نوع ستون داده شود. بعنوان مثال برای جرثقیل های با تناژ بالا مرسوم نیست که از جوش دادن کربل به ستون بعنوان نشمن جرثقیل استفاده شود.

1-7- دهانه سوله : عامل موثر دیگری است که با افزایش آن وزن و مقاطع سوله به طور تصاعدی افزایش میابد (همانطور که میدانیم خمش ایجاد شده در تیرها با مربع دهانه تیر نسبت مستقیم دارد.) که این افزایش دهانه با افزایش خمش و برش تیر و ستونها ناشی از بار مرده ، برف و حتی جرثقیل ارتباط پیدا میکند.

1-8- آئین نامه : آئین نامه مورد استفاده برای طرح سوله و شماره ویرایش آن بسیار در طرح مهم است . آئین نامه ها ممکن است از نظر توزیع بار برف ، باد ، زلزله ، ضرایب ضربه بارهای جرثقیل ، محدودیت جابجایی ، روش و ضوابط طراحی اسکلت فولادی و بتنی و ... تفاوت داشته باشند. همینطور مرجع کنترل یا تصویب کننده طرح یک سوله از جمله عوامل مهم دیگر دخیل در این موضوع میباشند. مثلاٌ ممکن است در یک مرجع کنترل اجرای بادبند دورتادور سقف سوله اجبار گردد ودر جایی دیگر نه.

2- عوامل سلیقه ای:

2-1- فاصله چرخهای راهبر پل جرثقیل : که فوق العاده در تعیین مقطع حماله های جرثقیل و ستونهای سوله و حتی در ابعاد فونداسیون موثر است. در واقع با افزایش فاصله چرخهای راهبر بار پل و جرثقیل در هر چرخ راهبر به تکیه گاه (ستون) نزدیکتر میشود و لذا علاوه بر کاهش لنگر ماکزیمم در تیر حماله نیروی وارد بر ستون یا فونداسیون را هم کاهش میدهد. البته فاصله چرخهای راهبر تابع تناژ جرثقیل ، تک پل یا دو پل بودن جرثقیل و علی الخصوص دهانه سوله نیز میباشد . در واقع هر چه دهانه سوله بزرگتر باشد باید این فاصله را بیشتر اختیار نمود تا از ضربه زدن جرثقیل در هنگام حرکت طولی (ناشی از گیر کردن چرخهای یک طرف یا نامساوی بودن سرعت موتور راهبر در دو طرف) و یا خارج شدن راهبر از ریل کاسته شود.

1-3- نوع پل جرثقیل (تک پل – دوپل ) و مقطع آن: که معمولاٌ با توجه به تناژ جرثقیل و دهانه سوله تعیین میگردد. و باید دقت نمود معمولاٌ در جرثقیل دوپل ارابه روی پلها حرکت میکند و به فضای بیشتری بین پل و کنج سوله نیاز است و در حالت تک پل وینچ بالابر به بالهای پایینی پل آویزان است. اگرچه با دوبل شدن پلها وزن آنها بیشتر میشود ولی معمولاٌ مقطع هر پل بهینه و سبک میگردد. طراح بایستی با تغییر عرض و ضخامت ورقهای بال و جان و کنترل تنش پل و اثرات خستگی و خیز آن سبکترین و بهترین حالت ابعاد را برای پل انتخاب کند معمولاٌ هر پل مقطع I شکلی است که البته دارای دو جان (WEB) میباشد.

2-3- نوع اتصال حماله های جرثقیل : (مفصلی – یکسره ) . اگرچه عموماً از اتصالات مفصلی به این منظور استفاده میشود ولی برای جرثقیلهای سنگین میتوان با روشهای خاصی از اتصالات گیردار تیر به تیر (خورجینی) استفاده نمود و مقطع حماله را بهینه ساخت. البته باید توجه داشت در این صورت تحلیل تیر حماله بدلیل نامعین شدن مشکل خواهد شد و بایستی از نرم افزارهای مناسب برای این کار استفاده شود.

2-4- مقطع حماله : معمولاٌ تیر حماله مقطع I شکل دارد ولی در تناژهای سنگینتر ممکن است از مقاطع دیگری هم استفاده نمود (مانند BOX). در هر حال از آنجا که این عضو تحت خمش دو محوره و نیروی محوری قرار دارد بایستی حالات مختلف را برای مقاطع بال و جان امتحان نموده و مقطع بهینه را انتخاب کرد.

2-5- تعیین گیردار یا مفصلی بودن سوله : در این خصوص بایددانست اگرچه استفاده از گیرداری در فونداسیون میتواند فوق العاده در کاهش مقاطع سوله و سبک شدن فولاد مصرفی خصوصاً در سوله های مرتفع موثر باشد اما از آنجا که این کار مستلزم طراحی و اجرای فونداسیونهای خاص ، حجیم و بعضاً پرهزینه است در کل احتمال غیر اقتصادی بودن طرح وجود خواهد داشت و بایستی آن را دقیق برآورد نمود . استفاده از فونداسیونهای نیمه گیردار هم امری است که در صورت انجام تحقیقات و مطالعات وسیعتر میتواند باعث بهینه تر شدن طرح شده و حالت بینابینی باشد میان دو حالت مفصلی یا گیردار صرف و طراح میتواند از محاسن هر دو نوع استفاده کند.

2-6- مقاطع بهینه : بازی با مقاطع تیر و ستون (بال و جان ) برای حصول اقتصادی ترین طرح ممکن (تا حد ممکن افزایش ارتفاع جان برای افزایش ممان اینرسی مقطع ) و کشف بهترین حالت پاسخگو . که باید دقت کرد مقاطع انتخابی منعی از نظر ضوابط آئین نامه طراحی نداشته باشند مثلاٌ ضوابط کمانش موضعی را ارضا کنند. همچنین این بخش فوق العاده به تبحر ، دانش و تجربه طراح وابسته است تا هر بار تشخیص دهد کجای سازه را تقویت و کجا را سبکتر کند مثلاٌ برای محدود کردن جابجایی سوله میتوان تیر یا ستون را قوی کرد اما عموماٌ تقویت تیر تاثیر بیشتری در آن دارد و... .

2-7- تحلیل سه بعدی : استفاده از بادبند در قاب اول و آخر و تحلیل سه بعدی و تبدیل قاب خمشی به قاب دوگانه در برخی مواقع بسیار کارساز است. در این حال باید از آرماتور (بادبند) های دورتادور جهت دوختن قابها به همدیگر استفاده نمود. همچنین استفاده از چشمه باربر کمتری که برای قابهای ابتدا و انتها وجود دارد و بار باد کمتری را جذب میکند نیز در تحلیل سه بعدی میتواند جابجایی سوله را محدودتر کند.

2-8- عناصر موثر : تعبیه مناسب عناصر مهار جانبی مثل سینه بندها و قوطی ها در جاهای مناسب برای افزایش تنشهای مجاز اعضای قاب . در واقع اگرچه این عناصر خود وزن سازه را زیاد میکنند اما میتوانند مقاطع تیر و ستون را سبکتر کنند و استفاده از آنها نیاز مند تجربه و برآورد دقیق است.

2-9- شیب سقف : تعیین مناسب درصد شیب سقف ( و تاثیر آن در جابجایی و تنش ایجاد شده در مقاطع سوله و مقطع لاپه ها و توزیع بار برف و تعداد و قطر میل مهارها و ... )

2-10- شکل کلی سوله : تعیین مناسب شکل کلی سوله و تعداد دهانه و اندازه دهانه ها و تعداد ستونها و ....(تک دهانه ، دو دهانه ، استفاده از ستون در زیر تاج ، سقف قوسی یا دندانه ای ، سوله کوچک چسبیده به سوله اصلی و...) که در واقع بسیاری مواقع قبل از مدل کردن و برآورد وزن سوله نمیتوان اظهار نظر نمود که مثلاٌ برای پوشش یک زمین استفاده از سوله تک دهانه به عرض دهانه 30 متر بهتر است یا سوله دو قلو با دهانه های 15 متری یا حالات دیگر. البته باید دقت کرد با تغییر شکل کلی سوله ممکن است توزیع بار برف یا باد هم به گونه ای دیگر شود و اثری متفاوت روی رفتار سازه داشته باشد.

2-11- فاصله قابها : تعیین فاصله مناسب بین قابها بر اساس شرایط متفاوت و خاص (معمولاً 5 تا 7 متر)

2-12- نوع مصالح : استفاده از فولادهای پرمقاومت مانند St-52 در ساخت برخی مقاطع سوله مثل ستونها و حتی گاهی در ترکیب با فولاد معمولی برای کاهش هزینه ها.مثلاً جنس متفاوت فولاد بال و جان. البته بایستی دقت نمود با توجه به برابر بودن ضریب الاستیسیته فولادهای معمولی و پرمقاومت در سوله هایی که جابجایی غالب است استفاده از فولاد پرمقاومت کمکی به سبکتر شدن طرح نمیکند و استفاده از این فولادها در سوله هایی که تنش و مقاومت در آنها تعیین کننده باشد منطقی است.

جمع بندی و نتیجه گیری: نکته مهم اینجاست که در هر سوله معمولاً یا تنشهای بالا و معیار مقاومت در تعیین مقاطع سوله تعیین کننده میشوند (مانند سوله های با دهانه بزرگ یا دارای جرثقیل سنگین ) و یا جابجایی قاب تحت بار باد و معیار بهره برداری تعیین کننده میشود (اکثر سوله های با ارتفاع بالای 8متر ). بنابراین ممکن است مثلاً در سوله ای که در آن عامل جابجایی غالب بوده است تغییر جرثقیل از 2 تن به 15 تن یا افزایش بار برف یا ضریب زلزله یا استفاده از فولاد پرمقاومت هیچگونه تغییری در مقاطع سوله حاصل نکند.و بالعکس در سوله ای که تنشها عامل تعیین کننده بوده تغییر ارتفاع یا افزایش بار باد تاثیری در مقاطع سوله نداشته باشد. همچنین ممکن است در سوله ای تنش ناشی از بار برف (معیار مقاومت) غالب باشد و افزایش بار زلزله تاثیری بر مقاطع نداشته باشد.

همچنین گاهی وزن واحد سطح سوله بدون احتساب لاپه ها یا حماله ها و پل جرثقیل بیان میشود و گاهی با احتساب آنها. با توجه به وجود عوامل متعدد فوق وزن واحد سطح میتواند از عددی حول و حوش 30 شروع شود و تا بالای 100 کیلوگرم بر متر مربع هم بدست آید وآن عدد کاملاٌ منطقی باشد..

نکته دیگرکه حائز اهمیت است این است که همیشه سبکترین وزن برای سوله بهترین حالت نیست ،بلکه عامل دیگری هم در طرح خوب ملاک است و آن اینکه دورریز ورق برای ساخت سوله به حداقل ممکن کاهش یابد. در واقع ممکن است یک سوله خیلی سبک طرح شود ولی ابعاد آن به گونه ای باشد که با توجه به عرض ورقهای موجود در بازار دورریز زیادی داشته باشد و عملاً ساخت سوله را پر هزینه نماید. پس باید عامل کاهش پرت به عنوان یک هدف در کنار کاهش وزن سوله در ذهن طراح مورد بررسی قرار گیرد.لذا طراح خوب طراحی است که همزمان طرح بهینه و کارا ، اقتصادی و سبک ، ایمن ، زیبا ، بدون دورریز ورق و با کمترین ایجاد محدودیت برای استفاده کنندگان را ارائه نماید.

همانطور که میبینیم اگر برنامه ای وجود داشته باشد که در حین طراحی بلافاصله پس از دادن هر ایده توسط طراح و بعد از جواب گرفتن از طرح در مورد معیارهای مقاومت ، بهره برداری و کمانش موضعی بلافاصله برآورد دقیقی از طرح را ارائه کند و علاوه بر وزن فولاد یا بتن مصرفی برآورد هزینه انجام پروژه را هم ارائه کند طراح قادر خواهد بود بهترین طرح را از آن میان انتخاب نماید که البته امروزه برنامه هایی مانند سوله پرداز به این منظور طراحی گشته که به عنوان ابزاری در دست مهندسین طراح برای ارائه بهترین طرحها میباشند.

نتیجه اینکه هرچند عوامل سلیقه ای زیادی در طراحی سوله های صنعتی وجود دارند که با انتخاب صحیح توسط طراح در بهبود و اقتصادی تر شدن طرح موثرند اما عوامل محدود کننده دیگری هم هستند که باعث میشوند طرح از سایر طرحهای مشابه متمایز گردد و به همین دلیل است که یا نباید وزن واحد سطح سوله های مشابه را با هم مقایسه نمود و یا باید برای مقایسه آنها کلیه عوامل فوق را هم در این مقایسه لحاظ نمود.

برگرفته از مقاله آقای امید خالدان

با سلام

یکی از مباحث مهم عمرانی، مدیریت ادعا در طرح های مهندسی می باشد که در این زمینه سلسله مباحثی رو برای علاقمندان قرار دادم. امیدوارم مفید واقع بشود.

دانلود مبحث:مبنا، ریشه و عوامل ایجاد اختلاف در قراردادهای پیمانکاری

دانلود مبحث:فرایندهای کاهش ادعا و حل دعاوی حرفه ای

دانلود مبحث: نگاهی ساختاری به بحث ادعا در قراردادهای صنعت پیمانکاری و احداث

دانلود مبحث: روش های حکمیت و حل اختلاف در طرح های عمرانی

دانلود مبحث: ادعا در صنعت پیمانکاری

مقدمه

ایران ششمین كشور بلا خیز قاره آسیاست كه از 41 نوع بلا ی طبیعی شناخته شده ،33 نوع آن درآن رخ می دهد وهر ساله شهرها وروستا های ما برخی از بلایا طبیعی مانند سیل وزلزله را تجربه می كنند.

مقایسه ی سازه های فلزی با سازه های بتونی در برابر زلزله

مقدمه

ایران ششمین كشور بلا خیز قاره آسیاست كه از 41 نوع بلا ی طبیعی شناخته شده ،33 نوع آن درآن رخ می دهد وهر ساله شهرها وروستا های ما برخی از بلایا طبیعی مانند سیل وزلزله را تجربه می كنند.

با توجه به شرایط زمین شناختی ایران هر 8ماه یك زلزله 5 ریشتری هر سه سال یك زلزله 6 ریشتری و هر بیست سال یك زلزله بالای هفت ریشتردركشور رخ می دهد.

در سالهای گذشته ،جز گریستن برای درگذشتگان این حوادث وجمع آوری كمك برای بازماندگان وزخم خوردگان بلا یا ی طبیعی كار دیگر نكرده ایم . حال آنكه در یك شهر ژاپن زلزله ای با قدرت بیشتراز هفت ریشتر رخ می دهد وتنها یك كشته بر جا می گذارد آیا واقعا این بلای الهی است كه بر ما نازل می شود و یا بلای انسانی است ؟

آسیب پذیری ،80 درصد ی بناها ی شهری درمقابل بلایا ی مانند زلزله به شدت آسیب پذیر است.

یك مهندس می افزاید هزینه ایمن سازی ساختمانها درمقابل تهدید حوادثی مانند زلزله كمتر ازده درصد كل هزینه كردن برای ایمنی درجامعه نهادینه نشده است.

در هیچ جای دنیا زلزله 7/6 ریشتری 50 هزار كشته بر جا نمی گذارد اما به دلیل خشتی وگلی بودن اكثر بناها شهر بم بیش از هشتاد درصد بناها ی این شهر تخریب شد .

در ایران مطالعه زمین برای احداث بنا جایگاهی ندارد واكثر مهندسان عمران كشور با این مفهوم بیگانه اند كه ساخت بناهایی بر روی خاكهای دستی یا بستر سیلاب ها درشهرهایی مانند تهران از همین نقیصه ناشی می شود.

با این تفاسیر این سئوال پیش می آید كه جایگاه آموزش برای كاهش اثرات بالایای طبیعی درنظام آموزشی ورسانه ای كشوركجاست؟آیا با زدن زنگ زلزله به تنهایی می توان از كشتگان این گونه حوادث كاست ؟

چكیده

احداث ساختمان به منظور رفع احتیاج انسان ها صورت گرفته و مهندسین، معماران مسئولیت تهیه اشكال و اجراء مناسب بنا را برعهده دارند؛ محور اصلی مسئولیت عبارت است از:

الف ) ایمنی ب ) زیبائی ج) اقتصاد

با توجه به اینكه ساختمان های احداثی در كشور ما اكثراً به صورت فلزی یا بتنی بوده و ساختمان های بنایی غیر مسلح با محدودیت خاص طبق آئین نامه 2800 زلزله ایران ساخته می شود، آشنایی با مزایا و معایب ساختمان ها می تواند درتصمیم گیری مالكین ، مهندسین نقش اساسی داشته باشد.

برخی ازخرابی ها ی ناشی از زلزله با مقدار ی دقت و صرف هزینه ای اندك قابل جلوگیری است .كیفیت بد جوشكاری در اسكلت فلزی ،احداث بنا در زمینها ی سست ونبود نظارت وكنترل دقیق دراجرا ی مراحل مختلف ساخت را ازعمده ترین عوامل كاهش كیفیت سازه ها وآسیب پذیری آن در مقابل حوادث طبیعی را می توان عنوان كرد .

كلید واژه ها

1- خواص ارتجاعی : رفتار بازگشتی جسم در برابر نیروی وارده

2- قانون هوك : تغیر طول جسم در برابر تنش وارده

3- جسم صلب : جسم فاقد تنش های داخلی

مزایای ساختمان فلزی:

مقاومت زیاد: مقاومت قطعات فلزی زیاد بوده و نسبت مقاومت به وزن از مصالح بتن بزرگتر است ، به این علت در دهانه های بزرگ سوله ها و ساختمان های مرتفع ، ساختمان هایی كه برزمین های سست قرار می گیرند ، حائز اهمیت فراوان می باشد .

خواص یكنواخت : فلز در كارخانجات بزرگ تحت نظارت دقیق تهیه می شود ، یكنواخت بودن خواص آن می توان اطمینان كرد و خواص آن بر خلاف بتن با عوامل خارجی تحت تاثیر قرار نمی گیرد ، اطمینان در یكنواختی خواص مصالح در انتخاب ضریب اطمینان كوچك مؤثر است كه خود صرفه جو یی در مصرف مصالح را باعث می شود .

دوام : دوام فولاد بسیار خوب است ، ساختمان های فلزی كه در نگهداری آنها دقت گردد . برای مدت طولانی قابل بهره برداری خواهند بود .

خواص ارتجاعی : خواص مفروض ارتجاعی فولاد با تقریبی بسیار خوبی مصداق عملی دارد . فولاد تا تنشهای بزرگی از قانون هوك به خوبی پیروی می نماید . مثلاً ممان اینرسی یك مقطع فولادی را می توان با اطمینان در محاسبه وارد نمود . حال اینكه در مورد مقطع بتنی ارقام مربوطه چندان معین و قابل اطمینان نمی باشد .

شكل پذیری : از خاصیت مثبت مصالح فلزی شكل پذیری آن است كه قادرند تمركز تنش را كه در واقع علت شروع خرابی است ونیروی دینامیكی و ضربه ای را تحمل نماید ،در حالی كه مصالح بتن ترد و شكننده در مقابل این نیروها فوق العاده ضعیف اند. یكی از عواملی كه در هنگام خرابی ،عضو خود خبر داده و ازخرابی ناگهانی وخطرات آن جلوگیری می كند.

