لگوی نادرست ساخت‌وساز تهران، شهرستان‌ها را هم دربرگرفته است


■ شهرداری در بررسی گزارش‌های تخلف تعلل می‌کند


یکی از دغدغه‌های مهم سازمان نظام مهندسی ساختمان در حوزه‌ی ایمنی، رعایت ضوابط و مقررات مربوط به گودبرداری است. دراین راستا، لازم است مهندسان ناظر، مالک، کارفرما و مجریان ساختمان به بهترین نحو مسئولیت‌های خود را دراین زمینه ایفا کنند و موضوع ایمنی می‌باید نهادینه شود.

روسای سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‌های یزد و قزوین با حضور در میزگرد تخصصی «راهکارهای ایمنی درساخت وساز» به ارائه راهکارهای کارشناسی وتجارب استان‌های متبوع خود دراین زمینه پرداختند.

به گزارش خبرنگار «صما» درابتدای این نشست تخصصی عباس وثیق نیا – رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین- با بیان اینکه یکی از مباحث مهمی که در مقررات ملی ساختمان آمده بحث ایمنی ساختمان است و با تاکید براین امر که این مهم در مجموعه سازمان نظام مهندسی این استان به صورت جدی پیگیری شده است تاکید کرد: درهمین راستا گروه‌های کنترلی متنوعی متشکل از مجموعه‌ای وزارتخانه تعاون،کار ورفاه اجتماعی،سازمان نظام مهندسی استان و استانداری راه اندازی شده که به منظور رصد ابعاد ایمنی در پروژه های درحال ساخت به صورت مداوم اقدام به پایش می کنند.

ایمنی گودبرداری‌ها از دغدغه مهم نظام مهندسی است

وی با تاکید براین امر که یکی از دغدغه های مهم سازمان نظام مهندسی درحوزه ایمنی رعایت ضوابط و مقررات مربوط به گودبرداری است تاکید کرد: دراین راستا مهندسان ناظر مالک، کارفرما و مجریان ساختمان به نحو احسن مسوولیت های خود را دراین زمینه ایفا می کنند اما به طورکل بحث ایمنی باید نهادینه شود.

وی با بیان اینکه ازجمله اقدامات مهمی که سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین جهت ترویج مباحث ایمنی ساختمان درنظرگرفته اقدامات فرهنگ سازی است دراین راستا خاطرنشان ساخت: توزیع ده هزار بولتن در مدارس ابتدایی وبرگزاری کلاس‌های آموزشی توسط مهندسان مجرب ازجمله شاخص ترین اقداماتی است که دراین زمینه صور ت گرفته است و به باور ما این نوع فرهنگ سازی سبب افزایش مطالبه گری مردم می شود که همین امرنقش بسزایی درارتقای ایمنی در ساخت وسازها دارد.

وثیق نیا همچنین با تاکید براین امر که در بحث گودبرداری برگزاری دوره‌های ویژه آشنایی با گودبرداری ازجمله دیگراقدامات صورت گرفته دراین راستا است درهمین حال درپاسخ به این سوال که به نظرشما به چه دلیل درحوادث گودبرداری در پایتخت نسبت به سایر استانها بیشتراست تصریح کرد:اساسا شهرهایی نظیر تهران که به لحاظ تویوگرافی در وضعیت خطرزایی به‌سر می‌برند،انجام عملیات گودبرداری با مخاطرات بیشتری همراه است، در همین حال گرانی و نیز کمبود زمین سبب می شود تا از پتانسیل‌های زمین نهایت بهره برداری صورت گیرد و همین امر حوادث گودبرداری را در شهر تهران مضاعف می‌کند.


وی افزود: اما در استان قزوین نبود چنین مشکلی سبب شده تا گودبرداری ساختمان‌ها از ایمنی مقبولی برخوردار باشد به طوری که خوشبختانه در شش سال اخیر در استان قزوین فرآیند گودبرداری با خسارات جانی همراه نبوده و صرفا ۳ الی ۴ مورد حوادث منجر به مصدومیت همراه بوده است البته باید تاکید کنم که سرعت عمل اکیپ‌های نظام مهندسی برای سرکشی از پروژه‌های در حال ساخت بالا است و همین امر عامل بازدارنده‌ای در کاهش این حوادث است.