مقاومت متعادل مصالح،مقاومت : مصالح فلزی در كشش و فشار یكسان ودر برش نیز خوب و نزدیك به كشش وفشار است .در تغییر وضع بارها، نیروی وارده فشاری ، كششی قابل تعویض بوده و همچنین مقاطعی كه در بار گذاری عادی تنش برشی در آنها كوچك است ، در بارهای پیش بینی شده ،تحت اثر پیچش و در نتیجه برش ناشی از آن قرار می گیرند. در ساختمان های بتنی مسلح مقاومت بتن در فشار خوب ، ولی در كشش و یا برش كم است. پس در صورتی كه مناطقی احتمالاتحت نیروی كششی قرار گرفته و مسلح نشده باشد تولید ترك و خرابی می نماید.

تقویت پذیری و امكان مقاوم سازی : اعضاء ضعیف ساختمان فلزی را در اثر محاسبات اشتباه ، تغییر مقررات و ضوابط ، اجراء و .... می توان با جوش یا پرچ یا پیچ كردن قطعات جدید ، تقویت نمود و یا قسمت یا دهانه هایی اضافه كرد .

وزن كم : ‌میانگین وزن ساختمان فولادی را می توان بین 245 تا 390 كیلوگرم بر مترمربع و یا بین 80 تا 128 كیلوگرم بر مترمكعب تخمین زد ، درحالی كه در ساختمان های بتن مسلح این ارقام به ترتیب بین 480 تا 780 كیلوگرم برمترمربع یا 160 تا 250 كیلوگرم برمترمكعب می باشد .

ضریب نیروی لرزه ای : حركت زمین در اثر زلزله موجب اعمال نیروهای درونی در اجزاء ساختمان می شود ، به عبارت دیگر ساختمان برروی زمینی كه به صورت تصادفی و غیر همگن در حال ارتعاش است ، بایستی ایستایی داشته و ارتعاش زمین را تحمل كند . در قاب های بتن مسلح كه وزن بیشتر دارد ، ضریب نیروی لرزه ای بیشتر از قاب های فلزی است . تجربه نشان می دهد كه خسارت وارده برساختمان های كوتاه و صلب كه در زمین های محكم ساخته شده اند ، زیاد است . درحالی كه در ساختمان های بلند و انعطاف پذیر ، آنهایی كه در زمین هایی نرم ساخته شده اند ، صدمات بیشتری از زلزله دیده اند . به عبارت دیگر در زمین های نرم كه پریود ارتعاش زمین نسبتا بزرگ است ، ساختمان های كوتاه نتایج بهتری داده اند و برعكس د زمین های سفت با پریود كوچك ، ساختمان بلند احتمال خرابی كمتر دارند. عكس العمل ساختمان ها در مقابل حركت زلزله بستگی به مشخصات خود ساختمان از نظر صلبیت و یا انعطاف پذیری آن دارد و مهمترین مشخصه ساختمان در رفتار آن در مقابل زلزله ، پریود طبیعی ارتعاش ساختمان است.

معایب ساختمان های فلزی :

ضعف در دمای زیاد : مقاومت ساختمان فلزی با افزایش دما نقصان می یابد . اگر دمای اسكلت فلزی از 500 تا 600 درجه سانتی گراد برسد ، تعادل ساختمان به خطر می افتد .

خوردگی و فساد فلز در مقابل عوامل خارجی : قطعات مصرفی در ساختمان فلزی در مقابل عوامل جوی خورده شده و از ابعاد آن كاسته می شود و مخارج نگهداری و محافظت زیاد است .

تمایل قطعات فشاری به كمانش : با توجه به اینكه قطعات فلزی زیاد و ابعاد مصرفی معمولا كوچك است ، تمایل به كمانش در این قطعات یك نقطه ضعف به حساب می رسد .

جوش نامناسب : در ساختمان های فلزی اتصال قطعات به همدیگر با جوش ، پرچ ، پیچ صورت می گیرد . استفاده از پیچ و مهره وتهیه ، ساخت قطعات در كارخانجات اقتصادی ترین ، فنی ترین كار می باشد كه در كشور ما برای ساختمان های متداول چنین امكاناتی مهیا نیست . اتصال با جوش به علت عدم مهارت جوشكاران ، استفاده از ماشین آلات قدیمی ، عدم كنترل دقیق توسط مهندسین ناظر ، گران بودن هزینه آزمایش جوش و ...... برزگترین ضعف می باشد.

یکی از روشها و مصالح نوینی که چندی است توسط شرکت های ایرانی از بازارهای اروپایی و خصوصا سویس وارد کشور شده کوبیاکس نام دارد که در تحول و انعطاف پذیری در معماری حاضر بسیار موثر خواهد بود.

فناوری کوبیاکس با فراهم سازی امکان اجرای یک دال بتنی یکپارچه در دهانه های بزرگ تا طول ۱۸ متر بدون استفاده از تیر موجب صرفه جویی در مصالح و کاهش هزینه های ساخت و وزن سازه شده است.

(جهت مشاهده موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

عمدتا یک پرسش ساده ولی فنی در ساخت ساختمانهای شهری پرسیده میشود که سازه فلزی بهتر است یا سازه بتنی؟

در این مطلب برای ساختمانهای معمولی (منظور تا هشت طبقه) به مقایسه این دو سازه میپردازیم.

(جهت مشاهده بیشتر موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

ورق های کامپوزیت از سال ۱۹۶۹ میلادی در کشور آلمان تولید گردید و استقبال بیش از حد از این محصول در نما های داخلی و خارجی ساختمانها نشان دهنده کیفیت مناسب و عدم وجود هر گونه محدودیت در طراحی و اجرای این مصالح است.
ورق های کامپوزیت متشکل از دو لایه آلومینیوم به ضخامت نیم میلیمتر و یک هسته از جنس پلاستیک یا یک ماده معدنی پر کننده به ضخامت ۳میلیمتر است که در بین این دو لایه قرار می گیرد .

(جهت مطالعه بیشتر موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

همواره اجرای سقف کاذب با رابیتس بندی مشمول صرف هزینه و زمان بالایی در صنعت ساختمان بوده که موجب نارضایتی سازندگان و تنش با مجریان امر میگردیده اما امروزه روش کناف جایگزین معتبر و مطلوبی برای رابیتس کاری در صنعت ساختمانی گردیده که در این مطلب به درج مزایای کناف میپردازیم.

(جهت مشاهده بیشتر موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

یکی از کفپوشهای زیبایی که امروزه بسیار خواهان دارد لمینیت است که در این مطلب به معرفی آن و بررسی مزایا و معایب آن میپردازیم.

(جهت مشاهده موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

یکی از کاربران محترم از اصفهان در خصوص تفاوت و مزیت دو آجر زرد و قرمز پرسش نموده که در این مطلب به پاسخ به آن میپردازییم.

(جهت مشاهده بیشتر لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

یکی از کاربران محترم در خصوص آجر نسوز و انواع آن پرسش نموده و اگرچه این مطلب،موضوعیت و کاربرد چندانی در صنعت ساختمان نداشته لیکن بر اساس تجربه شخصی خود در احداث طرحهای فولاد کشور تا حد امکان به این موضوع میپردازم.

البته امروزه در صنعت ساختمان و طرحهای نما آجری بعلت تنوع رنگ و شکل و زیبایی ظاهری آجرهای نسوز از نوع معمولی آن استفاده بسیاری میگردد و عمدتا طرحهای زیبایی با این آجرها میتوان خلق نمود.

(جهت مشاهده بیشتر موضوع لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

یکی از کاربران محترم در خصوص لیکا پرسش نموده که به شرح آن در ادامه مطلب میپردازیم و جهت تکمیل مبحث مربوطه پیشنهاد میگردد که مطلب بتن سبک را نیز مطالعه فرمایید.

(جهت مشاهده بیشتر لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

امروزه واش بتن مشتری خود را داشته و یکی از کاربران محترم در این خصوص پرسش نموده که در ادامه مطلب به آن میپردازییم.

(جهت مشاهده بیشتر لطفا به ادامه مطلب مراجعه فرمایید)

ادامه مطلب

دانــــــلود: tisfooon.blogfa.com/post-179.aspx

طبق آمار تنها در 12% ساخت و سازها احتمالاً مقررات مبحث 19 (صرفه جویی مصرف انرژی در ساختمان) رعایت می شود. این درحالی است که رعایت مبحث 19 تنها 15% هزینه ساخت را افزایش می دهد.از بابت رعایت واقعی مبحث 19 برگشت سرمایه تا 15% است یعنی درکل باتوجه به افزایش تورم سالانه ، بسیارسودمند بوده وضرر نخواهد داشت.

تراز تلفات انرژی در ساختمان های مسکونی بدین شکل است که از 100% تلفات در ساختمان حدود 3% در دیوار راه پله، 22% از طریق پنجره ها، 36% از سوی دیوار خارجی، 21% از کف، 1% از درب، 9% از راه تعویض هوا و 8% از طریق سقف تلف می شود.

امروزه استفاده از میراکننده های انرژی در سازه به منظور اتلاف انرژی زلزله مورد توجه فراوان قرار گرفته است. مزیت اصلی استفاده از میراگرها، جذب انرژی زلزله در اجزایی مجزا از قاب سازه می باشد. این امر منجر به کاهش آسیبهای سازه اصلی در هنگام وقوع زلزله می گردد. در میان انواع مختلف میراگرها، میراگرهای هیسترزیس به دلیل هزینه کم، قابلیت اطمینان بالا و فقدان اجزای مکانیکی در آن از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند.
سیستم های غیرفعال اتلاف انرژی :
استفاده از سیستم های غیرفعال اتلاف انرژی روش مؤثر در کا ستن از اثرات زلزله در ساختمان ها است . نقش عملی این سیستم ها اضافه نمودن میرایی ساختمانها و به تبع آن کاهش دامنه تغییر مکانها و نیروهای ناشی از اثرات زلزله در سازه است .
امروزه ثابت شده است كه طراحي سازه ها بصورتي كه براي مقابله با زلزله هاي شديد رفتار كاملا الاستيك داشته باشند، از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نمي باشد. در نتيجه در طراحي سازه ها از روشهايي مانند كنترل غير فعال سازه ها در برابر زلزله استفاده مي شود.
در اين روش، برخي اعضاي سازه اي خسارتهايي را در هنگام زلزله هاي شديد متقبل مي شوند تا بدين وسيله تلاشهاي وارد بر اعضاي اصلي سازه مانند ستونها كاهش يافته و از اين طريق سازه از آسيب هاي عمده در امان بماند.
روشهاي غير فعال بطور كلي به دو دسته سيستمهاي مستهلك كننده انرژي و جداگرهاي پي تقسيم مي شوند.
مهاربندهاي مقيد شده در برابرکمانش نيز به دليل عدم كمانش، قادر به اتلاف انرژي زيادي بوده و در كنترل غير فعال سازه ها مورد استفاده قرار مي گيرند.
بسیاری از نقایص رفتاری مهاربندهای همگرای متعارف نتیجه اختلاف بین ظرفیت فشاری و کششی این مهاربندها و زوال در مقاومت این مهاربندها تحت بارگذاری چرخه ای می باشد
از این رو تحقیقات بسیاری صرف بهسازی این مهاربندها جهت رسیدن به یک رفتار الاستوپلاستیک ایده آل گردیده است. برای رسیدن به این هدف لازم بود تا با استفاده از مکانیزم مناسبی از کمانش فشاری مهاربند جلوگیری شود و امکان تسلیم فشاری فولاد فراهم شود. روشی که مدنظر قرار گرفت عبارت بود از محصورسازی یک هسته فلزی شکل پذیر در میان حجمی از بتن که خود توسط یک غشای فلزی در بر گرفته شده است.وقتی این نوع بادبندها به صورت مناسب طراحی و جزییات بندی شوند، غلاف فولادی نباید هیچگونه نیروی محوری را تحمل کند
مبانی اصلی عملکرد این میراگر، جلوگیری از وقوع کمانش هسته فولادی به منظور امکان وقوع پدیده تسلیم فشاری در آن و در نتیجه امکان جذب انرژی در این عضو از سازه می باشد.
این امر با پوشاندن سراسر طول هسته فولادی در لوله فولادی پر شده با بتن یا ملات میسر می گردد.
در این سیستم نیاز به فراهم آوردن یک سطح لغزش یا لایه ناپیوستگی بین هسته فلزی و بتن محصور کننده وجود دارد.
سطح مقطع هسته فولادی دردو انتهای بادبند که خارج از غلاف فولادی میباشد برای اطمینان جهت عدم کمانش بیشتر می باشد.
هدف از این امر آن است که نیروی مهاربندی فقط توسط هسته فولادی تحمل شود. مصالح و هندسه لایه لغزشی مذکور باید به گونه ای طراحی شود که امکان حرکت نسبی بین هسته فولادی و بتن که به سبب وجود برش و اثر پواسون ایجاد می گردد، فراهم شود و در نتیجه ضمن جلوگیری از کمانش موضعی هسته، امکان تسلیم آن در حالت بارگذاری فشاری فراهم شود. بتن و محفظه لوله ای شکل فولادی سختی و مقاومت خمشی لازم را برای جلوگیری از کمانش کلی مهاربند فراهم آورده و امکان تحمل بار توسط هسته فولادی را تا حد تسلیم بدون آنکه کاهشی در سختی و مقاومت مهاربند طی چرخه های بارگذاری ایجاد گردد فراهم می آورد.
همچنین بتن و محفظه فولادی از کمانش موضعی هسته جلوگیری می کند. رفتار چرخه ای غیر الاستیک این مهاربندها با انجام آزمایشهای زیادی بررسی شده است.
این آزمایشات که با مطالعات اجزا محدود نیز همخوانی داشت نشان داد که بر خلاف مهاربندهای معمول چرخه های هیسترزیس پایدار در کشش و فشار حاصل می گردد و در نتیجه ظرفیت بالایی برای جذب انرژی زلزله در سازه ایجاد می گردد.
رفتار قابهای دارای مهاربندهای کمانش ناپذیر به رغم مشابهت ظاهری، تفاوت زیادی با قابهای مهاربندی متداول هم محور دارد.
در سیستم مهاربندی کمانش ناپذیر حلقه های هیسترزیس از نوع پایدار بوده و طی چرخه های بارگذاری و باربرداری متعدد، افت در مقاومت و سختی سیستم مشاهده نمی شود. در حالیکه تحقیقات دو دهه اخیر نشان می دهد که در سیستم مهاربندی های هم محور این مهاربندها در مود فشاری دچار کمانش کلی می شوند و در نتیجه سیستم دچار زوال در مقاومت و سختی می شود و در واقع پایین افتادگی منحنی هیسترزیس را موجب می شود
برای جلوگیری از این رفتار نامطلوب و کمانش بادبندهای ، سیستم بادبندهای BRB یا Buckling Restraint Brace به وجود آمد .
مود شکننده موجود در سیستم مهاربندی هم محور به مود شکل پذیر در مهاربندهای کمانش ناپذیر تبدیل می شود. مقدار نیروی طراحی حاصل از روش استاتیک معادل در این سیستم (هم محور) به میزان قابل توجهی بیش از سیستم مهاربندی کمانش ناپذیر می باشد. که باعث غیر اقتصادی بودن آن در مقایسه با سیستم مهاربند کمانش ناپذیر می گردد.
استفاده ديگر اين سيستمها در قابهاي همگراي ويژه اي است كه در آنها بادبندهاي هفتي يا هشتي وظيفه اتلاف انرژي زلزله را بر عهده دارند.
در اين سيستم ها، اتلاف انرژي از طريق جاري شدن مهاربند كششي و كمانش پايدار مهاربند فشاري صورت مي پذيرد. از آنجاييكه مهاربند فشاري پس از كمانش به شدت سختي خود را از دست مي دهد، اتلاف انرژي با مشكل مواجه شده و انرژي محدودي تلف مي شود.
علاوه بر آن، اختلاف نيروي عمودي بسيار بزرگي كه در مهاربندهاي ويژه هشتی ناشي از كمانش مهاربند فشاري در اين سازه ها مشاهده مي شود، با استفاده از مهاربندهای کمانش ناپذیربه حداقل میرسد لذا نیروی نامتعادل وارد بر تیر در سیستم مهاربندهای هفتی و هشتی در سیستم کمانش ناپذیر وجود ندارد در نتيجه تير دهانه مهاربندي شده داراي ابعاد بسيار كوچكتري خواهد بود

این هندبوک طیف وسیعی از شما را تحت پوشش قرار می دهند.که از آن جمله می توان به :
۱- گروه دانشجویان : این دسته از عزیزان می توانند با استفاده از این هندبوک با روش های طراحی انواع سازه های فولادی بطور گاه به گام آشنا شوند.
۲- گروه اساتید : این مجموعه منطبق بر سرفصلهای مصوب وزارت علوم و تحقیقات بوده و شما عزیزان می توانید در کنار کتب و جزوات درسی خود این مجموعه را بعنوان مکمل استفاده کنید.
۳- گروه مهندسان طراح : این عزیزان هم می توانند برای سرعت بخشیدن به کارهای طراحی خود در زمینه سازه های فولادی از مطالب این مجموعه بهره برده و از زمان خود استفاده بهینه را ببرند.

برای دانلود ادامه مطلب را ببینید …

ادامه مطلب

دتایل نعل درگاه بتنی برای سازه های بنایی

لینک دانلود

دریافت

منبع : ایران سازه

http://engineeringupdate.blogfa.com

منبع : ایران سازه

شیوه نامه طراحی سازه

برای طراحی سازه های مختلف باید یک سری اصول و نکات کلی و عمومی رو رعایت کرد که برای آشنایی با این نکات برای شما جزوه ای در 13 صفحه توسط آقای مهندس جعفری تهیه شده که شیوه طراحی سازه های فولادی-بتنی و بنایی رو شامل میشه. این جزوه میتونه نشون بده که یک پروژه فولاد یا بتن کامل باید چه جوری باشه.

دریافت کنید

http://engineeringupdate.blogfa.com

در سالهای اخیر از طریق رسانه های گروهی هر چند وقت یك بار خبری در مورد روش های ابداعی مهندسان سازه برای مقاوم سازی ساختمان ها یا ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله شنیده می شود؛ شیوه هایی مثل قرار دادن ساختمان روی بلوك های لغزشی، حفر كانال های بسیار بزرگ در اطراف فونداسیون ها (پی ها)، معلق كردن ساختمان از زنجیر(!)، آویزان كردن پاندول های بزرگ از سقف و.... نكته قابل تامل در مورد این راهكارها، تقریبا غیر عملی بودن آنها با توجه به وضعیت ساخت وساز در كشوری مثل ایران آنهم در مقیاس وسیع است. البته نه تنها در ایران بلكه در اكثر كشورها این كار تا حدود زیادی نشدنی است و اگر هم قابلیت اجرایی داشته باشند بسیار هزینه بر بوده، برای تمام ساختمان ها قابلیت اجرایی ندارند. در كنار این روش ها، كارهایی مثل استفاده از جدا سازها، میرا كننده ها و جذب كننده های انرژی (قرار دادن فنرهای پلاستیكی ویژه یك یا چند لایه در پی ساختمان) برای كاهش خسارات و تلفات، عملی تر به نظر می رسد.
با توجه به توضیحات فوق، در حال حاضر بهترین راه حل یافتن شیوه هایی برای بهبود روند ساختمان سازی كنونی است. یعنی با تغییراتی چند در روش های اجرایی و صد البته با انجام كارها بر اساس ضوابط و آئین نامه ها از ابتدا تا اتمام كار اجرایی پروژه ها، می توان به نتایج بسیار بهتری دست یافت.
مقاومت هر سازه در برابر زلزله به دو عامل اساسی بستگی دارد: یكی نوع ساخت سازه و به كارگیری اصول و قوانین
مهندسی در طراحی و اجرای آن و دیگری بزرگی و قدرت زلزله.
نوع، كمیت و كیفیت مصالح
از این دیدگاه ساختمان ها به طور كلی به چهار دسته ساختمان های فولادی، بتنی، ساختمان های با مصالح بنایی (آجری) و ساختمان های چوبی تقسیم می شوند. با توجه به كاربرد بیشتر و به روز بودن ساخت سازه های بتنی و فولادی در عصر حاضر، قوانین موجود در زمینه ساخت این دو نوع سازه را بیشتر مورد بحث و بررسی قرار می دهیم. سازه های بتنی و فولادی اگر براساس اصول مهندسی و ضوابط و آئین نامه های اجرایی موجود ساخته شوند، تفاوت آنچنانی از نظر مقاومتی با هم ندارند. با یادآوری این نكته كه، فولاد در برابر حرارت و مواد شیمیایی نسبت به بتن مقاومت كمتری دارد (آتش سوزی و ذوب شدن، زنگ زدگی، پوسیدگی و...). در زلزله هر چه اعضای سازه شكل پذیرتر و انعطاف پذیرتر باشند، خسارات مالی و جانی وارده كمتر خواهدبود. برای این كار بهتر است از فولاد كم كربن، جوش پذیر و دارای شكل پذیری بالا استفاده شود. البته صرفا فولادی بودن یك سازه تضمینی بر مقاومت آن در برابر زمین لرزه نیست. به عنوان مثال برج 20 طبقه Pinot Suarez كه یك برج فولادی بود در زلزله سال 1985 مكزیكوسیتی، كاملا فرو ریخت. بنابراین مقاومت بالای سازه های فولادی مستلزم اجرای اتصالات و جوش ها و سایر مولفه های اجرایی آنها، به طور كاملا علمی و فنی و بر اساس آئین نامه های ملی و بین المللی موجود است.
باد بندها
در ساختمان های فولادی، بادبندها بعد از تیر و ستون و در موقع زلزله و باد حتی می توان گفت بیش از آنها دارای اهمیتند و عامل بسیار مهمی برای مقاومت در برابر زلزله و بارهای جانبی دیگرهستند. انواع باد بندهای هم مركز و خارج از مركز، به اشكال مختلف vو v معكوس و ضربدری (X) مورد استفاده قرار می گیرند. بادبندهای X برای مقابله با باد كاربردی ترند تا در برابر زلزله و در برابر بارهای متناوب از شكل پذیری كمتری برخوردارند، زیرا كه در این نوع بادبندها در هنگام وارد شدن نیروهای جانبی، همواره یك عضو مورب آن در كشش و دیگری در فشار است و این باعث شكست آنی یا اصطلاحا شكست ترد می شود . طراحی و اجرای بادبندها باید با نهایت دقت و بر اساس اصول و قوانین مهندسی خصوصا در مورد محل قرارگیری خود بادبندها، نوع و اندازه پروفیل مصرفی، مقدار و نوع و طول جوش ها، نوع درز جوش و... صورت گیرد.
تیر و ستون های بتنی
بتن مسلح بتنی است كه در آن برای مقاومت و شكل پذیری بیشتر در قدیم از مواد و الیافی طبیعی مثل موی اسب، بز و در عصر حاضر از فولاد (اكثرا میلگرد یا سیم های ضخیم و...) یا از الیاف مصنوعی استفاده می شود. در اجرای این نوع اعضا رعایت نكات زیر الزامی است:
بكار بردن میزان آرماتور در حد مورد نیاز طبق نقشه نه بیشتر و نه كمتر، فاصله گذاری مناسب بین آرماتورها، عدم استفاده از میلگردها و مسلح كننده های زنگ زده و آغشته با گرد و خاك یا هر ماده دیگر، برس كشیدن آرماتورها قبل از بتن ریزی و تمیز كردن آنها، استفاده از بتن با عیار (مثلا بتن با عیار 350 یعنی بتنی كه در هر متر مكعب آن كه در حدود 4/2 تن وزن دارد میزان سیمان مصرفی 350 كیلوگرم است) سیمان خواسته شده طبق نقشه اجرایی، رعایت زمانبندی بتن ریزی، استفاده از سیمان با تیپ بندی متناسب با شرایط محیطی محل احداث سازه و نیز متناسب بامقاومت خواسته شده، استفاده از سنگدانه ها (شن و ماسه )با دانه بندی مناسب و درصد اختلاط صحیح و نهایتا استفاده از آب مناسب بتن ریزی. زیرا هر آبی كه املاح آن از حد طبیعی بیشتر یا كمتر باشد برای بتن ریزی مناسب نیست و بتن ساخته شده با آن مقاومت مطلوب را نخواهد داشت. بهترین آب برای ساخت بتن، آب آشامیدنی و قابل شرب است.
یك بتن ایده آل
بتن مصالحی است متشكل از سنگدانه (شن وماسه حدودا 70 درصد) و مابقی آب و سیمان است. بتن بعد از 28 روز به حدود 90 درصد از مقاومت نهایی خود
می رسد و هر آن به مقاومت آن افزوده می شود تا به مقاومت كامل خود برسد.
برای دستیابی به یك بتن ایده آل باید نسبت آب به سیمان مناسب بوده، دانه بندی استاندارد و مقاومت و سختی كافی سنگدانه ها (شن وماسه) و مخلوط كردن آنها با نسبت های تعیین شده نیز باید بر اساس
دستور العمل های موجود باشد. استفاده از نوع سیمان (تیپ 1،2، 3، 4،5، ضد سولفات) متناسب با شرایط محیطی و مقاومت مورد نیاز مهمترین عامل در كیفیت بتن است، متراكم كردن كامل و هواگیری بتن در هنگام بتن ریزی به كمك لرزاندن بتن در مدت زمان معین برای خروج آب و حباب اضافی بتن و جلوگیری از تخلل (حفره حفره شدن) بتن و در نتیجه كاهش مقاومت آن بعد از گیرش بتن نتیجه ای بی نقص را به همراه خواهد داشت.
شكل هندسی نقشه ساختمان
یك سازه مقاوم در برابر زلزله دارای نقشه ساده، متقارن وبدون كشیدگی در سطح(پلان) و ارتفاع (نما و مقاطع عرضی) است؛ چنین سازه ای دارای توزیع مقاومت یكنواخت و پیوسته بوده، در برابر زلزله
مقاوم تر است. هرچه نقشه یك ساختمان ساده تر باشد، باعث قدرت بیشتر مهندسان در درك رفتار لرزه ای سازه از یك طرف و از جهت دیگركسب اطلاعات بیشتری از رفتار دینامیكی (حركتی) اتصالات آن می شود. بهترین شكل پلان به صورت مربع یا اشكال منظم هندسی نزدیك به آن (مثلا مستطیلی) است. نقشه های دایره ای هم مناسبند. نقشه هایی كه شمای كلی آنها بصورت (L - صلیبی - U - H -T) هستند، نامناسب بوده، محاسبات این سازه ها كه دارای نقشه های كشیده هستند، پیچیده تر از دیگر ساختمان هاست ..و حتما باید از درز زلزله استفاده شود
ارتفاع ساختمان
نسبت ارتفاع (h ) به عرض (b) ساختمان نباید از 4 تجاوز كند. اگر این نسبت بین 4 تا 6 باشد حالت بحرانی داشته، هر چه این نسبت بیشتر شود احتمال واژگونی و از جا كنده شدن ساختمان وجود دارد. حتی الامكان باید سعی شود كه تمام طبقات دارای ارتفاع یكسان و یكنواخت بوده و در ساختمان طبقات با ارتفاع غیر معمول كوتاه یا بلند نداشته باشیم. پرهیز از داشتن
تراز های دو قسمتی در ساختمان و ساخت باز شوها در دیافراگم ها (منظور از دیافراگم صفحه ای است فرضی كه نقاط مقاوم را به هم متصل می كند تا به صورت یكپارچه عمل كرده و در برابر نیروها مقاومت كنند. عمده ترین دیافراگم ها در ساختمان ها سقف طبقات هستند كه باعث عملكرد همزمان و هم جهت تیر ها و ستون ها و به طور كلی عمل كردن همزمان تمام اجزای طبقه و نهایتا كل سازه می شوند) نیز امری ضروری است.
شرایط زمین محل احداث
اگر ناگزیر به ساخت در یك زمین با نقشه نامنظم باشیم، با ایجاد درز انقطاع (جدا كننده) با عرض مناسب پلان را به شكل های منظم هندسی تقسیم می كنیم تا هم اجرا راحت و اصولی تر باشد و هم از
ضربه زدن ساختمان های مجاور به همدیگر در هنگام زلزله جلوگیری شود. دوری از احداث سازه روی سطوح شیب دار یا تپه ها، از مواردی است كه می تواند ما را به ساخت سازه ای مقاوم رهنمون شود. البته ساخت وساز در اینگونه مكان ها هم ضوابط خاص خود را دارد ‍؛ از جمله قرار دادن عناصر مقاوم مركز سختی در پایین شیب.
پی سازی
اجرای فونداسیون ساختمان باید به طور كاملا فنی و دقیق روی زمین با مقاومت كافی و كنترل شده، باخاك كاملا متراكم و دارای دانه بندی و جنس مطلوب باشد، تا احیانا مسئله نشست و لغزش در پی رخ ندهد. به جرات می توان گفت كه خرابی در فونداسیون ساختمان ها، همواره به سبب گسیختگی خاك زیر آن صورت
می گیرد و واژگونی در اثر بلندشدن پی بندرت پیش می آید.در انتها، شایان ذكر اینكه، اگرچه ممكن است برای مالكان ،پیمانكاران ، سازندگان و شركت های بیمه از نظر هزینه های اجرایی، تفاوت چندانی بین فروریختن كامل یا آسیب دیدگی جزئی سازه وجود نداشته باشد كه منجر به عدم كارایی آن شده كه نیاز به تخریب كامل و جایگزینی داشته باشد، ولی برای ساكنان ساختمان ها این تفاوت بسیار حیاتی و در واقع مرز بین زندگی و مرگ است.
بنابراین، رعایت نكات فوق هر چندكه نتواند مانع آسیب دیدگی جزئی ساختمان ها شود ولی، اگر از تخریب صد در صد آنها جلوگیری كند، در این صورت بازهم در كارمان موفق بوده ایم و تا حدودی به اهدافمان رسیده ایم.... ولی مسلم بدانید كه، در پیش گرفتن مسیر رعایت قوانین و مقررات و بندهای آئین نامه های اجرایی به یك جا ختم می شود و آن جایی است كه با ساخت سازه های مقاوم در برابر زمین لرزه و سایر نیروهای خارجی و داخلی وارد بر ساختمان ها، تلفات و خسارات جانی و مالی، تا حد بسیار زیادی كاهش پیدا خواهد كرد...، امید آن داریم كه چنین شود

سوال: برای کنترل برش قالبی ما باید از مساحت خالص (برشی وکششی) استفاده کنیم یا مساحت کل؟ چون در کتاب سری عمران از مساحت کل استفاده کرده

پاسخ: از مساحت خالص باید استفاده شود یعنی قطر سوراخها را باید کم کنید
---------
سوال: چرا در بادبندها از ناودانی به جای IPEاستفاده میکنند؟

پاسخ: البته از تیر I شکل هم می توان استفاده کرد. ولی باید توجه داشته باشید که بادبند ها باید در مقابل نیروی نیروی فشاری مقاومت کمانشی بالایی داشته باشند. مقطع دوبل ناودانی (به صورت باکس) نسبت به مقطع Iشکل ممان اینرسی بیشتری حول محور ضعیف دارد و مقاومت کمانشی آن بیشتر است. علاوه بر این اتصال دوبل ناودانی به ورق اتصال کم هزینه تر می باشد.
---------
سوال: درچه موردی درطراحی ارماتورها ازمقاومت بتن صرف نظر میکنیم؟
پاسخ: اگر عضو بتنی تحت کشش خالص باشد، این کشش را تنها آرماتور تحمل می کند.
---------
سوال: در ستون های با بست های مورب اگر بخواهیم برای اتصال بست ها به ستون از پیچ استفاده کنیم. پیچ ها باید برای په نیرویی طرح شوند؟
پاسخ: بست مورب مشابه بادبند عمل می کند و با توجه به اینکه این بست ها تحت کشش و فشار هستند، پیچهای اتصال باید بر اساس برش طراحی شوند.
---------
سوال: ضریب اطمینان به کار رفته توسط ایین نامه برای کمانش وبرش وخمش به ترتیب کدام یک از بقیه بزرگتر است؟::::::

پاسخ: ضریب اطمینان بر اساس پارامترهای مختلف از جمله اهمیت عضو، رفتار آن عضو در مقابل بارها (رفتار شکل پذیر و یا ترد)، ماهیت بارها و ... تعیین می شود و بنابراین نمی توان قانون کلی صادر کرد. خرابی ناشی از کمانش ناگهانی بوده (ترد است) و معمولا ضریب اطمینانی که برای کمانش منظور می کنند بیشتر از خمش و برش است. در رابطه با مقایسه برش و خمش در اعضای فولادی و بتنی متفاوت است.
---------
سوال: بادوبرابر شدن فولاد کششی در یک مقطع مستطیلی لنگر قابل تحمل چندبرابر می شود؟::::::
پاسخ: اگر تیر کم فولاد باشد که کمی کمتر از دو برابر می شود مثلا 1.9 برابر ولی اگر تیر پر فولاد باشد میزان افزایش کم خواهد بود مثلا 1.1 برابر. اگر تیر قبل از دو برابر شدن کم فولاد باشد و پس از دوبرابر شدن، پر فولاد محسوب شود، باید محاسبه شود.
---------
سوال: در طراحی به روش اگر میزان خطا در تخمین بار20 درصدومیزان خطا در تخمین مقاومت 25 درصد باشد::ضریب اطمینان را چه مقدار باید درنظر بگیریم؟اگه میشه راه حل را برام بنویسید::::::

پاسخ: بارهای وارده باید کمتر از مقاومت باشند. اگر بار را با Q نشان دهیم و مقاومت را با R نشان دهیم: مقدار 1.2Q باید کمتر از 0.75R باید باشد. برای این منظور باید ضریب اطمینان برابر SF=1.2/0.75=1.6 در نظر گرفته شود.
---------
سوال: اگر در سقف عرشه فولادی لرزش باشد راهکار چیست.
پاسخ: پس از اجرای اجزای غیر سازه ای (کف سازی و پس از اجرای تیغه ها) این لرزش کاهش می یابد و جای نگرانی نیست. البته اگر کاربری به گونه است که فضاهای بزرگ خالی از تیغه بندی دارید، باید این لرزش ها گرفته شود (چون موجب عدم آسایش ساکنین در آینده خواهد شد). در این موارد حتما طراح اولیه سازه این مورد را منظور کرده است. برای کاهش لرزش می توان ارتفاع تیرها (ممان اینرسی آنها) را افزایش داد.
---------
سوال: در محاسبه فولاد متعادل مقطع ایا باید از ظریب تقلیل مقاومت فولاد و بتن باید استفاده کرد یا نه؟
پاسخ: در محاسبه حداکثر درصد "مجاز" "طبق آیین نامه":
در محاسبه مقدار x نباید از ضرایب کاهش مقاومت استفاده شود. ولی در معادلات تعادل C=T باید منظور شود. (رابطه rho-max در ص27 جزوه بنده بر اساس آیین نامه است)
در تست ها:
اگر مقادیر phi داده شده باشد و یا اینکه گفته شود بر اساس آیین نامه، باید منظور شود . ولی اگر تنها آرماتور بالانس خواسته شود، نباید ضرایب کاهش منظور شود.
---------

سوال: اشکالی از بارگذاری داشتم::در مورد کاهش سربار زنده از طبقه بالا به پایین اگر همه مسکونی باشد به ترتیبب از 0 تا 50 درصد کاهش تعلق میگیرد::اگر دو طبقه آخر فروشگاه باشد باز هم از 0 تا 50 تعلق میگیرد یا 0و0و0و10و20 یا به صورت 0 و0 و0 و40 و 50 است؟

پاسخ: بار زنده ستون هر طبقه برابر مجموع سهم بارگیر آن ستون از هر طبقه بالای آن است. اگر دو طبقه آخر فروشگاه باشد، و با فرض اینکه بار زنده هر طبقه به شرح زیر باشد:
st1=15 ton, st2=12 ton, st3= 14 ton, st4=20 ton, st5=21ton
بار زنده کل برای ستون طبقه اول به صورت زیر محاسبه می شود:
اگر از کاهش استفاده نشود=15+12+14+20+21=82ton
اگر از کاهش استفاده شود= 0.4(15+12+14) + 20+21=57.4 ton
---------
سوال: نحوه تعریف و قرار دادن بادبند فلزی در یک قاب بتنی در etabs مشابه قرار دادن تو یک قاب فولادیه ؟ اگه لطف کنید توضیح بدید ممنون میشم
پاسخ: قبل از پاسخ توجه داشته باشید که معمولا ترکیب سیستم بادبندی فلزی با قاب خمشی بتنی در طراحی استفاده نمی شود. این سیستم بیشتر در مقاوم سازی قابهای خمشی بتنی استفاده می شود که در آنها برای تقویت قاب می توان از بادبند فلزی استفاده نمود. مدلسازی آن تفاوتی با قاب خمشی ندارد و شما باید دو عضو دو سرمفصل فولادی به عنوان بادبند مدل کنید (البته اگر دتایلی که برای اتصال بادبند به قاب در نظر دارید مفصلی نیست، باید نوع اتصال را غیر مفصلی تعریف نمایید.).
---------

سوال: استفاده از پیچ های پرمقامومت در در اتصال به صورت اصطکاکی واتکایی در کدام اتصال پیچ های بیشتری لازم می باشد؟اگر از پیچ های معمولی استفاده شود چطور
پاسخ: در صورت استفاده از پیچ اعلی اتصال اصطکاکی پیچ بیشتری لازم دارد. در صورتی که برای اتصال اتکایی از پیچ معمولی و برای اصطکاکی از پیچ اعلی استفاده نمایید، اتصال اتکایی پیچ بیشتری لازم خواهد داشت. دقت کنید که برای اتصالات لرزه ای استفاده از اتصال اتکایی ممنوع است.
---------
سوال: سینه بند ها درکدام قسمت تیرها نصب می شوند وکاربرد اونها چیه؟
پاسخ: برای جلوگیری از کمانش پیچشی جانبی، باید برای بالی که تحت فشار است مهار جانبی قرار داده شود. در نقاطی از تیر که لنگر منفی داریم، بال پایین تیر تحت فشار است و برای جلوگیری از کمانش آن باید با یک عضو قطری (سینه بند) این بال را به تیرچه های سقف متصل کنیم.
---------
سوال: چرا در کنترل خیز بارهای جانبی را در نظر نمی گیرند؟::
پاسخ:در طراحی سازه ها دو معیار داریم: 1- سازه خراب نشود (معیار مقاومت) 2- سازه قابل بهره برداری باشد. کنترل خیز معیار بهره برداری می باشد.
برای بارهای جانبی مانند باد و زلزله تنها معیار مقاومت کنترل می شود. اگر مثلا زلزله بیاید، هدف این است که تیرها ستونها و بادبند ها تخریب نشوند (معیار مقاومت). ولی در اثر خیز زیاد در تیرها، دیوار های آجری که تیر روی آن قرار گرفته است ترک خورده، و تاسیسات غیرسازه ای مانند کانال کشی ها و لوله کشی ها آسیب می بینند. در زلزله برای سازه های عادی هدف "ایمنی جانی" است و نه بیشتر. البته با این فلسفه پس از هر زلزله ای باید اجزای غیرسازه ای که آسیب دیده اند، ترمیم شوند.