نگرانی مهندسان ناظر در زمینه ایمنی بیشتر از شهرداری است

علاوه براین درادامه این نشست تخصصی همچنین علیرضا فرشید" رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد" با بیان اینکه اساسا مقوله ایمنی ساختمان از مباحث مهمی است که در کشور ما اهمیت بسیاری به آن داده نشده و مغفول مانده است گفت: غفلت از به عنوان مثال در کشور ما استفاده از مهاربند برای کارگران ساختمان بر روی داربست فاقد مفهوم است و این امر سبب سقوط کارگران از داربست‌های ساختمان و افزایش حوادث ناشی از کار در کارگاه‌های ساختمانی است.

وی افزود: مقوله گودبرداری نیز از مواردی است که در بحث ایمنی ساختمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که درجه اهمیت آن در چند سال اخیر به دلیل ساخت واحدهای متراکم و چندطبقه افزایش یافته است و علی‌رغم دغدغه مهندسان ناظر و حضور پررنگ آنها در فرآیند گودبرداری اما بعضا شاهد ریزش دیواره‌های گود و بروز اتفاقات ناگوار می‌شویم که خوشبختانه در استان ما نیز در چند سال اخیر چنین حوادثی را نداشته‌‌ایم.

وی با تاکید براینکه شهرداری‌ها در پیش‌گیری از حوادث ساختمانی می‌توانند نقش موثری داشته باشند خاطرنشان ساخت: بعضا گزارشات تخلفات و هشداردهنده‌ای که به شهرداری از سوی مهندسان ناظر ارجاع می‌شود با وقفه زمانی چند ماهه مورد رسیدگی می‌شود که فاقد فایده است و لازم است که این گزارش‌ها به فوریت و ضرب‌العجل مورد رسیدگی قرار گیرند.

فرشید تاکید کرد: در این راستا تفاهم‌نامه دوجانبه ای بین سازمان نظام مهندسی و اداره کار در حال انعقاد است و به اعتقاد بنده بحث مربوط به ایمنی کارگاه‌ها باید به صورت همه جانبه توجه قرار گیردو با این رویکرد نیز دراستان متبوع ما مقرر شده تیم‌هایی برای پایش ایمنی درساخت وسازها تشکیل شود و قرار است در درازمدت تمام ساختمان‌ها مشمول این پایش شوند و قرار است ساختمان‌هایی که ضوابط ایمنی را نادیده می‌گیرند، اداره کار رأسا وارد شود.

وی در پاسخ به این سوال که نقش نظام مهندسی درپیشگیری از حوادث ساختمانی را چگونه ارزیابی می کنید گفت : اصولا مهندسان ناظر در پیش‌گیری از حوادث ساختمانی در قیاس با شهرداری نقش تاثیرگذارتری دارند چرا که نگرانی و دغدغه‌مندی مهندسان دراین زمینه بیشتر است و همچنین با توجه به اینکه اولین شخص پاسخگو دربروز حوادث ایمنی ساختمان مهندس ناظر است درنتیجه دغدغه مندی نظام مهندسی و نقش آن درقیاس با سایرارکان ساخت وساز دراین زمینه بیشتراست.

وی همچنین درباره سرنوشت مجری ذی صلاح در استان یزد گفت: استان یزد از استان‌های پیش‌رو در اجرای مجری ذی‌صلاح است ومن به صراحت اعلام می‌کنم فردی که بابت تنوع مجری ذی‌صلاح نزد دیوان شکایت کرد فاقد تخصص مهندسی بود و بیشتر با هدف مادی این شکایت را مطرح کرد .

نقش مقررات بالادستی در نهادینه شدن موضوع ایمنی

علاوه براین درادامه رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین درباره نقش مقررات بالادستی در نهادینه شدن موضوع ایمنی در ساخت وسازها گفت: بحث ایمنی از جمله مباحثی است که در مقررات ملی ساختمان الزام‌آور است اما یک‌سری مسائل باعث می‌شود که با ایده‌آل و قوانین فرادستی فاصله داشته باشیم.

وی گفت : به عنوان مثال تعداد روزافزون فارغ‌التحصیلان مهندسان، پائین بودن کیفیت آموزشی، اجرای ناقص مقررات ملی ساختمان، تضعیف جایگاه نظام مهندسی و... از جمله عوامل دخیل در ضعف ایمنی ساختمان واجرای ایده آل این امر است.

وثیق نیا با تاکید براین امر که دولت حمایت جدی از نظام مهندسی انجام نداده است و تهران برای استان‌ها آینه دق شده است گفت: وقتی بحث قانونی الزام‌آور می‌شود برخی می‌گویند پس چرا در تهران این قانون اجرایی نمی‌شود؟ و درواقع تهران برای سایرشهرها به یک الگو شده است

با ساخت‌وساز حرفه‌ای مشکلات صنعت ساختمان حل می‌شود

از دیگر سو رییس سازمان نظام مهندسی استان یزد با تاکید براین امر که مهم‌ترین بحث در ساختمان ساخت‌وساز حرفه‌ای است گفت: با توجه به اینکه در حال حاضر ساخت‌وساز حرفه‌ای صورت نمی گیرد درحال حاضر یک سری دفاتری مجهول‌الهویه تشکیل شده‌اند و ما نمی‌دانیم اینها چه مهندسی و گرایشی دارند ولی درزمینه طراحی، اجراء و نظارت فعالیت می کنند و این امر درحالی است که در نظام پزشکی چنین چیزی نیست و امکان ندارد پزشکی مطبی دایر کند و مجوز نداشته باشد.

وی با طرح این سوال که چرا باید عمرساختمان‌ها در ایران ۳۰ الی ۴۰ سال باشد؟ گفت: اگر به سمت ساخت‌وساز حرفه‌ای رفتیم شک نکنید تمام مشکلات صنعت حل می شود چرا که در شرایط فعلی ساخت‌وساز کشور از بسازوبفروش‌ها رنج می‌برد. اما به طور کلی برای نهادینه کردن ایمنی ساخت وساز می بایست همه دستگاه‌های ساخت‌وساز عزم جدی و تعامل ویژه داشته باشند که تا سرمایه‌های ملی از بین نرود.

در پایان این نشست خبری هریک از مدعوین به بیان نظرات خود درباره مقایسه وضعیت کیفیت ومقوله ایمنی در دولت فعلی و قبل پرداختند .دراین زمینه رئیس سازمان نظام مهندسی استان یزد درباره وضعیت ساخت‌وساز در دولت قبل گفت: ساخت وساز در دولت قبل حرفه‌ ای نبود که البته پیامدهای این امر را ما بارها به دولت اعلام وعنوان کردیم که افراد غیرمتخصص وارد ساخت‌وساز شده‌اندو این باعث شد که اتفاقات بدی در ساختمان ایجاد شود اما در این دولت خوشبختانه با توجه به اینکه آخوندی نگرش خوبی نسبت به وضعیت ساخت‌وساز دارد و از بدنه نظام مهندسی بوده‌ است دغدغه‌های صنعت ساختمان را می‌داند و اتفاقات خوبی در مرحله رخ دادن است که باید به مرور زمان ایجاد شود.

دراین راستا رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین نیزگفت: متاسفانه در دولت قبل به حوزه عمران، شهرسازی، ترافیک و... اهمیت داده نشد و مسکن و ساختمان به عنوان یک عنصر مجزا دیده شد.اما در دولت یازدهم آقای آخوندی چون از تدوین‌گران و بنیان‌گذاران قانون نظام مهندسی بوده است خوشبختانه روند رو به بهبود بوده است. 

توجه به رفتار متقابل خاک و سازه در اجرای پروژه‌های شهری ضروری است



معاون ساختمان و مسکنِ وزیر راه و شهرسازی در همایش مهندسی ژئوتکنیک با بیان این مطلب که توجه به رفتار متقابل خاک و سازه در اجرای پروژه‌های شهری امری ضروری به شمار می‌رود، افزود: در اجرای پروژه‌های شهری، توجه به رفتار متقابل خاک و سازه اهمیت دارد، تا از ایمنی هرگونه ساختمان‌سازی اطمینان حاصل شود. 