---------
سوال: در سوالات انالیز مربوط به تیرهاچگونه بفهمیم که برش یا خمش را باید کنترل کنیم؟::
پاسخ: در تیرهای با "بارگذاری" و "ابعاد" عادی، در صورتی که طول تیر کوتاه باشد برش تعیین کننده است و اگر طول تیر بلند باشد، خمش تعیین کننده خواهد بود. در اکثر تیرهای بالای 4 متر در سازه های با کاربری مسکونی و یا اداری تجاری، خمش تعیین کننده است.
---------
سوال: چرا در خمش حول محور ضعیف در تیراهن ضریب شکل مقطع مانند یک مقطع مستطیل یا مربع می باشد وضریب شکل برابر 1.5 می باشد؟
پاسخ: متاسفانه توضیح این مطلب به صورت نوشتاری برایم مشکل است. شما به کتب فولاد مراجعه نمایید.
---------
سوال: چرا تمیزبودن اتصال اصطکاکی از اهمیت بالایی برخوردار است؟
پاسخ: مقاومت اتصال اصطکاکی رابطه مستقیم با ضریب اصطکاک بین دو ورق دارد. اگر ورقها تمیز نباشند (مثلا زنگ زدگی داشته باشید)، ضریب اصطکاک کاهش یافته و مقاومت اتصال به جهت سر خوردن سفخات روی هم، کاهش می یابد.

---------
سوال: در مورد ساده یا پیوسته بودن در سازه های بتنی برای کنترل حداقل ارتفاع تیر توضیح می دهید؟یعنی چه موقع تیر ساده می باشد؟چه موقع پیوسته است؟آیا نوع بار گذاری یعنی جهت تیرچه ها نقشی در عبارت مذکور دارد؟
پاسخ: قبلا پاسخ داده ام. در قسمت مشاهده باقی سوالات، کلمه پیوسته را جستجو کنید.

---------
سوال: چرا نمیتوانیم از آیین نامه aci-02یا05 استفاده کنیم؟چون نسبت به 99 بارها را کاهش داده است.ما میتوانیم با همان ضریب رفتار قبل از این آیین نامه استفاده کنیم؟::اگر یک ساختمان را یکبار با 99 و یکبار با 2005 محاسبه کنیم تفاوت مقدار میلگرد های محاسبه شده بسیار زیاد میباشد.
پاسخ: آیین نامه aci از سال 2002 به بعد بر اساس زلزله تراز نهایی نوشته شده است. در حالیکه ضریب زلزله ای که شما بر اساس استاندارد 2800 بدست می آورید تراز نهایی نمی باشد. برای رفع این مشکل، شما می توانید ابتدا ضریب ABI/R را از استاندارد 2800 محاسبه کرده و سپس به عدد 1.4 ضرب نمایید. با این افزایش ضریب زلزله بدست آمده تقریبا زلزله تراز نهایی خواهد بود. در صورت استفاده از aci-02، باید 1.4ABI/R را به عنوان ضریب C به نرم افزار معرفی نمایید. در این صورت طرحتان صحیح خواهد بود. البته باید توجه داشته باشید که در هنگام کنترل drift در رابطه 14-2 در صفحه 35 استاندارد 2800 به جای 0.7R باید از R استفاده نمایید (و یا اینکه برای دریفت مجددا زلزله افزایش نیافته را معیار قرار دهید).
--------
سوال: در سوله ها از Q25به عنوان مهاربند استفاده میشود.نحوه مدل سازی آن چگونه است؟چه پارامترهایی را وارد کنیم تا عضو فقط کشش تحمل کند؟لطفا با یک مثال توضیح دهید.

پاسخ: طبق بند 10-3-9-3-1-3 مبحث دهم می توان برای بادبندهای همگرای معمولی از میلگرد استفاده نمود. برای اینکه میلگردها کششی منظور شود، یا باید آنالیز غیرخطی انجام دهید که وقت گیر است و مقرون به صرفه نیست و یا اینکه به صورت تقریبی به شرح زیر عمل کنید: میلگردها را به صورت ضرب دری با مقطع خودشان در نرم افزار مدل کنید. با توجه به اینکه در هر بار گذاری تنها یکی از ضربدری ها به صورت کششی عمل می کند، می توان سختی هر دوی آنها را نصف وارد کنیم تا مدلسازی صحیح باشد. برای این منظور در قسمتی که مقطع میلگرد را تعریف می کنید، بر روی set modifier کلیک کرده و در قسمت cross section area عدد 0.5 را وارد کنید. پس از آنالیز سازه نیروی یکی از بادبندها را از نرم افزار می خوانیم، نیروی بدست آمده را ضرب در 2 می کنیم و با نیروی مجاز چک می کنیم که آیا پاسخگو هست یا نه. تنش مجاز میلگرد را (در صورت استفاده از روش ASD) می توانید برابر 0.33Fu درنظر بگیرید. در ضمن نسبت طول میلگرد به قطر آن نباید بیشتر از 300 باشد.
---------
سوال: اجرای میلگرد ریشه خصوصا ستونهای بالای پی اجباری است یا اینکه می توان یکسره اجرا کرد وآیا در آیین نامه های جاری مطلبی در این مورد است ودیگر اینکه آیا اجرای این ریشه ها سبب تمرکز تنش نمیشود ودرصد آرماتور مقطع را زیاد نمیکند ممنون میشم راهنمایی بفرمائید

پاسخ: اجباری در کار نیست. اگر ارتفاع طبقه کم باشد می توانید آرماتورهای ریشه را به صورت یکسره تا بالا ادامه دهید ولی به لحاظ اجرایی این روش مشکل خواهد بود. از نظر تمرکز تنش هم به هر حال آیین نامه وصله آرماتورهای ریشه را مجاز می داند. البته اگر سازه از نوع شکل پذیری ویژه (بالا) باشد، باید وصله آرماتورهای ستون در میانه ستون باشد و اجازه نداریم آنها را در ابتدای ستون وصله کنیم. در ضمن درصد آرماتور در محل وصله نباید بیش از 6 درصد باشد.
---------
سوال: انتقال نیروی زلزله به بادبند یا دیوار برشی از طریق تیر صورت میگیرد یا از طریق کف سازه ای -چون که از جایی شنیده بودم که اگه ستون به کف سازه ای متصل نباشه نمیشه بادبند رو به اون ستون وصل کرد سوالم اینه که در صورتیکه اتصال به کف شرط اصلی باشه در این صورت کف سازه ای چجوری به تنهایی نیرو ی زلزله رو به ستون منتقل میکنه
پاسخ: برای آشنایی با مسیر انتقال بار به فصل دیافراگم ها در جلد چهارم کتاب فولاد دکتر میرقادری و دکتر ازهری مراجعه نمایید. ولی به طور کلی برای سازه های عادی که شامل تیر و ستون و کف می باشند، باید اتصال مناسبی بین "کف" و "تیرهای محیطی" آن برقرار باشد. این اتصال باید به گونه ای باشد که بتواند نیروی اینرسی ناشی از پرتاب شدن کف سازه را به تیرها منتقل کند (نحوه محاسبه این نیرو و اتصالات در کتابی که گفتم آمده است). تیرها نیز نیرو را به ستونها (و یا بادبندها) منتقل می کنند. در این حالت نیازی به اتصال مستقیم کف به ستون نیست. اگر سازه ای دارید که فاقد تیر است (مثلا دال بتنی تخت بدون تیر محیطی)، نیرو از دال به ستون منتقل می شود که ناحیه اتصال دال با ستون باید قادر به انتقال نیروها باشد.
---------
سوال: بر طبق ایین نامه 2800 زلزله می بایست برای طراحی ستون هایی که در محل تقاطع دو سیستم مقاوم جانبی قرار دارند 100 درصد نیروی زلزله در یک امتداد با 30 درصد نیروی زلزله در جهت متعامد ترکیب شود . پس چرا در ترکیب بارهایی که در نرم افزار Etabs برای طراحی سازه بتنی دو جهت خمشی در نظر گرفته شده است چنین ضابطه ای رعایت نشده است ؟
پاسخ: نرم افزار تنها برخی از ترکیب بارهای پایه را به صورت اتوماتیک ایجاد می کند. برای مثال اگر فشار خاک دارید و یا بار برف (snow load) تعریف کرده اید، باید ترکیب بارهای مربوطه را به صورت دستی وارد نمایید. اصولا ترکیب بارهایی که بسته به شرایط سازه تغییر می کنند، در ترکیب بارهای پیش فرض نرم افزار منظور نشده اند. طبق تبصره 1 در صفحه12 استاندارد 2800 امده است که اگر بار محوری ستون کم باشد نیازی به منظور کردن ترکیب 30 درصد نیست (شرطی می باشد). در منوال خود نرم افزار ETABS هم تاکید شده است که ترکیب بارهای پیش فرض نرم افزار کافی نیستند و کاربر باید ترکیب بارها را چک کند.
--------
سوال: در سازه های فولادی ترکیب بارهای زلزله تشدید یافته، در طراحی کل سازه استفاده میشود یا فقط در طراحی ستونها؟
پاسخ: خیر تنها ستونها نیست. برای نمونه در طراحی اتصالات لرزه ای نیز از این ترکیب بارها استفاده می شود. به ضوابط لرزه ای مبحث 10 مراجعه نمایید.
---------
سوال: در خصوص ظریب تاخیر برشی u در اعضای کششی (صفحه 30مبحث 10) جمله حداقل سه وسیله اتصال در هر ردیف در امتداد تاثیر نیرو موجود باشد u برابر 0.85::منظور از ردیف در امتداد تاثیر نیرو؛ امتداد عمود بر نیرو است یا امتداد موازی با نیرو؟ مثلا در اتصال پیچی نبشی(توسط یک بال) به ورق اگردر امتداد نیرو(موازی امتداد نیرو) 2ردیف که در هر ردیف 3پیچ موجود باشدU =؟
پاسخ: منظور امتداد موازی با نیرو می باشد. شرایط اتصالی را بیان کردید متوجه نشدم.

---------
سوال: در طراحی امکان دارد نیروی هردوعضو بادبند ضربدری منفی بدست آید؟
پاسخ: در شرایطی که بارگذاری جانبی (زلزله یا باد) یکی از بادبندها در فشار و دیگری در کشش خواهد بود که با توجه به رفت و برگشتی بودن زلزله، این فشار و کشش در هر دو عضو قطری بادبند باید منظور شود. ولی تحت اثر بار گذاری ثقلی (وزن سازه) ممکن است همزمان هر دو عضو در فشار (و یا همزمان تحت کشش باشند). نتیجه اینکه اگر بار زلزله به اشتباه ناچیز وارد شده باشد و یا آرایش اعضای سازه به گونه ای باشد که اثر بار ثقلی بیشتر از اثر زلزله باشد، ممکن است نیروی هر دو عضو منفی (فشاری) بدست آید (این حالت به ندرت اتفاق می افتد).
---------
سوال: چرا در تیرهای با ارتفاع 25cm از خاموت استفاده نمی شود
پاسخ: طبق بند 9-12-6-3-1 و 9-12-6-3-2 مبحث نهم (فایل آن در همین سایت موجود است) اگر ارتفاع تیر از 25 کمتر باشد و " مقدار برش حداکثر در تیر کمتر از مقاومت برشی مربوط به بتن در تیر باشد" نیازی به خاموت نیست ولی اگر مقاومت برشی بتن کافی نباشد باید از خاموت استفاده شود. در دالها و پی ها هم همین قانون برقرار است.
علت: در چنین تیرهایی عمدتا عرض تیر بیشتر از عمق تیر است و این تیرها همانند دالها رفتار می کنند. در دالهای بتنی به جهت محصوریت جانبی بتن مقاومت برشی بتن افزایش می یابد و به همین دلیل آیین نامه بین تیرهای عادی و دالها تفاوت قائل شده است.
---------
سوال: آیا در ستونی که تیر تنها از یک طرف به بال یا جان ستون برخورد میکند نیازی به استفاده از ورق تقویتی در هر دو طرف بال یا ورق جان در هر دو طرف جان هست یا فقط میباید در محل برخورد تیر به بال یا جان ستون ورق اجرا کرد
پاسخ: اگر منظورتان ورقهای تقویتی ستون در محل اتصال تیر به ستون می باشد، بر اساس اینکه اتصال تیر مفصلی باشد یا گیردار پاسخ متفاوت است. نمی توان قانون کلی صادر کرد بسته به شرایط و محاسبات ممکن است نیاز به ورق تقویتی باشد و یا نباشد. اگر اتصال مفصلی باشد، و نیاز به تقویت داشته باشیم، تنهاوجهی که تیر به ستون متصل شده است نیاز به تقویت دارد.

---------
سوال: برای طراحی یک سازه بتن مسلح با استفاده از نرم افزار Etabs ، برنامه هم سطح مقطع میلگرد طولی ( longitudinal bars ) و هم سطح مقطع میلگرد پیچشی ( در بعضی موارد ) خروجی می دهد، آیا این بدین معنی است که می باید مجموع این دو مساحت میلگرد را به عنوان میلگرد طولی در تیر جانمایی کنبم ؟
-
پاسخ: شما باید میلگردهای طولی را بخوانید (مثلا 20 سانتیمتر مربع برای آرماتورهای فوقانی و 18 سانتیمتر مربع برای آرماتورهای پایینی) و سپس میلگردهای طولی پیچشی را بخوانید (مثلا 8 سانتیمتر مربع). 8 سانتیمتر مربع مربوط به پیچش باید در محیط مقطع توزیع شود. اگر به صورت محافظه کارانه فرض کنیم که نصف این مقدار در بالای تیر و نصف دیگر در پایین قرار داده شود و بنابراین:
آرماتورهای بالایی برابر 20+4=24
آرماتورهای پایین برابر 18+4=22

---------
سوال: در ساختمان هایی که دیوار برشی دارند، آیین نامه بندی دارد که می گوید یک بار باید 30 درصد نیرو جانبی به قاب داده شود و یک بارهم 100درصد نیروی جانبی به دیوار برشی. حالا من میخام بدونم این کار را در Etebs چگونه انجام بدم؟
پاسخ: البته آیین چنین نمی گوید (صفحه 10 از استاندارد 2800 را ببینید). آیین نامه می گوید قابهای خمشی باید بتوانند مسقلا حداقل 25 درصد نیروی جانبی را تحمل کنند. برای آشنایی با نحوه کنترل این بند به صفحه 207 از کتاب راهنمای گام به گام انجام پروژه های فولاد و بتن، نوشته مهندس جعفری مراجعه نمایید ( فایل pdf آنرا می توانید از همین سایت دانلود نمایید.)
---------
سوال: ملاک های تعیین محل قرارگیری بادبندها به غیر از محدودیت های معماری چیست؟
پاسخ: با سلام، صفحه 14 از کتاب راهنمای گام به گام انجام پروژه های فولاد و بتن، نوشته مهندس جعفری مراجعه نمایید ( فایل pdf آنرا می توانید از همین سایت دانلود نمایید.)

چکیده

مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای ساختمانها و شریانهای حیاتی مطابق روشهای معمول براساس دستورالعمل بهسازی لرزه ای نیازمند انجام مطالعات جامع و نیز آزمایشات متعدد می باشد که این امر مستلزم صرف هزینه و زمان بسیار طولانی است . لیکن جهت انجام مطالعات مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای از دید کلان نیاز به ارزیابی سریع ساختمانها جهت تعیین اولویت و تقدم انجام مطالعات آسیب پذیری ساختمانها می باشد.

استفاده از روشی برای برای برآورد آسیب پذیری تقریبی و سریع سازه با صرف هزینه اندک کمک خواهد نمود تا بتواند به سرعت ساختمانها را اولویت بندی نموده و همچنین ساختمانهایی که فاقد هرگونه سیستم مقاوم جانبی می باشد را سریعاً شناسایی و در مورد نیاز سازه جهت انجام مطالعات کامل بهسازی و روش آن بهتر تصمیم گیری نمود .

لذا در این تحقیق سعی شده با شناسایی و بررسی تمام موارد ، پارامترها ، معایب و نقایص موثر در مقاومت سازه در برابر نیروی جانبی وارده به سازه ها مانند زلزله و نیز درجه بندی تأثیر و اهمیت آنها بر آسیب پذیری سازه بتوان میزان آسیب پذیری سازه را بطور تقریبی و سریع برآورد نموده و با توجه به تأثیر عوامل مختلف بصورت یک مقدار کمی بیان نمود تا بتوان بر اساس میزان و درجه اهمیت و احتمال خرابی آنها نسبت به اولویت بندی برای انجام مطالعات بهسازی لرزه ای اقدام نمود .و با انجام مطالعات اندک و در زمان کوتاه و با صرف هزینه بسیار کم با رفع سریع نقایص شناخته شده در ساختمان ، پایداری آن را در مقابل خطرات احتمالی تا زمان انجام مطالعات کامل بهسازی موقتاً تا حدود زیادی تأمین نمود.

کلمات کلیدی : بهسازی لرزه ای ، مقاوم سازی ، ارزیابی سریع آسیب پذیری

1- مقدمه

از دید مدیریت کلان اولویت بندی ساختمانها جهت انجام بهسازی لرزه ای بسیار حائز اهمیت می باشد و انجام مطالعات بهسازی لرزه ای و بررسی نیاز ساختمان به بهسازی بر اساس دستورالعمل بهسازی لرزه ای ایران و سایر آیین نامه های متداول نیازمند صرف زمان و هزینه بسیاری می باشد و انجام این مطالعات برای تمامی ساختمان های مورد نظر چندین سال بطول خواهدانجامید. ولیکن در اکثر ساختمان ها بطور تقریبی می توان آسیب پذیری آنها را با انجام بررسی های سریع در زمان اندک تعیین نمود که این امر کمک می نماید تا اولویت بندی ساختمانها جهت انجام مقاوم سازی لرزه ای بر اساس آسیب پذیری و میزان اهمیت آنها بسرعت و با دقت بیشتری انجام پذیرد . روش ابداع شده در این تحقیق این امکان را می دهد که با در نظر گرفتن تمامی عوامل و موارد موثر در آسیب پذیری و پایداری سازه در مقابل زلزله ، مجموعه اثرات آنها بر سلامت سازه را به صورت یک مقدار کمی بدست آورد تا بر اساس آن هم میزان آسیب پذیری سازه مشخص گردد و هم بتوان به کمک آن ، سازه را بر اساس درجه اهمیت و احتمال خرابی آنها برای انجام مطالعات و عملیات مقاوم سازی و بهسازی لرزهای اولویت بندی نمود تا ابتدا سازه هایی که احتمال آسیب دیدن و ایجاد تلفات بواسطه از بین رفتن آنها بسیار می باشد مورد بررسی قرار گرفته و در برابر زلزله مقاوم شوند .