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی حامد مظاهریان روز سه شنبه در همایش مهندسی ژئوتکنیک افزود: در حوزه ساخت پروژه‌های شهری حصول اطمینان از میزان مقاومت زمین، وضعیت آب‌های زیرزمینی، مسایل زیرسطحی و میزان نشست‌پذیری خاک باید توسط متخصصان ژئو تکنیک مورد بررسی قرارگیرد. 

وی خاطرنشان ساخت: اجرای پروژه‌های شهری توجه به رفتار متقابل خاک و سازه ضروری است و در اجرای پروژه‌های شهری توجه به رفتار متقابل خاک و سازه اهمیت دارد تا از ایمنی هرگونه ساختمان‌سازی اطمینان حاصل شود. 

مظاهریان با بیان این که پدیده فرونشست و فروریزش زمین حاصل افزایش سکونت مردم در شهرها است، گفت: نسبت به پدیده فرونشست زمین در شهرها دانش اندکی وجود دارد و در زمان بروز هرگونه حادثه در کشور نباید به یکدیگراتهام زنی شود، زیرا قدرت پیش بینی وجود ندارد. 

به گفته وی، متخصصان ایرانی در زمینه گود برداری از دانش روز برخوردارند، اما چنانچه مشکلی به وجود آید به علت نبود مدیریت صحیح این پروژه ها است. 

 

مظاهریان تاکید کرد: بسیاری از تکنیک‌های موجود در زمینه گودبرداری های عمیق در کشور روی کاغذ است، در حالی که باید از این تکنیک‌ها در مهار آتش سوزی در عمق بیش از ۷۰ متری زمین و یا فروریزش زمین استفاده شود. 

وی یادآورشد: بی توجهی به برخی از مسایل مهندسی و فنی در حوزه ساختمان سازی سبب شده گودبرداری در نزدیکی کاخ نیاوران به یکی از مجموعه‌های این کاخ آسیب وارد سازد. 

این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی اظهار داشت : اکنون دوره‌های آموزشی تخصصی زیادی برگزار می‌‌شود که با برگزاری آنها به دنبال به روز رسانی اطلاعات متخصصان ایرانی هستیم. 

مظاهریان بر رعایت اخلاق حرفه‌ای مهندسان و سازندگان متخصص تاکید کرد و گفت: نظام نامه رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای در حوزه ساختمان سازی در اسفند ماه سال گذشته درهیات دولت تصویب و آیین نامه اجرایی آن توسط وزیر راه و شهرسازی ابلاغ شد تا در انجام هرگونه فعالیت ساختمانی منافع عمومی بر فردی ترجیح داده شود. 

به گزارش ایرنا، فرونشست‌های مکرر در چند ماه گذشته در تهران موجب نگرانی‌هایی در میان مردم و مسئولان شده و کارشناسان براین باورند که گسل‌های سه گانه و تراکم به عنوان خطرات سنتی و فرونشست زمین به عنوان خطر نوین، کلانشهر تهران محسوب می‌شود. 

وقوع سه حادثه در فاصله زمانی کمتر از سه ماه در شهر تهران؛ انفجار در شهران به علت فرونشست زمین و نشت گاز ( ۲۸ خرداد)، فرونشست زمین در خیابان پیامبر (ص) ( ۱۱ شهریور) و انفجار تاسیسات برق در محله ستارخان ( ۱۴ شهریور) آن هم در یک موقعیت جغرافیایی خاص (شمال غرب) آژیر خطر را برای پایتخت نشینان به صدا درآورد. راه وشهرسازی

وضعیت اسف‌بار ایمنی در صنعت ساختمان



نایب رییس اتاق بازرگانی ایران با تأکید بر اهمیت بسیار بالای ایمنی ساختمان‌ها گفت: به‌رغم آن که کشور ما در امر ساختمان پیشرفت‌های به‌نسبت خوبی داشته، وضعیت ایمنی در این صنعت بسیار اسف‌انگیز است. محمدرضا انصاری در زمینه‌ی مقایسه‌ی ایران با دیگر کشورها در بخش ایمنی ساختمان نیز گفت: با این که آمار درست و دقیقی از کارهای ساختمانی در کشور وجود ندارد، می‌توان گفت تقریباً هر دو تا سه میلیون نفر ساعت، یک حادثه‌ی منجر به فوت در ایران رخ می‌دهد.

وی افزود: این در شرایطی است که در کشور ترکیه که زمانی بسیار عقب تر از ایران بود، اکنون به ازای هر ۸ میلیون نفرساعت یک حادثه منجر به فوت و همچنین در کره جنوبی به ازای هر ۱۳ میلیون نفرساعت، یک حادثه منجر به فوت اتفاق می افتد.

رییس انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ایران همچنین با اعلام اینکه در اروپا نیز به طور میانگین حدود ۲۰ تا ۲۲میلیون نفرساعت، یک حادثه منجر به فوت و در انگلیس و سوئد این رقم به بالای ۴۰ میلیون نفرساعت می رسد گفت: با این مقایسه ها می بینیم که ما راه درازی را برای ایمن کردن فعالیت های ساختمانی در کشور پیش رو داریم.

وی با بیان اینکه ایمن کردن ساختمان ها و توجه به موضوع ایمنی، احترام گذاشتن به انسان و جان اوست، گفت: البته به راحتی می توانیم با توجه و دقت بالا و اجرای مقررات ملی این مسئله را بهبود بخشیم.

انصاری با تاکید بر اینکه سازمان های مرتبط مثل نظام مهندسی، شهرداری ها، وزارت کار و امور اجتماعی و سایر نهادهای ذیربط باید با هم برنامه واحدی در این راستا داشته باشند گفت: این برنامه واحد است که می تواند این موضوع را به ثمر برساند و موجب بهبود وضعیت فعلی شود.

وی با ابراز امیدواری از اینکه ما در برخی موارد به این قضیه دست یافته ایم و حتی استانداردهای برخی شرکت های ایرانی در این بخش به حد کشورهای اروپایی رسیده است تاکید کرد: این موضوع فقط به توجه نیاز دارد و هزینه ای لازم ندارد.


به گفته انصاری، اگر اقدامات کشورهایی مثل ترکیه و کره جنوبی را بازنگری کنیم و انجام دهیم، چون این کشورها مشابه ایران بودند، اما خود را از این قافله جدا کردند و وضعیت خود را بهبود بخشیدند، این اقدام بدون ‌هزینه است و فقط به توجه سازمان مشترکی بین نهادهای مربوطه نیاز دارد که بتوانند این بهبود را ایجاد کنند.

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: ما در این بخش با سازمان نظام مهندسی، وزارت کار و امور اجتماعی و سندیکای شرکت‌های ساختمانی همکاری و سعی می‌کنیم تا این بخش ها را به هم مربوط کنیم تا کار مشترکی انجام دهند و این همکاری مشترک به ثمر برسد.

نیاز کشور به افراد آموزش دیده در حوزه ایمنی

وی همچنین درخصوص نقش آموزش و فرهنگ‌سازی در بخش ایمنی ساختمان و تجهیزات مورد نیاز در این حوزه گفت: ایمنی ساختمان در عین اینکه به تجهیزات زیادی نیاز ندارد، اما به آموزش دست‌اندرکاران حوزه اجرا یعنی مهندسان، مدیران پروژه‌ها، روسای کارگاه‌ها، تکنسین ها و...نیاز دارد تا با رعایت موارد ایمنی آشنا شوند. این آشنایی با یک دوره آموزشی دو تا سه ماهه قابل انجام است و سپس افراد می‌توانند به کارشناس ایمنی و بعد از مدتی فعالیت، به افسر ایمنی تبدیل شوند.