بدین ترتیب می توان تلفات ناشی از زلزله را که هر آن احتمال رخداد آن وجود دارد ، به حداقل رسانید . همچنین بعضاً وجود ضعفهای مشهود و نواقص معلوم در سیستم باربری جانبی که به سادگی و سریعاً با بازدیدهای عینی و یا با بررسی نقشه ها ( درصورت وجود ) قابل تشخیص می باشد ، می توان سلامت وایمنی سازه را به خطر اندازد و در پایداری سازه نقش اساسی را ایفا نماید . لذا با انجام مطالعات سریع و بررسی های سطحی می توان با شناخت نواقص و عمده ضعف های ساختمان با بر طرف نمودن آنها ساختمان را تا انجام مطالعات کامل بهسازی تا حدود بسیار زیادی در برابر زلزله ایمن ساخت .

2- اولویت بندی ساختمان ها جهت انجام بهسازی لرزه ای

اولویت بندی ساختمانها براساس میزان آسیب پذیری و اهمیت ساختمانها انجام می پذیرد . بنابراین بایستی بتوان آسیب پذیری و اهمیت ساختمان ها را به گونه ای تعیین نمود که بتوان آنها را رده بندی کرد .

بدین جهت در این تحقیق سعی شده است شیوه ای جهت تعیین درجه آسیب پذیری و اهمیت ساختمان ها ارائه گردد تا بر اساس آن بتوان براحتی ساختمان ها را اولویت بندی نمود .

3- آسیب پذیری و اهمیت ساختمانها

آسیب پذیری ساختمان ها در برابر زلزله و نیز اهمیت آنها به موارد مختلفی بستگی دارد که در این تحقیق سعی شده است تمامی موارد در 5 قسمت مختلف جمع آوری و تعیین گردند که در قسمت های بعدی به تشریح هر کدام پرداخته می شود .همچنین سعی شده است میزان آسیب پذیری و اهمیت ساختمان در هر قسمت مطابق جدول زیر درجه بندی گردد.

جدول شماره 1 : درجه بندی میزان آسیب پذیری و اهمیت موضوع

درجه	میزان آسیب پذیری	اهمیت موضوع
1	غیرآسیب پذیر	بدون اهیمت
2	کم ( کمی آسیب پذیر)	با اهمیت کم
3	متوسط(آسیب پذیر)	با اهمیت
4	زیاد ( بسیار آسیب پذیر)	با اهمیت بسیار زیاد

4- قسمت اول: وضعیت عمومی و اهمیت ساختمان

در این قسمت با شناخت وضعیت عمومی ساختمان ، تمامی مواردی که در افزایش ساختمان از درجات گوناگون تأثیر بسزایی دارند را تعیین نموده و با بررسی آنان میزان اهمیت ساختمان مشخص گردد. لذا با توجه به میزان اهمیت سازه بایستی یکی از درجات یک الی چهار را مطابق جدول 1 برای هر مورد انتخاب نموده و بیشترین درجه بین موارد ذکر شده در زیر بعنوان درجه اهمیت و آسیب پذیری وضعیت عمومی و اهمیت سازه در نظر گرفته شود . در ادامه به تشریح عمده موارد مهم در این قسمت پرداخته می شود .

-1- اهمیت کاربردی ساختمانها

نیروگاه ها ، بیمارستانها ، مراکز درمانی ، آتش نشانی ها ، و سایر مراکزی که به هنگام وقوع زلزله و بحران بایستی دارای سطح عملکرد خدمت رسانی و قابلیت استفاده بی وقفه داشته باشند از نظر رتبه بندی اهمیت ساختمان ، از درجه چهار و جزو ساختمانهای با اهمیت بسیار زیاد می باشند . لذا انجام بهسازی لرزه ای این گونه سازه ها ارجح تر از بقیه ساختمانهای عادی می باشند .

4-2- اهمیت سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی

ساختمان هایی که از لحاظ سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی دارای اهمیت خاصی می باشند بایستی در اولیت انجام مطالعات آسیب پذیری قرار گیرند تا با بررسی آنها هرچه سریعتر نسبت به پیشگیری از آسیب دیدگی احتمالی آنها در برابر وقوع زلزله اقدام گردد. این چنین ساختمان هایی بیشتر دارای ارزش معنوی بوده ، به همین دلیل نیاز به توجیه اقتصادی جهت انجام مطالعات و اجرای بهسازی لرزه ای نداشته و مقام سازی این گونه سازه ها در اولویت قرار داشته و الزامی می باشند . مراکز سیاسی ، موزه ها ، بناهای تاریخی ، مراکز مذهبی و نظامی و مراکزی که در آن اسناد ، مدارک و ثروت های ملی نگه داری می شود ، جزو این دسته به شمار می آیند .

4-3- متوسط تعداد ساکنین در ساختمان

هرجه متوسط تعداد ساکنین و استفاده کنندگان از ساختمان بیشتر باشد ساختمان از اهمیت بیشتر برخوردار خواهد بود و بنابراین اولویت با سختمان هایی می باشد که دارای ساکنین بیشتری می باشند .

فروشگاه ها ، سینما ها ، تئاتر ها ، سالن های بزرگ و سایر مکان های عمومی که دائماً یا در مواقعی تعداد نفرات زیادی در ساختمان وجود داشته باشد ،دارای اهمیت بالا بوده و از اولویت بیشتری برخوردار می باشند .

4-4- تأثیر بی استفاده شدن ساختمان در آسیب پذیری مجموعه

در مجموعه هایی که چندین ساختمان مجزا تشکیل شده اند ، در صورتی که آسیب دیدن یکی از ساختمان ها موجب از کار افتادن کل مجموعه و مختل شدن استفاده و خدمت رسانی کل مجموعه گردد ، ساختمان های مذکور نسبت به سایر ساختمان هایی که تأثیر کمتری در آسیب پذیری کل مجموعه دارند از اهمیت بیشتر برخوردار بوده و در انجام مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای از اولویت بیشتری نسبت به سایر ساختمانهای مجموعه برخوردار خواهند بود.

5- قسمت دوم : وضعیت کلی سازه

ضعف ها و نواقص سازه در آسیب پذیری ساختمان در برابر زلزله و نیز پایداری آن بسیار تأثیر گذار می باشند. لذا با بررسی وضعیت سازه و شناخت ضعفهاو نواقص آن می توان میزان آسیب پذیری ساختمان را بطور تقریب برآورد نمود . اطلاعات لازم برای بررسی سازه به کمک نقشه های موجوداز ساختمان بدست می آید و در صورتی که نقشه ها و سایر مدارک فنی از ساختمان وجود نداشته باشد، پیکربندی ساختمان را می توان توسط انجام بازدیدهای عینی مطابق دستورالعمل بهسازی لرزه ای تعیین نمود .

درجه آسیب پذیری ساختمان بعد از بررسی تمام موارد ذکر شده در این قسمت بنا به میزان تأثیر نواقص و یا ضعفهای سازه بر پایداری و آسیب دیدگی ساختمان به هنگام وقوع زلزله مطابق جدول 1 تعیین خواهد شد . موارد بررسی به شرح زیر می باشد .

5-1 – سیستم باربر جانبی سازه

اصلی ترین موضوع جهت مقاومت ساختمان در برابر زلزله وجود سیستم باربر جانبی در دو جهت متعامد می باشد و در صورتی که سازه مورد نظر در یک یا دو جهت فاقد هرگونه سیستمی جهت تحمل بارهای جانبی وارده به سازه باشند ، ساختمان به طور کل بسیارآسیب پذیر می باشد ( درجه 4 ) . در صورتی که سازه دارای سیستم باربر جانبی بوده ولی سیستم باربر جانبی دارای ضعف ها و نواقص کلی یا جزئی بوده یا انقطاعی در مسیر انتقال بار جانبی وجود داشته باشد بنا به میزان ضعف آن و تأثیر آن در آسیب پذیری سازه می توان درجه آسیب پذیری سه (آسیب پذیر) یا دو (کمی آسیب پذیر) را انتخاب نمود . مشهود است در صورتی که سازه دارای سیستم باربر جانبی مناسب باشد ، درجه آسیب پذیری یک ( غیرآسیب پذیر ) برای آن در نظر گرفته می شود .

5-2- سیستم باربر ثقلی ساختمان

پایداری ساختمان پس از وقوع زلزله به وجود سیستم باربر ثقلی مناسب بستگی دارد . لذا مشابه قسمت قبلی بایستی با بررسی سیستم باربری ثقلی ساختمان ، میزان آسیب پذیری را مشخص و درجه آسیب پذیری را مطابق جدول 1 تعیین نمود .

5-3- منظم بودن ساختمان در پلان و ارتفاع (آیین نامه 2800 )

در صورتی که احتمال نامنظم بودن ساختمان در پلان و ارتفاع وجود داشته باشد بنا به میزان نامنظمی آن درجه پذیری برای ساختمان در نظر گرفته می شود.(3)

5-4- طبقه نرم وضعیف ( آیین نامه 2800)

بدون انجام محاسبات نمی توان بطور یقین وجود طبقه نرم و ضعیف را در ساختمان مشخص نمود ولی احتمال وجود طبقه نرم و ضعیف را در حالات خاص ( مانند حذف بادبند در یک طبقه) می توان پش بینی نمود .

بنابراین در صورت احتمال وجود طبقه نرم و ضعیف بایستی آسیب پذیری آنها نیز در نظر گرفته شود.

5-5- بایستی با بررسی سازه وجود درز انقطاع مطابق آیین نامه 2800 بررسی گردد و در صورت عدم وجود درز انقطاع بایستی آسیب پذیری آن در مجموعه در نظر گرفته شود.

درجه آسیب پذیری دراین حالت می تواند یه (آسیب پذیر) یا دو ( کمی آسیب پذیر ) در نظر گرفته شود. (3)

6- قسمت سوم : وضعیت ساختگاه

وجود مخاطرات ژئوتکنیکی ساختگاه می تواند برای ساختمان به هنگام وقوع زلزله بسیار آسیب پذیر گردد. بنابراین بررسی وضعیت ساختگاه و تشخیص امکان تأثیر آن بر ساختمان با شناخت کامل عومل مختلف و خطرات ساختگاهی بایستی انجام پذیرد. انجام مطالعات ساختگاهی با استفاده از نتایج و مدارک ژئوتکنیکی و نیز بازدیدهای محلی انجام می پذیرد و در صورتی که هیچ گونه مدارک و اطلاعاتی از خاک ساختگاه در دسترس نباشد بایستی گمانه دستی یا ماشینی جهت بدست آوردن حداقل اطلاعات لازم از ساختگاه حفر گردد. در ادامه موارد موثر بر آسیب پذیری ساختمان به هنگام وقوع زلزله ذکر شده است که بایستی با بررسی آنان احتمال و حداکثر میزان آسیب پذیری مطابق جدول 1 تعیین گردد .

6-1- سطح آب زیر زمینی

بالا بودن سطح آب زیر زمینی می تواند خطرات ساختگاهی را به هنگام اعمال نیروی جانبی به سازه بدنبال داشته باشد که بنا به میزان و احتمال ایجاد خطر می توان درجه آسیب پذیری را درجه دو یا سه در نظر گرفت .

6-2- در صورت وجود گسل در ساختگاه مورد مطالعه ، امکان وجود خطر گسلش سازه را تهدید می کند که برای بررسی بیشتر و تعیین میزان خطر احتمالی و آنالیز ریسک زلزله ، بدست آوردن اطلاعاتی در زمینه های درجه فعالیت گسل بر اساس سن آخرین حرکت گسل ، نوع گسل (امتداد لغز ، عادی ، معکوس یا تراست فشاری ) ، جهت حرکت گسل در ارتباط با هندسه و موقعیت ساختمان ، اندازه جابه جایی های قائم و افقی بر مبنای سطح خطر انتخابی برای زلزله و نیز طول و عرض منطقه خرد شده گسل ضروری می باشد.(1)

6-3- روانگرایی

کاهش شدید مقاومت برشی خاک بدلیل افزایش فشار آب حفره ای در خاک های دانه ای ریز به هنگام وقوع زلزله می تواند بسیار خطر ساز باشد . لذا در صورتی که به استناد مطالعات کافی و گزارش های مستند موجود ، وقوع پدیده روانگرایی در یک ناحیه و یا در نواحی مجاور آن گزارش شده باشد، ارزیابی پتانسیل خطر روانگرایی ، وضعیت زمین شناسی ، تراز سطح آب زیرزمینی و تغییرات آن ، نوع و میزان تراکم خاک ضرورت می یابد(1). در نتیجه بنا به اطلاعات بدست آمده و بررسی های انجام یافته احتمال میزان آسیب پذیری سازه تحت پدیده روانگرایی مطابق جدول 1 در نظر گرفته می شود .

6-4- نشست ناهمگون

خاک های مستعد روانگرا شدن ، مستعد تراکم و نتیجتاً نشست می باشند که موجب می گردد در زمان وقوع زلزله خاک زیر شالوده در برخی از نواحی متراکم گردد که مسبب نشست نامتقارن شالوده می شود (2) . بنابراین این موضوع نیز بایستی بررسی شده و در صورت وجود احتمال رخداد نشست ناهمگون ، میزان آسیب پذیری آن مشخص می گردد

6-5- لغزش

در صورتیکه شیب ساختگاه دارای شیب بیش از 10 درجه بوده و سابقه ناپایداری شیب ها در منطقه وجود داشته باشد احتمال حرکت توده ای خاک یا سنگ بر روی شیب به سمت پایین دست وجود دارد که می تواند باعث ناپایداری کلی ساختمان و یا حرکت متفاوت شالوده ساختمان گردد (1) . لذا طبق بررسی انجام یافته بایستی درجه احتمال وقوع لغزش و میزان ایجاد خطرات ناشی از آن تعیین گردد.

6-6- وضعیت پهنه بندی منطقه از نظر لرزه خیزی (آیین نامه 2800)

طبق نقشه های پهنه بندی معتبر موجود ، ساختمانهایی که در مناطق زلزله خیزتری قرارمی گیرند نسبت به سایر ساختمانها که در مناطق با خطر نسبی وقوع زلزله کم ، قرار می گیرند بیشتر در معرض وقوع زلزله شدید قرار داشته و احتمال آسیب پذیری آنها بیشترمی باشد (3)

بنابراین بایستی میان آسیب پذیری این گونه ساختمانها را بیشتر از سایرین در نظر گرفت تا برای انجام مطالعات مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای در اولویت قرار گیرند .

در صورتیکه طبق موارد ذکر شده در فوق خطری از ناحیه ساختگاه سازه را تهدید نکند ،می توان مطابق جدول ، آسیب پذیری ساختگاهی را از درجه (1) ( غیر آسیب پذیر) در

نظر گرفت ولی در غیر این صورت حتی یکی از موارد فوق الذکر احتمال ایجاد خطر برای سازه مورد نظر را به هنگام اعمال نیرو نماید بایستی میزان آسیب پذیری آن مورد بعنوان درجه آسیب پذیری کل این قسمت در نظر گرفته شود .

7- قسمت چهارم : اجزای غیر سازه ای و تأسیسات

اجزای غیر سازه ای و تأسیسات بر عملکرد ساختمان بسیار تأثیر گذار بوده و می توانند آسیبهای بسیاری به ساختمان به هنگام وقوع زلزله وارد آورند . همچنان بعضاً بواسطه

وجود تجهیزات و دستگاههای بسیار مهم و حساس در ساختمان ، اهمیت انجام مقاوم سازی لرزه ای ساختمان بسیار افزایش می یابد(3). مشابه قبل در این مرحله نیز درجه آسیب پذیری در هر قسمت بایستی مطابق جدول 1 تعیین گشته و بحرانی ترین حالت بعنوان درجه آسیب پذیری اجزای غیرسازه ای و تأسیسات در نظر گرفته شود.

7-1- تجهیزات و دستگاهها

در صورتی که در سازه تجهیزات و دستگاههای با اهمیت و با ارزش و یا حساس به شتاب وجود داشته باشد بنا به اهمیت و ارزش تجهیزات می توان درجه آسیب پذیری را تعیین نموده و ساختمانهایی که دارای تجهیزات با ارزش می باشند را در اولویت پروژه های مقاوم سازی قرار داد.

7-2- اجزای غیر سازه ای

تمامی اجزای غیر سازه ای که بر عملکرد سازه به هنگام وقوع زلزله تأثیر گزار می باشند بایستی شناسایی شده و میزان تقریبی خسارت احتمالی وارده توسط اجزای غیر سازه ای بر ساختمان تعیین گردد .

7-3- تأسیسات

در ساختمانهای بسیار مهم مانند بیمارستانها که سطح عملکرد خدمات رسانی بی وقفه برای آنها در نظر گرفته شده است ، بعد از وقوع زلزله انتظار می رود که تمام تأسیسات ساختمان نیز با آسیب دیدگی جزئی و انجام تعمیرات مختصر بتوانند دارای عملکرد کامل باشند . لذا در این گونه ساختمانها بایستی با بررسی کامل تأسیسات میزان آسیب پذیری آنها در برابر زلزله تعیین گردد.

8- قسمت پنجم : ساختمانهای مجاور

با بررسی احتمال برخورد دو ساختمان با یکدیگر امکان آسیب رسیدن به ساختمانها بایستی بررسی گردد . در صورتیکه شرایط برخورد دو ساختمان وجود نداشته باشد ، خطر آسیب دیدگی وجود نداشته ( درجه 1 ) ودر غیر این صورت بایستی با توجه به شرایط ذکر شده در ذیل میزان خطر آن در آسیب دیدگی ساختمان در نظر گرفته شود .

8-1- در صورتیکه میزان فاصله در نظر گرفته شده از ساختمان مجاور مطابق ضوابط آیین نامه 2800 باشد (3)خطر برخورد ساختمانها به یکدیگر وجود نداشته و در غیر این صورت بایستی میزان خطر آن مطابق جدول 1 بر اساس احتمال برخورد دو ساختمان درجه 2 یا3ملحوظ گردد.

8-2- ارتفاع ساختمان مجاور

بر اساس سطوح عملکرد سازه ای ایمنی جانبی یا پایین تر در صورتیکه تراز دیافراگم های ساختمان مورد نظر با ساختمان مجاور یکی باشد و تفاوت ارتفاع دو ساختمان کمتر از 50% ارتفاع ساختمان کوتاهتر باشد ، نیازی به رعایت ضوابط حداقل بعد درز انقطاع نمی باشد ولی در صورتی که شرایط ذکر شده برقرار نباشد بایستی احتمال وجود خطر به جهت برخورد دو ساختمان به یکدیگر لحاظ گردد .(2)

8-3- وجود اجزاء مشترک

در صورت وجود اجزاء مشترک با ساختمان مجاور بایستی احتمال ایجاد خسارت به عضو مشترک بررسی شده و در صورت لزوم خسارت آن مطابق جدول ملحوظ گردد.

8-4- اجزای ناپایدار جانبی

سقوط اجزای ناپایدار جانبی به هنگام وقوع زلزله بعضاً خسارت زیادی را بر سازه وارد می سازد . این ا جزاء هم می تواند به اعضای سازه ای خسارت وارد آورد و هم می توان خسارت جانی بسیاری را سبب شود . لیکن برآورد خسارت احتمالی وارده به دلیل احتمال سقوط اجزای ساختمان مجاور بسیار حائز اهمیت می باشد .

9- اولویت بندی ساختمانها براساس میزان آسیب پذیری آنها

بعد از بررسی تمام موارد مهم در تأمین سلامت سازه در مقابل زلزله و نیز تعیین میزان خسارت هرعامل در هر کدام از 5 قسمت تشریح شده ، بایستی تمامی عوامل بر حسب مقدار اهمیت و تأثیر آنها بر آسیب پذیری سازه درجه بندی شده تا بتوان ساختمانها را براساس میزان آسیب پذیری آنها در برابر زلزله اولویت بندی نمود .

لذا به همین منظور میزان آسیب پذیری در هر قسمت طبق جدول 1 از درجه یک تا چهار مشخص گشته و سپس در جدول 2 در قسمت مربوطه جایگذاری می گردد . تمامی مراحل بررسی های مورد نیاز برای تعیین درجه آسیب پذیری ساختمان در هر 5 قسمت تشریح شده بایستی برای تمامی ساختمانهای مورد نظر انجام گشته و نتایج آن در جدول 2 قرار گیرد . بعد از اتمام بررسی های مورد نیاز تمامی ساختمانها ، مجموع درجات آسیب پذیری قسمت های پنج گانه در هر ردیف برای هر ساختمان محاسبه شده و در ستون سمت چپ درج می گردد . یعنی مجموع ستونهای یک الی پنج جدول 2 در ستون ششم قرار گیرد . رقمهای ستون ششم نمایانگر میزان آسیب پذیری ساختمانها تحت موارد مختلف می باشند . یعنی هرچه رقم مندرج در این ستون بیشتر باشد به همان نسبت ساختمان مربوطه به آن ردیف در برابر نیروهای جانبی وارده آسیب پذیر می باشد .

جدول شم

	ستون اول	ستون دوم	ستون سوم	ستون چهارم	ستون پنجم	ستون ششم
	درجه آسیب پذیری قسمت اول	درجه آسیب پذیری قسمت دوم	درجه آسیب پذیری قسمت سوم	درجه آسیب پذیری قسمت چهارم	درجه آسیب پذیری قسمت پنجم	مجموع
	اهمیت ساختمان	وضعیت سازه	وضعیت ساختگاه	اجزای غیر سازه	ساختمانهای جانبی	مجموع
ساختمان شماره 1
ساختمان شماره 2
ساختمان شماره 3
......	.......	........	......	......	....	....
ساختمان شماره n

اره 2 : تعیین درجه آسیب پذیری ساختمانها در قسمت های پنج گانه

بنابراین برای اولویت بندی ساختمانها برای انجام مطالعات بهسازی لرزه ای ، ردیف ها براساس مقادیر ستون ششم جدول 2 از بیشترین مقدار تا کمترین مقدار منظم گشته که در نهایت جدول 3 که نشان دهنده اولویت بندی ساختمانها بر اساس درجه آسیب پذیری آنها می باشد بدست می آید .

جدول شماره 3 : درجه بندی ساختمانها از نظر میزان اهمیت و آسیب پذیری آنها در برابر زلزله

ردیف	نام ساختمان	درجه آسیب پذیری ساختمان ( ستون ششم جدول (2) از بیشترین مقدار تا کمترین مقدار
1	ساختمان شماره ....	بیشترین مقدار ستون ششم جدول (2)
2	ساختمان شماره ....
3	ساختمان شماره....
....	....	....
n	ساختمان شماره....	کمترین مقدار ستون ششم جدول (2)

10- بهسازی لرزه ای سریع سازه

با بررسی اجمالی موارد ذکر شده در قسمتهای قبل عمده مواردی که سبب ایجاد خسارت در سازه می شوند تا حدودی شناسایی می گردند . لیکن تا انجام مطالعات کامل بهسازی و مقاوم سازی لرزه ای می توان با بر طرف نمودن نقص ها و ضعفهای شناخته شده در سازه تا حدودی خطر آسیب پذیری ساختمان را کاهش داد .البته لازم به ذکر است که تأمین ایمنی کامل در سازه مستلزم انجام مطالعات کامل و آزمایشات دقیق می باشد ولی در صورتیکه زمان و بودجه اندک باشد و یا تعداد ساختمانها بسیار زیاد باشد می توان بدین روش با صرف زمان و هزینه اندک ، درصد بالایی از ایمنی سازه را تا انجام مطالعات کافی تأمین نمود . مثلاً نبود سیستم باربری جانبی در یک سازه و ناقص بودن و یا ضعیف بودن آن را می توان بسادگی و بسرعت با بررسی های سریع و بازدیدهای عینی تعیین و نسبت به الحاق سیستم باربری جانبی و یا بر طرف نمودن نقص ها و ضعفهای آن ، پایداری سازه را در مقابل نیروهای جانبی وارده تا حد زیادی تأمین نمود .

بطور کلی می توان گفت هدف کلی آن است که با انجام مطالعات سریع بتوان عمده ضعفهای ساختمان را که موجب بیشترین خسارت در ساختمان می شود را سریعاً شناسایی و در زمان اندک و هزینه پایین بتوان هرچه سریعتر سازه را تا حدودی زیادی در مقابل زلزله که هر لحظه سازه را تهدید می نماید ، ایمن ساخت.

11- نتیجه گیری

وقوع زلزله های اخیر در کشورمان که موجب ایجاد خرابی های بسیار و نیز از دست رفتن جان بسیاری از هموطنانمان گشت نشانگر وسعت بسیار آسیب پذیری و وجود ضعفهای بسیار در ساختمانهای موجود بود .لذا انجام مقاوم سازس و بهسازی لرزه ای برای اکثر ساختمانها امری ضروری می باشد و بایستی سریعاً اقدام به انجام مطالعات آسیب پذیری ساختمانها پرداخت تا از تکرار فاجعه ای دیگر جلوگیری نمود . از سوی دیگر با توجه به حجم عملیات و هزینه زیاد مطالعات و اجرای بهسازی لرزه ای ساختمانها ، و نیز با علم به وسعت کشورمان ، جمعیت زیاد و نیز تعداد زیاد ساختمانها بسیار زمان بر و وقت گیر خواهد بود .بنابراین بایستی تدبیری اندیشید تا ایتدا ساختمانهایی که احتمال ایجاد خرابی و آسیب دیدگی بیشتری در هنگام وقوع زلزله را دارا می باشند و یا از کار افتادن آنها بطور غیر مستقیم موجب افزایش تلفات ناشی از زلزله می باشند مورد مطالعه بهسازی لرزه ای قرار گیرد و سپس ساختمانهای با اهمیت کم بررسی گردد تا بتوان از ایجاد تلفات بیشتر به هنگام وقوع زلزله نابهنگام جلوگیری نمود .مهمترین عامل در این روند ابداع روشی صحیح برای اولویت بندی ساختمانها در زمان اندک و با دقت بسیار می باشد بطوریکه تمامی عوامل موثر در آسیب پذیری ساختمان در نظر گرفته شود و به گونه ای بتوان اثر تمامی آنها را بطور یک معیار کمی تبدیل نمود تا امکان اولویت بندی ساختمانها بر اساس میزان آسیب پذیری و اهمیت آنها امکان پذیر باشد .

لذا در تحقیق حاضر سعی شده است تا با ایداع روشی بتوان با در نظر گرفتن تمامی موارد موثر در ایمنی سازه و پایداری آن به هنگام وقوع زلزله ، در زمان اندک ، با صرف هزینه کم میزان آسیب پذیری آنها را بصورت یک مقدار کمی بدست آورد تا بر اساس آن نسبت به اولویت بندی صحیح ساختمانها برای انجام مطالعات بهسازی لرزه ای اقدام نمود .

12- منابع

[1] کتاب " دستورالعملهای بهسازی لرزه ای " پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و سازمان مدیریت و برنامه و بودجه ایران

[2 کتاب " آیین نامه 2800 " مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن

] [3] – دستور العمل ارزیابی سریع ساختمان های موجود نشریه

364

-4 فهرست خدمات مطالعات بهسازي لرزه اي ساختمان هاي موجود

1. برای اندازه گیری عملیات خاکی در متره و برآورد از واحد متر مکعب استفاده می شود.

2. آجر خطائی ، آجری است که در اندازهای 5×25×25 سانتیمتر در ساختمانهای قدیمی برای فرش کف حیاط و غیره بکار می رفت.

3. چنانچه لازم باشد در امتداد دیواری با ارتفاع زیاد که در حال ساختن آن هستیم بعدا دیوار دیگری ساخته شود باید لاریز انجام دهیم.

4. هرگاه ابتدا و انتهای یک دیوار در طول دیوار دیگری بهم متصل شود ، به آن دیوار در تلاقی گفته می شود.

5. در ساختمانهای مسکونی (بدون زیرزمین)روی پی را معمولا بین 30 تا 50 سانتی متر از سطح زمین بالاتر می سازند که نام این دیوار کرسی چینی است.

6. قوس دسته سبدی دارای زیبایی خاصی بوده و در کارهای معماری سنتی استفاده می شود.

7. حداقل ارتفاع سرگیر در پله 2 متر می باشد.

8. ویژگیهای سقف چوبی :الف)قبلا عمل کلافکشی روی دیوار انجام می گیرد ب)عمل تراز کردن سقف در کلاف گذاری انجام می شود ج)فاصله دو تیر از 50 سانتیمتر تجاوز نمی کند د)تیرها حتی الامکان هم قطر هستند.

9. گچ بلانشه کندگیر بوده ولی دارای مقاومت زیاد مانند سیمان سفید است.

10. به سیمان سفید رنگ معدنی اکسید کرم اضافه می کنند تا سیمان سبز به دست آید.

11. سنگ جگری رنگ که سخت ، مقاوم و دارای رگه های سفید و در سنندج و خرم آباد فراوان است.

12. دستگاه کمپکتور ، دستگاهی است که فقط سطوح را ویبره می کند ، زیر کار را آماده و سطح را زیر سازی می کند.

13. عمل نصب صفحات فلزی (بیس پلیتها) در زمان 48 ساعت بعد از بتن ریزی صورت می گیرد.

14. زمانی که خاک (زمین) بسیار نرم بوده و مقاومت آن کمتر از یک کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد از فونداسیون پی صفحه ای استفاده می گردد.

15. قطر دایره بتون خمیری ، بر روی صفحه مخصوص آزمایش آب بتون ، حدود 30 تا 35 سانتیمتر می باشد.

16. حدود درجه حرارت ذوب شدن خاک آجر نسوز 1600 درجه می باشد

17. نام آجری که از ضخامت نصف شده باشد ، آجر نیم لایی نامیده می شود.

18. نام دیوارهای جداکننده و تقسیم پارتیشن نام دارد.

19. عمل برداشتن خاک کف اطاق و ریختن و کوبیدن سنگ شکسته بجای آن را بلوکاژ می گویند.

20. زمین غیر قابل تراکم هوموسی نامیده می شود.

21. عمق پی های خارجی یک ساختمان در مناطق باران خیز حداقل 50 سانتیمتر است.

22. نام فضای موجود بین دو ردیف پله چشم نامیده می شود.

23. در سقف های چوبی حداکثر فاصله دو تیر 50 سانتیمتر است.

24. سیمان نوع اول برای دیوارها و فونداسیونهای معمولی استفاده میگردد.

25. اکسید آهن را برای تهیه سیمان قرمز رنگ ، با کلینگر سیمان سفید آسیاب می کنند.

26. نام دیگر لوله های سیاه بدون درز مانسمان نام دارد.

27. سریعترین و عملی ترین وسیله اجرای اتصالات ساختمان ،پلها و نظایر جوش می باشد.

28. حاقل درجه حرارت برای بتن ریزی 10 درجه می باشد.

29. ضخامت اندود سقف با ملات گچ و خاک باید بین 1 تا 2 سانتیمتر باشد.

30. اندود زیر قیروگونی ، ماسه سیمان است.

31. چنانچه گودبرداری از سطح زمین همسایه پائین تر باشد ، حداکثر فاصله شمعها 5/2 متر می باشد.

32. در پی کنی های کم عمق در زمین های ماسه ای حدود زاویه شیب 30 تا 37 درصد می باشد.

33. برای ایجاد مقاومت مناسب در طاق ضریس حداقل خیز قوس باید 3 سانتیمتر باشد.

34. لوله های مانسمان سیاه و بدون درز ، گاز رسانی

35. در بتون ریزی دیوارها و سقفها ، صفحات قالبی فلزی مناسب ترند.

36. از اسکدیپر برای خاکبرداری ، حمل ، تخلیه و پخش مواد خاکی استفاده می گردد.

37. اتصال ستون به فونداسیون به وسیله ستکا انجام می گیرد.

38. برای لوله کشی فاضلاب یهتر است از لوله چدنی استفاده گردد.

39. پر کردن دو یا سه لانه از تیرآهن لانه زنبوری در محل تکیه گاهها جهت ازدیاد مقاومت برشی است.

40. بهترین و با استفاده ترین اتصالات در اسکلت فلزی از نظر استحکام و یک پارچگی اتصالات با جوش است.

41. ارتفاع کف داربست جهت اجرای طاق ضربی تا زیر تیرآهن سقف برابر است با قدبنا+پنج سانتیمتر.

42. در ساختمانهای مسکونی کوچک (یک یا دو طبقه) قطر داخلی لوله های گالوانیزه برای آب رسانی باید 2/1 اینچ باشد.

43. وجود سولفات سدیم،پتاسیم و منیزیم محلول در آب پس از ترکیب با آلومینات کلسیم و سنگ آهک موجود در سیمان سبب کم شدن مقاومت بتون می گردد.

44. زمان نصب صفحات بیس پلیت معمولا باید 48 ساعت پس از بتون ریزی فونداسیون انجام شود.

45. برای ساخت بادبند بهتر است از نبشی ، تسمه ، ناودانی و میلگرد استفاده گردد.

46. هدف از شناژبندی کلاف نمودن پی های بنا به یکدیگر و مقاومت در برابر زلزله می باشد.

47. سقفهای کاذب معمولا حدود 30 تا 50 سانتیمتر پایین تر از سقف اصلی قرار می گیرد.

48. قلاب انتهایی در میلگردهای یک پوتربتونی برای عامل پیوند بیشتر آرماتور در بتون می باشد.

49. حد فاصل بین کف پنجره تا کف اطاق را دست انداز پنجره میگویند.

50. در ساخت کفراژ ستونها ، قالب اصلی ستون بوسیله چوب چهارتراش مهار می گردد.

51. طول پله عبارت است از جمع کف پله های حساب شده با احتساب یک کف پله بیشتر.

52. آجر جوش بیشتر در فونداسیون مورد استفاده قرار می گیرد.

53. اثر زنگ زدگی در آهن با افزایش قلیایت در فلز نسبت مستقیم دارد.

54. از امتیازات آجر لعابی صاف بودن سطوح آن ، زیبایی نما ، جلوگیری از نفوز آب می باشد.

55. در کوره های آجرپزی بین خشتها صفحه کاغذی قرار می دهند.

56. بهترین نمونه قطعات کششی ضلع تحتانی خرپاها می باشد.

57. تیرهای بتن آرمه، خاموتها(کمربندها) نیروی برشی را خنثی می کنند.

58. چسبندگی بتون و فولاد بستگی به اینکه آرماتورهای داخل بتون زنگ زده نباشد.

59. شیره یا کف بتون زمانی رو می زند که توسط ویبره کردن هوای آزاد داخل بتون از آن خارج شده باشد.

60. آلوئک در اثر وجود دانه های سنگ آهن در خشت خام در آجرها پدیدار می گردد.

61. خشک کردن چوب به معنی گرفتن شیره آن است.

62. لغاز به معنی پیش آمدگی قسمتی از دیوار.

63. مقدار کربن در چدن بیشتر از سرب است.

64. لوله های آب توسط آهک خیلی زود پوسیده می شود.

65. آجر سفید و بهمنی در نمای ساختمان بیشترین کاربرد را دارد.

66. آجر خوب آجری است که در موقع ضربه زدن صدای زنگ بدهد.

67. لاریز یعنی ادامه بعدی دیوار بصورت پله پله اتمام پذیرد.

68. کرم بندی همیشه قیل از شروع اندود کاری گچ و خاک انجام می گیرد.

69. برای خم کردن میلگرد تا قطر 12 میلیمتر از آچار استفاده می گردد.

70. اسپریس یعنی پاشیدن ماسه و سیمان روان و شل روی دیوار بتونی.

71. برای دیرگیری گچ ساختمانی از پودر آهک شکفته استفاده می گردد.

72. مشتو یعنی ایجاد سوراخهائی در سطح خارجی دیوارها جهت ساختن داربست.

73. بتون معمولا پس از 28 روز حداکثر مقاومت خود را به دست می آورد.

74. پیوند هلندی از اختلاط پیوندهای کله راسته و بلوکی شکل می گیرد.

75. وجود بند برشی در پیوند مقاومت دیوار را ضعیف می کند.

76. کاملترین پیوند از نظر مقاومت در مقابل بارهای فشاری وارده پیوند بلوکی می باشد.

77. قپان کردن در اصطلاح یعنی شاقولی نمودن نبش دیواره.

78. خط تراز در ساختمان برای اندازه برداریهای بعدی و مکرر در ساختمان است.

79. ضخامت و قطر کرسی چینی در ساختمانها بیشتر از دیوارهاست.

80. پارتیشن میتواند از جنس چوب ، پلاستیک و فایبرگلاس باشد.

81. از دیوارهای محافظ برای تحمل بارهای افقی و مایل استفاده می شود.

82. ملات باتارد از مصالح ماسه ، سیمان و آهک ساخته می شود.

83. مقدار عمق سطوح فونداسیونها از زمین طبیعی در همه مناطق یکسان نیست.

84. ملات ساروج از مصالح آهک ، خاکستر ، خاک رس ، لوئی و ماسه بادی ساخته می شود.

85. ملات در دیوار چینی ساختمان حکم چسب را دارد.

86. ملات آبی اگر بعد از ساخته شدن از آب دور نگهداشته شود فاسد می گردد.

87. در مجاورت عایقکاری (قیروگونی)از ملات ماسه سیمان استفاده می شود.

88. برای ساخت ملات باتارد آب + سیمان 250+آهک 150+ ماسه

89. پیه دارو ترکیبی از مصالح آهک ، خاک رس ، پنبه و پیه آب شده

90. ابعاد سرندهای پایه دار 1 تا 5/1 عرض و طول 5/1 تا 2 متر .

91. معمولا برای کرم بندی دیوارهای داخلی ساختمان(اطاقها) از ملات گچ و خاک استفاده می شود.

92. طرز تهیه گچ دستی یا گچ تیز عبارت است از مقداری آب + گچ بااضافه مقداری سریش.

93. وجود نمک در ملات کاه گل موجب میشود که در آن گیاه سبز نشود.

94. هنگام خودگیری حجم گچ 1 تا 5/1 درصد اضافه می شود.

95. گچ کشته یعنی گچ الک شده ورزداده + آب.

96. اندودهای شیمیایی در سال 1948 کشف شد که ترکیب آن پرلیت ، پنبه نسوز مواد رنگی و میکا می باشد که بعد از 8 ساعت خشک میشوند و بعد از دو تا سه هفته استحکام نهایی را پیدا می کنند و در مقابل گرما ، سرما و صدا عایق بسیار خوبی هستند.

97. سرامیک بهترین عایق صوتی است ، زیرا سلولهای هوایی بسته ای دارد که ضخامت آن 6 تا 10 میلیمتر است.

98. آکوسیت نیز عایق خوبی برای صداست.

99. اندازه سرندهای چشم بلبلی 5 میلیمتر است.

100. سرند سوراخ درشت به سرند میلیمتری مشهور است.

101. اندودهای هوایی یعنی اندودی که در مقابل هوا خودگیری خود را انجام می دهند.

102. ترکیب اندود تگرگی یا ماهوئی پودر سفید سنگ + سیمان رنگی +آب (در حالت شل) می باشد.

103. وقتی با سنگ سمباده و آب روکار سیمانی را می شویند تا سنگهای الوان خود را نشان دهند به اصطلاح آب ساب شده می گویند.

104. کار شیشه گذاری در آب ساب و شسته انجام می گیرد.

105. فرق اندود سقف با دیئار در فضاهای بسته (مانند اطاق) این است که اندود سقف سبک و دیوارها معمولی می باشد.

106. مهمترین عامل استفاده از اندود در سقف های چوبی محافظت از آتش سوزی می باشد.

107. سقفهایی با تیرآهن معمولی طاق ضربی و بتنی مسلح در درجه حرارت 400 تا 500 درجه تغییر شکل پیدا می کنند.

108. ضخامت اندود گچ و خاک حدودا 2 سانتیمتر است.

109. توفال تخته 30 تا 40 سانتیمتری که تراشیده و سبک است.

110. علت ترک اندود در سقفهای چوبی افت تیرهاست.

111. سقف کاذب در مقابل گرما ، سرما ، رطوبت و صدا عایق خوبی به حساب می آید.

112. در زیر سازی سقف جهت اجرای اندود در کنار دریا از نی بافته شده بیشتر استفاده مس شود.

113. توری گالوانیزه در نگهداری پشم شیشه در سقفهای سبک ، سطح دیوارهای قیراندود و سطح تیرآهنهای سقف کاربرد دارد.

114. مصرف میلگرد جهت اجرای زیر سازی سقفهای کاذب 9 عدد در هر متر مربع می باشد.

115. موارد اصلی استفاده از سقفهای کاذب بیشتر به منضور کم کردن ارتفاع ، عبور کانالها و لوله ها و زیبایی آن می باشد که شبکه آن حتما باید تراز باشد.

116. بهتر است در سقفهای بتونی میله های نگهدارنده سقف کاذب قبل از بتون ریزی کار گذاشته شود.

117. در سقفهای کاذب مرتبط با هوای آزاد(مانند بالکن) اندود گچ + موی گوساله و آهک استفاده می شود.

118. شالوده در ساختمان یعنی پی و فونداسیون.

119. ابعاد پی معمولا به وزن بنا و نیروی وارده ، نوع خاک و مقاومت زمین بستگی دارد.

120. در نما سازی سنگ ، معمولا ریشه سنگ حداقل 10 سانتیمتر باشد.

121. در فشارهای کم برای ساخت فونداسیونهای سنگی از ملات شفته آهک استفاده می شود و برای ساخت فونداسیونهایی که تحت بارهای عظیم قرار می گیرند از ملات ماسه سیمان استفاده می شود.

122. در ساختمان فونداسیونهای سنگی پر کردن سنگهای شکسته را میان ملات اصطلاحا پر کردن غوطه ای می نامند.

123. پخش بار در فونداسیون سنگی تحت زاویه 45 درجه انجام می گیرد.

124. در ساختمانهای آجری یک طبقه برای احداث فونداسیون اگر از شفته آهکی استفاده شود اقتصادی تر است.

125. در پی های شفته ای برای ساختمانهای یک تا سه طبقه 100 تا 150 کیلو گرم آهک در هر متر مکعب لازم است.

126. اصطلاح دو نم در شفته ریزی یعنی تبخیر آب و جذب در خاک.

127. معولا سنگ مصنوعی به بتن اطلاق می شود.

128. زاویه پخش بار فنداسیون بتنی نسبت به کناره ها در حدود 30 تا 45 درجه می باشد.

129. بتن مکر برای پر کردن حجمها و مستوی کردن سطوح کاربرد دارد.

130. مهمترین عمل ویبراتور دانه بندی می باشد.

131. معمولا بارگذاری در قطعات بتنی بجز تاوه ها پس از هفت روز مجاز می باشد.

132. از پی منفرد بیشتر در زمینهای مقاوم استفاده می شود.

133. بتون مسلح یعنی بتن با فولاد.

134. از نظر شکل قالبندی برای فونداسیونها قالب مربع و مسطیل مقرون به سرفه مس باشد.

135. پی های نواری در عرض دیوارها و زیر ستونها بکار می رود و در صورتیکه فاصله پی ها کم باشد و با دیوار همسایه تلاقی نماید پی نواری بیشترین کاربرد را دارد.

136. در آسمان خراشها ، معمولا از پی ژنرال فونداسیون استفاده می شود و وقتی از این نوع پی در سطحی بیش از سطح زیر بنا استفاده شود زمین مقاوم و بارهای وارده بیش از تحمل زمین است.

137. هرگا فاصله پی ها از هم کم بوده یا همدیگر را بپوشند یا یک از پی ها در کنار زمین همسایه قرار گیرد از پی های مشترک استفاده می شود.

138. اصطلاح ژوئن درز انبساط است.

139. میتوان به جای دو پی با بار مخالف از پی ذوزنقه ای استفاده کرد.

140. بهترین و مناسب ترین نوع پی در مناطق زلزله خیز پی رادیه ژنرال است.

141. در اجرای شناژبندی جهت اتصال به فونداسیون معمولا شناژها از بالا و پایین همسطح هستند.

142. در کفراژبندی پی چهارگوش از نظر سرعت و اجرا اقتصادی تر است.

143. در عایق بندی از گونی استفاده می کنیم ،زیرا از جابجایی قیر جلوگیری می کند و حکم آرماتور را دارد که در پشت بام از جلو ناودان به بعد پهن می شودکه در 2 لایه گونی انجام می گیردکه گونی ها در لایه بعدی نسبت به لایه قبل با زاویه 90 درجه برروی هم قرار می گیرند.

144. زیر قیروگونی از اندود ملات ماسه سیمان استفاده می شود که بعضی از مهندسان در زیر قیر اندود ملات ماسه آهک استفاده می کنند که در اینصورت قیروگونی فاسد می شود.

145. از قلوه سنگ (ماکادام) در طبقه هم کف می توانیم بجای عایق کاری استفاده کنیم که ضخامت آن حدود 40-30 سانتیمتر خواهد بود.

146. اگر در عایقکاری ، قیر بیش از حد معمول مصرف شود باعث می شود قیر در تابستان جابجا شود.

147. عایقکاری قیروگونی می بایست از سر جانپناه حدودا 20 سانتیمتر پایینتر شروع شود و قیروگونیی که روی جانپناه کشیده می شود برای جلوگیری از نفوذ بارش با زاویه است.

148. سطح فونداسیون به این دلیل عایق می شود که از مکش آب توسط ملات دیوار چینی ها به بالا جلوگیری میکند.

149. در عایقکاری عمودی روی دیوارهای آجری بهتر است که از اندود ماسه سیمان استفاده شود.

150. اصطلاح زهکشی یعنی جمع کردن و هدایت آب ،که فاصله آبروها در زهکشی باید به حدی باشد که به پی ها نفوذ نکند.

151. اگر توسط سفال زه کشی کنیم باید حتما درز قطعات را با ملات پرکنیم.

152. حداقل شیب لوله های زه کشی به سمت خوضچه 2 تا 4 درصد می باشد.

153. حداقل شیب لوله های فاضلاب 2 درصد است.

154. برای جلوگیری از ورود بو به داخل ساختمان ، شترگلو را نصب می کنند.

155. علیترین نوع لوله کشی فاضلاب از نوع چدنی می باشد که با این وجود در اکثر ساختمانها از لوله های سیمانی استفاده می شود که ضعف این لوله ها شکست در برابر فشارهای ساختمان می باشد.

156. سنگ چینی به سبک حصیری رجدار بیشتر در دیوار و نما سازی استفاده می شود.

157. ضخامت سنگهای کف پله و روی دست انداز پنجره 5/4 سانتیمتر می باشد.

158. جهت اتصال سنگهای نما به دیوار استفاده از ملات ماسه سیمان و قلاب مناسبتر می باشد که جنس قلابها از آهن گالوانیزه می باشد.

159. سنگ مسنی معمولا در روی و کنار کرسی چینی نصب می شود و زوایای این سنگ در نماسازی حتما بایستی گونیای کامل باشد.

160. در نما سازی طول سنگ تا 5 برابر ارتفاع آن می تواند باشد.

161. معمولا 30 درصد از سنگهای نما بایستی با دیوار پیوند داشته باشند که حداقل گیر سنگهای نما سازی در داخل دیوار 10 سانتیمتر است.

162. در بنائی دودکشها باستی از مخلوطی از اجزاء آجر استفاده شود.

163. در علم ساختمان دانستن موقیعت محلی ، استقامت زمین ، مصالح موجود ، وضعیت آب و هوایی منطقه برای طراحی ساختمان الزامی می باشد.

164. در طراحی ساختمان ابتدا استقامت زمین نسبت به سایر عوامل الویت دارد و لازم به ذکر مقاومت خاکهای دستی همواره با زمین طبیعی جهت احداث بنا هرگز قابل بارگذاری نیست.

165. زمینهای ماسهای فقط بار یک طبقه از ساختمان را می تواند تحمل کند.

166. هنگام تبخیر آب از زیر پی های ساختمان وضعیت رانش صورت می گیرد.

167. زمینی که از شنهای ریز و درشت و خاک تشکیل شده دج نامیده می شود که مقاومت فشاری زمینهای دج 10-5/4 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع می باشد.

168. مطالعات بر روی خاک باعث می گردد وضع فونداسیون ، ابعاد و شکل آن بتوانیم طراحی کنیم.

169. در صحرا برای آزمایش خاک از چکش و اسید رقیق استفاده می گردد.

170. سیسموگراف همان لرزه نگار است.

سالار

مواد مضاف بتنی : موادی هستند که خاصیت بتن تازه را تغییر می دهند .
U(ناودانی) : نوعی پروفیل که عمده مصرف آن در ساخت بادبند ، پل ها و ... استفاده می شود .
میلگرد : نوعی پروفیل با مقطع گرد و به صورت ساده و آجدار در کارهای بتنی مسلح و مهارها بکار می رود
تسمه : با مقاطع مربع ، مستطیل و برای ساخت درها ، حفاظ ها و وصله ها در ساختمان بکار میشود .
چوب : که در قدیم برای نعل درگاه و ساخت درب و پنجره و حالا برای ساخت درها و ساخت قالب استفاده می شود .
تخته فلزی : در کارهای آرایشی بنا ، ساخت در ، مبل و صندوقه بتن بکار می رود .
پارکت : فرآیندی از چوب که برای فرش کف ساختمان استفاده می شود .
شیشه : برای عبور نور و جلوگیری از هدر رفتن انرژی از ماده ای سیلیسی استفاده می شود .
شیشه ایمنی: نوعی شیشه با حداقل ضخامت 13 میلیمتر که هنگام شکستن خرد نمی شود .
بتانه : نوعی خمیر که عمده استفاده آن در شیشه است.
قیر : نوعی فرآورده نفتی که در عایق بندی ساختمان استفاده می شود .
اندود کاه گل : نوعی ملات برای عایق بندی که عمده مصرف آن در مناطق گرمسیر است .
سیمنت تایل : نوعی موزاییک که ملات آن با دقت ساخته شده و ویبره می شود .
رابیتس : نوعی توری به منظور نگه دارنده اندود در مقاطع با سطح نچسب و صیقلی است.
بتن سبک : نوعی بتن که در آن پودر آلومینیم و پوکه اضافه شده به منظور عایق صوتی غیر سازه ای استفاده می شود.
سیپورکس: آجرهای گچی که برای ساختن دیوار جداکننده یا سقف سبک بکار میرود .
پانل گچی : ملات گچ پیش ساخته برای جداسازی و عایق صوتی حرارتی استفاده می شود .
بتن الیافی : مخلوط بتن معمولی به اضافه الیاف فولادی که به طور یکنواخت در بتن پخش و باعث افزایش مقاومت فشاری بتن در نوع خود شده و در جاده سازی و محوطه سازی استفاده می شود .
عایق پتویی : عایقی از پشم سنگ ، پشم شیشه و چوب پنبه در ضخامت 100 میلیمتر برای عایق حرارتی استفاده می شود .
بتن مگر (نظافت): بتنی برای هم سطح کردن و تمیز کردن کف پی استفاده می شود عیار آن 150 کیاوگرم است.
شفته آهک : ملاتی از آهک ، خاک و دانه های سنگی و آب در پی ها و کف سازی اولیه استفاده می شود .
کرسی چینی: چیدن چند رج آجر روی پی اختلاف ارتفاعی بین سطوح داخلی و خارجی بوجود می آورد که کرسی گویند.
چتایی : نوعی گونی که در عایق بندی به همراه قیر استفاده می شود .
ایزوگام : ورق های قیر اندود که با لایه هایی از پشم شیشه یا الیاف مصنوعی همراه است .
بارسنگ : مقدار بیرون زدگی سطح نمای سنگ را نسبت به بر آن بار سنگ گویند .
گابیون : دیوارهای که به صورت سنگی اجرا می شوند دور آنها تورهایی مهار می کنند تا مقاومت و یکنواختی بیشتری داشته باشد .
آجر سفال : خاک رس در قالب هایی سوراخ دار با حرارت در کوره برای جداکننده ساخته می شود .
گچ بتونه صنعتی : برای اتصال صفحات گچی پیش ساخته استفاده می شود .
نعل درگاه : تیر یک پارچه ای از بتن ، چوب ، آهن که در بالای درگاه نصب می شود .
پوتر بتنی : نعل درگاه بتنی همراه با میلگرد به شکل معینی ساخته می شود .
اُتکا : میلگردی که جهت تحمل نیروی برشی استفاده می شود .
چارچوب : قابی که در به آن لولا و برروی آن بسته و باز می شود .
آستانه : پایین چارچوب که در بالاتر از کف قرار میگرد .
شمشه : قوطی های چهارضلعی که پشت آن بوسیله گچ پر می شود .
رامپ : قدیمی ترین و ساده ترین وسیله ارتباطی دو سطح غیر تراز .
آسانسور : وسیله ارتباطی بین طبقات در ساختمان های بلند که بوسیله موتور حرکت می کند .
سرگیر : محلی در ورودی پارکینگ به ارتفاع حداکثر 150سانتیمتر
کف پله : سطح فوقانی پله یعنی جایی که پا قرار میگیرد .
پیشانی پله : قطعه ای عمودی که میان دو کف پله متوالی قرار دارد .
گونه پله : سطح بغل پله را گونه می نامند .
عرض پله : فاصله بین گونه های پله را عرض پله می گویند .
پاگرد : محلی است که شخص پس از پیمودن یک ردیف پله بر آن قدم می گذارد.
دست انداز پله : نرده ای که برای جلوگیری از سقوط و خطرات ناشی از آن استفاده می شود .
لب پله : پیش آمدگی کف پله از پیشانی لب پله نام دارد .
خط مسیر پله : خط نشان دهنده مسیر پله را خط مسیر پله گویند.
شمشیری پله : تیرآهن زیر پله را شمشیری گویند .
پله فرار : پله ای که خارج از ساختمان تعبیه میشود ، تا هنگام بروز خطر از آن استفاده شود .
سقف : پوششی است برای جلوگیری از نفوذ عوامل طبیعی به داخل ساختمان
پاکار : محل قرارگیری سقف روی دیوار در طاق ضربی را پاکار گویند .
طاق ضربی : اجرای سقف بین دو تیرآهن و قرار دادن آجر با ضربه روی ملات گچ خاک .
آبخور : فرو بردن آجر در آب به منظور گرفتن گرد و خاک آن.
کرم بندی : با ملات های مختلف نوارهایی به عرض cm10 در یک راستا به فاصله معین ایجاد می کنند که به آن کرم گویند .
خرپا : مجموعه ای از میله های مستقیم که به طور مفصلی به هم متصل شده و شبکه های مثلثی را به وجود می آورند .
ایرانیت : ورق های موج داری از جنس سیمان که متداول ترین پوشش سقف کارخانجات و انبارها است .
کرپی : وسیله اتصال ورق های موجدار (ایرانیت) به لاپه ها را کرپی گویند .
سقف کاذب : به پوشش غیرباربر که زیر سقف اصلی قرار دارد .
شمع بندی (تنگ بستن): میله چوبی یا فلزی است که بر بدنه گود یا دیوار ساختمان مجاور قرار داده می شود به منظور جلوگیری از ریزش دیوارها یا خاک های بدنه به داخل گود می شود .
پی: مجموعه بخش هایی از سازه و خاک در تماس با آن که انتقال بار بین سازه و زمین از طریق آن انجام می پذیرد.
ریشه در کرسی چینی : عرض کرسی از هر طرفِ دیوار باربر ، بین 5 تا 10 سانتیمتر بیشتر در نظر گرفته می شود تا توزیع وزن دیوار ، در سطح بزرگتری از پی انجام شود .
یک رگی کردن : چیدن اولین رج دیوارها که این رج عامل تعیین کننده سایر رج های دیوار می باشد .
دیوار باربر : دیواری در ساختمان که وظیفه انتقال بار سقف را دارد .
دیوار غیر باربر : دیواری که به منظور جداسازی فضا ها استفاده می شود .پ
پیوند : به انواع آرایش های شناخته شده ی آجرچینی دیوارها اطلاق می شود .
پیوند کله راسته : به آجرچینی که یک در میان بصورت کله و راسته چیده می شود .
سنگ قلوه :سنگ هایی که در رود خانه غلتیده اند و گوشه های تیز آنها صاف شده است .
سنگ لاشه :سنگ هایی که به صورت نا منظم و گوشه دار وجود دارند .
سنگ قواره : اگر گوشه های تیز سنگ لاشه را با پتک یا چکش بگیرند سنگ قواره بدست می آید .
سنگ بادبر (مالن): سنگی شکل گرفته ای است که تقریبا بصورت مکعب مستطیل تراش خورده است .
لاشه چینی : سنگ کوهی را با پتک قواره میکنند و به صورت کله و راسته روی هم قرار می دهند .
سنگ چینی مختلط سنگ و ملات : مانند لاشه چینی است با این تفاوت که بین سنگ ها است .
سیپورکس : ملاتی را با آهک ، ماسه ، تهیه می کنند و آنرا در قالب می ریزند و قطعه بدست آمده را در بخار آب تحت فشار در می آورند تا مقاوم شود قطعه بدست آمده سیپورکس نام دارد.
ساندویچ پانل : از دو لایه فلز یا فایبرگلاس که بین آنها فوم پلی اورتان تزریق می کنند و به آنها ساندویچ پانل گویند.
شانه قوس :محلی که قوس در اثر بار زیاد ترک بر می دارد شانه قوس گویند .
پاکار : محل شروع قوس از ستون یا دیوار را پاکار گویند.
شِکرگاه (شکن گاه): فاصله بین پاکار و شانه را شِکرگاه گویند.
تیزه : محل برخورد دو نیمه قوس را تیزه گویند .
آوارگاه : فاصله بین شانه تا محلی که طاق بر اثر بار زیاد فرو میریزد .
کلاهه : فاصله بین تیزه تا محل تمام شدن آوارگاه را کلاهه گویند .
آرگ (آرک): قوس تزئینی به منظور جداسازی دو فضا از یکدیگر .
پله : معمول ترین وسیله ارتباطی بین دو سطح با اختلاف مختلف (در ساختمان) را پله گویند .
غوری گل : گل سفت لگد مال شده را غوری گل گویند .
دورچینی سقف : دور تا دور سقف دو رج دیوار چینی انجام می شود که اصطلاحا دو رگه نیز می گویند .
شیب بندی بام : برای هدایت آب به ناودان شیبی ایجاد میگردد به این عمل شیب بندی گویند .
زهکشی: خشکاندن یا انتقال آب های سطحی به محل مورد نظر را زهکشی گویند .
میله چاه : استوانه ای که اندازه قطر آن حدود 90 سانتی متر است و به منظور رسیدن به قسمت آبکش حفر می شود.
انباره چاه : به فضایی که در قسمت پایین میله کنده شده به منظور جمع آوری فضولات انباره گویند .
فاضلاب : مخلوط رقیقی از انواع آبهای دور ریختنی به همراه مواد زائد را فاضلاب گویند .
سپتیک تانک : مخزن سرپوشیده ای که به منظور جمع آوری آبهای زائد ساخته می شود .
اِگو : مجراهایی برای انتقال فاضلاب خانگی و صنعتی به تسویه خانه را سیستم اِگو می گویند .
کف سازی : سطحی است که بتواند خواسته های استفاده کننده از آن را برآورده کند .
موزائیک : نوعی پوشش از جنس بتن یا ملات ماسه سیمان برای کف سازی استفاده می شود .
بلوکاژ : به منظور جلوگیری از ورود رطوبت به کف ساختمان زیر آنرا از قلوه سنگ پر می کنند به این کار بلوکاژ گویند.
پوکه معدنی : سنگی است متخلخل با وزن مخصوص کمتر از یک
پوکه صنعتی : پوکه صنعتی را از ذوب کردن خاک رس و تغییر حالت آن بدست می آورد .
دریچه بازدید:دریچه ای برای دیدن اتصالات در کانال ها.
دودکش:مجرایی برای هدایت گازهای حاصل از سوخت بخاری به خارج از ساختمان.
هواکش:مجرایی برای هدایت بوهای نا مطبوع.
قرنیز: سنگی است که در پای دیوارهای داخلی ساختمان یا کف پنجره ها قرار می گیرد .
ازاره: سنگی است که در پای دیوارهای خارجی ساختمان بکار می رود .
داربست : برای ادامه کار در قسمت بالا نیاز بوسیله ای است که در زیر پا قرار گیردکه داربست نام دارد .
خرک: وسیله ای که با خاموت ساخته می شود و در زیر آرموتور در کف قالب قرار می گیرد تا بتن زیر آرموتور برود .
ریسمان کار : وسیله ای که برای در ی راستا قرار دادن دیوار قرار می گیرد .
آجر نیمه(چارک):نصف آجر را چارک گویند.
آجر سر زده:آجری که یک چهارم آن کم شده باشد.
آجرکم زده:آجری که یک پنجم آن کم شده باشد.
آجر کلوک:به یک هشتم از آجر کلوک گفته میشود.
پوسته:خورده آجرهایی که به ضخامت 7میلی متر تا تا 5/2 سانتی متر باشد.
شمشه ملات:وسیله ای است برای هموار کشیدن ملات.
هشت گیر لا ریز و لابند دیوار: برای ادامه دادن دیوار در آینده دیوار را به طوری می چینند که در آینده دیوار با قسمت جدید کلاف باشد.
دستک:همان ستون آجر است که معمولا30*30یا40*40ساخته میشود.
جرز:به ستون آجری که بعد از اتمام کار آجر کاری کنار دیوار به اندازه 50 سانتی متر ساخته میشود.
زنبه:وسیله ای است داری دو دسته که در قدیم برای حمل ملات استفاده میشده.
زنجاب کردن:برای تمیز کردن آجر ها از گرد و غبار و چسبندگی بهتر به ملات آب روی آجر میریزند.
هره:اگر آجر را به پهلو در کنار هم بگذاریم هره نامیده میشود.
نبش: محل اتصال دیوار که بصورت 90 درجه باشد.
آجر گری :آجری که از خاک رس پخته شده در کوره و به اندازه 5*10*20 ساخته میشود و دیوار حمال به کار میرود.
کُرُم دلیل:کرمی که در گوشه ای برای مبنا در شیب بندی قرار میدهیم.
دستوره فرش:موزاییک هایی که برای مبنا قرار دادن فرش دور فضا تعبیه میشود.
رج:به هر ردیف آجر در راستای افقی یک رج گویند.
سیتکا:میلگردهاییکه در آرماتور بندی جهت جلوگیری از نیروی کششی تعبیه میشود.
شناژ: بتن مسلح به صورت عمودی یا افقی اجرا میشود که باعث یکپارچگی ساختمان میشود.
ستون :عضو عمودی که بارهای ساختمانی را به پی و زمین منتقل میکند.
یوغ:وسیله چوبی که چهار ضلع دارد و دور قالب ستون جهت نگهداری قالب عمل میکند.
دکفراژ:باز کردن قالب ها را دکفراژ گویند.
میلگرد انتظار:میلگردی که به اندازه 50 تا80 سانتی متر از پی بیرون می آید.
دال:سقفی بتنی با ضخامت 10 سانتی متر است.
دیوار حایل:دیواری است که به منظور پایداری در مقابل فشار جانبی خاک به کار میرود.
راهرو:وسیله ای ارتباطی بین ورودی و خروجی ساختمان است.
سازه:مجموعه ای از اعضای مثل پی و ستون و... که برای انتقال نیروهای گوناگون به زمین منتقل میکند.
توجیه نقشه:منطبق کردن شمال جغرافیایی نقشه با شمال جغرافیایی محل.
بولت: وسیله ای است که اتصال بین صفحه کف ستون با بتن را انجام میدهد.
قید موازی:قطعه فلزی که از تسمه 9میلی متر برای وصله دو IPE بکار میرود.
شاه تیر:عضو های فلزی افقی اصلی.
تیر لانه زنبوری:تیر آهن هایی که از وسط جان به شکل ضلعی یا لانه زنوری جهت مقابله با خیز تیر بکار میرود.
نشیمن تیر:معمولا ار نبشی در ارتفاع مختلف نشیمن هایی برای اتصال تیر به ستون به کار میرود.
لچکر:ورقهای ذوزنقه ای شکل که برای اتصال تیر و ستون دور نبشی نشیمن به کار میرود.
بالکن:به پیش آمدگی سقف از دیوار اصلی را بالکن یا کنسور گویند.
بادبند:عضوی که در ساختمان های فلزی جهت مقابله با نیروی جانبی به شکل ضربدری یا 7 و8 یا... تعبیه میشود.
ورق روسری:ورق فلزی که در اتصال خر پا روی تیر قرار میگیرد.
درز انبساط:برای جلوگیری از انقباض و انبساط در بین دو ساختماندرزی تعبیه میشود.
درز انقطاع:برای جلوگیری از خطرات ناشی از ضربه ی ساختماندر بین دو ساختمان درزی تعبیه میشود.
جوشکاری:وسیله اتصال آهن آلات با حرارت دادن فلزات را جوشکاری گویند.
جوش گوشه:جوشی که در گوشه یا زاویه90 درجه انجام میشود.
بندی:خرده آجر به ضخامت یک بند انگشت را بندی گویند.
پولی: خرده آجر به ضخامت یک سکه که در طاق ضربی به کار می رود.
تیشه : وسیله ای است برای تخریب های سبک در ساختمان .
کمچه گرد : برای پهن کردن ملات روی دیوار برای آجرکاری و فرش کف
کمچه چهار گوش : وسیله ای برای سیمان کاری و پلاستر .
پلاستر : اندود ملات ماسه سیمان به ضخامت 3 سانتیمتر .
نرمه کشی : لایه نازک از ملات ماسه سیمان یا پودر سنگ و سیمان به ضخامت 5 میلی متر .
تگری : اندود ملات ماسه سیمان با استفاده از دستگاه مخصوص .
بندکشی : پر کردن درز بین کاشی ، آجر و ... با استفاده از ملات .
شلنگ تراز : وسیله برای در راستا قرار دادن دو نقطه با فاصله نسبتا زیاد .
تخته ماله : وسیله ای برای پهن کردن ملات با ظرافت کم .
فرغون : وسیله ای برای حمل مصالح .
آبچک : مقدار بیرون زدگی یا شیاری که زیر سنگ زده می شود . برای ریزش آب
دوطاقه : سقف کاذبی که معمولا در فاصله 60 سانتی از سقف اصلی زده می شود .
داکت : فضای برای عبور لوله های تاسیساتی
خرپشته : اتاقک بالای پله .
جان پناه : دور چینی اطراف پشت بام به ارتفاع 60 سانتیمتر .
کانال کولر : مسیر برای هدایت کولر .
زیر بنا : فضایی که سقف دارد .
سیم گچ : مخلوطی از ملات گچ و سیمان .
ملات باتارد : ملات ماسه ، سیمان و آهک .
ملات ساروج : ملات ماسه ، سیمان ، تخم مرغ و سیفال ریز .
مسنی : ارتفاع طبقه همکف از کف کوچه با خیابان .
ستون فلزی : تیرآهنی برای انتقال بار سقف طبقات بالا به فنداسیون .
رگلاژ سطح : آب پاشی و پوشیدن خاک روی سطح .
میلگرد یکسر گونیا : میلگردی که یک سر آن زاویه 90 درجه است .
رکابی : میلگردی که آنرا به شکل U در آورده اند .
قلاب : برای مهار کردن دو میلگرد .
رامکا : بتنی است که برای نگه داشتن قالب ها می ریزند .
قالب بنایی : قالبی برای کارهای کوچک ساخته شده از آجر و گل .
چاله آسانسور : چاله ای برای قرارگیری کابین آسانسور به ارتفاع 5/1 متر پایین تر از کف ساختمان .
تفنگ هیلتی : وسیله ای برای پرچ در ساخمان کاربرد دارد ، با فشنگ مخصوص .
اسپیسر : قطعات پلاستیکی یا بتنی برای جلوگیری از چسبیدن میلگرد به قالب .
چاه جذبی : چاهی برای دفع فاضلاب سطحی .
چاه ارت : بعد از کندن و قرار دادن میله مسی بعنوان انتقال دهنده برق .
گَوَل : برای جلوگیری از ریزش انباره چاه درون آن تعبیه می شود .
بستر جذبی : آب فاضلاب غیر مفید را به آب مفید تبدیل کرده برای مصرف غیر آشامیدنی .
بیس پلیت : صفحه ستون برای قرارگیری ستون بر روی فنداسیون .
دستک : عضوی در ساختمان فلزی برای تحمل نیروی پیش آمدگی ها .
فارسی بُر : برش بصورت 45 درجه .
بار زنده:به بار در حال جریان در ساختمان بار زنده گویند .
بار مرده : بار ساختمان و اشیاء ثابت در ساختمان گویند .
سیفون : وسیله ای برای جلوگیری از ورود بو داخل ساختمان .
ورق آکوستیک : ورقی برای عایق بندی صدا در ساختمان .
رومی : محلی است در سقف های هلالی بصورت نیم دایره .
تاسیسات مکانیکی : عملیات لوله کشی آبی ، گازی و فاضلاب در ساختمان .
تراس : فضایی به عرض حداکثر 5/1 متر در فضای بیرونی ساختمان .
چینه : دیواری که با ملات گل رس بصورت لایه ای اجرا می شود .پ
دالان : فضای ورودی ساختمانهای قدیمی .
صفه : قسمت پذیرایی ساختمان های قدیمی .
کنجی : اتاق قسمت انتهای ساختمانهای قدیمی که معمولا ارتفاع آن حداکثر 2 متر است .
ساباط : محله ای از کوچه عبور که دارای سقف باشد .
هرزاب : محل جمع آوری آب های سطحی در کوچه .
منار : بناهای استونه ای شکل به ارتفاع حداقل 20 متر .
جزوَل : جوی گلی که آبهای قنوات بر روی سطح زمین در آن عبور می کند .
گُنبد : اطاقکی چهار ضلعی با سقف هلال در صحرا .
خاکریز : تجمعی از خاک بمنظور جلوگیری از ورود سیل .
شیشه خور : قسمتی از درب که شیشه در آن قرار می گیرد .
شومینه : وسیله ای تزیینی برای گرم کردن ساختمان .
توفال : تخته ی باریک و نازکی که به زیر تیرهای سقف باربر کوبیده می شود .
آستر: اجرای لایه زیرین با یکی از ملات ها.
رویه: اجرای لایه ای روی لایه آستر با ملاتی نر.
پُله: محلی که در زیر دیوار آب از آن عبور می کند.
پشته: همان انباری چاه جذبی.
یخچال گلی: سازه ای مخروطی شکل که داخل آن گود است در قدیم به جای یخچال استفاده می شده.
تقه: سکوی در جلو خانه های قدیمی.
روشویی: محلی که دست و صورت را می شو ییم.
بادگیر: سازه ای چهار ضلعی که ارتفاع آن از بالا ترین قسمت ساختمان بیشتر و جهت خنک کردن ساختمان های قدیمی تعبیه می شده.
صحن: همان حیاط خانه است.
نور گیر: محلی که برای تامین نور مورد نیاز در ساختمان تعبیه می شود.
گونه دودکش : به دیوار های طرفین دودکش که آنرا از فضای خارج جدا می سازد .
کاشی: پوششی برای نمای خارجی یا داخلی در ساختمان که مقاومت کمی در برابر و سایش دارد .
سنگ پلاک : سنگ برش خورده ای با سطح صیقلی که در نما استفاده می شود .
اندود لیسه ای : از این اندود برای زیرسازی عایق های رطوبتی مانند قیر گونی و بدنه حوض استفاده می شود .
اندود تخته ماله ای : از این اندود در نمای ساختمان و سقف و دیواره ی آبریزگاه مانند سقف حمام استفاده می شود
اندود شسته : در نمای ساختمان مصرف می شود و بسته به مواد مصرفی رنگ های متنوع و زیبایی به ساختمان می دهد
اندود موزائیکی : سنگ موزائیک نمره بندی شده را از هر رنگ که لازم باشد به هم به نسبت دلخواه مخلوط می کنند .
اندود تگرگی : روکاری تگرگی را می توان با سنگ ریز و درشت نماسازی کرد .
اندود اشکی : مصالح اجرای این اندود پودر و خاک سنگ و سیمان سفید یا سیمان رنگی است که با آب مخلوط کرده و ملات نرمی بدست می آید .
داربست فلزی : برای دسترسی به ارتفاعات استفاده می شود .
فنداسیون: قسمتی از سازه که نیروها را از ستون به زمین انتقال می دهد .
نیم رخ های مرکب : هر گاه یک پروفیل به

230.اسکوپ : بست فلزی برای نگه داشتن سنگ پلاک

231. آجررسی : از سیلیکات های آلومینیم به شکل مکعب که در قطعات نازک برای تیغه استفاده می شود

قیامت

انواع ترک در ساختمان

تعمیر آن ( تعمیر و نگهداری ساختمان )افت پي بر اثر عواملي همچون رطوبت و فشارهاي وارده از طبقات ، بي مقاومتي خاك و عملكردهاي آن پيش مي آيد . همچنين نوع مصالح مصرفي و اجراي غيرفني ، سبب نشستهاي پي مي شود . در مجموع ، بر اثر حركات زمين ، اسكلت بنا حركت مي كند و شكستهاي مختلف كه شامل تركهاي عميق و يا معمولي و در مواردي به شكل مويي است ، نمايان مي شود.
موقعيت ترك :
تركهاي عميق : اين تركها گاهي به طور دائمي به وجود مي آيد و دليل آن نشست مرتب پي است كه در اين صورت ، بودن ساكنان در ساختمان خطرناك است.
تركهاي ثابت : معمولا پس از نشست پي ، تحرك ساختمان كم مي شود. اين پديده بر اثر قطع رطوبت و فشرده شدن سطح زير پيش مي ايد. در نتيجه ، شكست و افت ديوارها و اسكلت بنا نيز متوقف ، و حالت ترك ثابت مي شود.
موي تركهاي معمولي : اين تركها در اثر افتهاي كوچك در اسكلت بنا و به واسطه نيروها و در مواردي به علت نوع مصالح اندود به وجود مي ايند. رطوبت ، انقباض و انبساط حاصله در مقابل خشك شدن سطوح مرطوب ، باعث ايجاد تركهاي مويي مي شود.

کارشناس رسمی دادگستری -رشته راه وساختمان

نکات آموزشی در خصوص سازه های مقاوم بتنی

نکات درس مقاوم سازی ساختمانهای فلزی وبتنی-بهسازی لرزه ای

جدول هزینه ساخت وسازهرمتر مربع زیربنادر سال1395

مقایسه وزن واحد سطح سوله ها

مدیریت ادعا در طرح های مهندسی

رده بندی مکانیکی میلگردهای فولادی مطابق مبحث 9

تغییرشکل مجاز تیر ها و دال های بتن آرمه مطابق مبحث 9

مقایسه ی سازه های فلزی با سازه های بتونی در برابر زلزله

کوبیاکس چیست؟

مقایسه سازه های فلزی و بتنی

آشنایی با ورق کامپوزیت

کناف و مزایای آن

لمینیت چیست؟

تفاوت آجر قرمز با آجر زرد

آجر نسوز چیست؟

لیکا چیست؟

واش بتن چیست؟

پاورپوینت نحوه طراحی راه پله های بتنی

دانــــــلود: tisfooon.blogfa.com/post-179.aspx

تاثیر رعایت مبحث 19 بر هزینه ساخت وسازها

ترازهای اتلاف انرژی در ساختمان

مهاربندهای کمانش ناپذیر BRB

آنچه باید از ساختمان بدانیم

سؤالات تخصصی عمران

ارزیابی سریع ساختمانها در برابر زلزله

تعاریف

تعدادی اصطلاحات ساختمان به همراه تعریف

نوشته‌های پیشین

آرشیو موضوعی