انصاری با اشاره به نیاز کشور به افراد آموزش دیده گفت: امکان ارائه آموزش به افراد وجود دارد، چرا که ایمنی مراحل خود را در دنیا طی کرده و همانطور که ما سایر علوم دنیا را دریافت و در دانشگاه‌ها تدریس می‌کنیم، این آموزش‌ها را هم می‌توانیم وارد و ارائه کنیم، ولی در کنار این اقدام، احتیاج به مقرراتی داریم.

وی با بیان اینکه در دیگر کشورها مسئولیت ایمنی معمولا به‌عهده خود اجراکننده و سازنده گذاشته می شود تشریح کرد: باید مقرراتی تنظیم شود که مسئولان و صلاحیت آنها در برقراری ایمنی تعریف شوده و ما این موارد را به صورت جداولی برای آموزش و شیوه اعمال ایمنی توسط نیروهای کارشناس ایمنی یا افسر ایمنی، به وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان نظام مهندسی ارائه کرده ایم و به دنبال این هستیم که روی این موضوع اقدام عملی انجام دهیم.

انصاری درعین حال در پاسخ به اینکه راه‌اندازی کمپین «کارگاه ایمن، ساختمان ایمن» تا چه حد می‌تواند بحث ایمنی را به مطالبه عمومی تبدیل کند گفت: طبیعتا با توجه به اینکه حوادث جلوی چشم مردم اتفاق می‌افتد و با زندگی و جان مردم سروکار دارد، همه مردم طرفدار این کمپین هستند. چراکه می بینند به واسطه نقص ایمنی، جان مردم جلوی چشم آنها فدا می شود.

وی با بیان اینکه قطعا همه مسئولان دلسوز از راه اندازی این کمپین حمایت می کنند، خاطرنشان کرد: اگر جامعه این مهم را مطالبه کند، مجریان هم ناچار به انجام الزامات ایمنی می‌شوند.

گفتنی است محمدرضا انصاری نایب رییس اتاق بازرگانی ایران، در جریان بازدید ازغرفه «صما» در بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات، ضمن استقبال از راه ‌اندازی کمپین «کارگاه‌ ایمن، ساختمان ایمن» از سوی مجتمع رسانه‌ای ساختمان (صما- مجله ساختمان)، با امضای لوح‌ این کمپین‌ حمایت خود را از این جریان رسانه‌‌ای اعلام کرد.

مهم‌ترین مانع تخلفات ساختمانی



دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری، دسترس‌پذیر کردنِ اطلاعات مربوط به صدور پروانه‌های ساختمانی برای عموم و ایجاد شفافیت اطلاعاتی را مهم‌ترین کار برای ایجاد مانع در مسیر تخلفات ساختمانی خواند. 

پیروز حناچی گفت:در بسیاری از کشورهای دنیا صدور پروانه به گونه‌ای است که مردم از آنها اطلاع کامل دارند و اطلاعات مربوط به آن در مجموعه‌ای در اختیار همه شهروندانی که به آن نیاز دارند قرار می‌گیرد و وقتی پروژه‌ای می‌خواهد ساخته شود از قبل به همه کسانی که در آن محل زندگی می‌کنند اطلاع می‌دهند؛ ما هم باید به این سمت برویم. اگر از افکار عمومی و شفافیت اطلاعات استفاده کنیم به این نقطه خواهیم رسید. 

حناچی تصریح کرد: واقعیت این است که شهرسازی می‌تواند رانت تولید کند و می‌تواند امتیازی را به کسی بدهد و افرادی را یک شبه میلیاردر کند و همچنین می‌تواند یک شبه افرادی را نیز به فلاکت برساند. اینکه چه اتفاقی باید بیفتد که در نهایت به نفع شهروندان تمام شود راهی جز شفافیت وجود ندارد که اطلاع‌رسانی به موقع و استفاده از بهترین نیروهای متخصص در اداره امور شهر راهکار آن است. 

وی ادامه داد: افراد حرفه‌ای حاضر نیستند موقعیت حرفه‌ای خود را با امضا برای ساخت و سازهای بی‌ضابطه به خطر بیندازند. به فرض هم که این اتفاق بیفتد اطلاع‌رسانی شفاف می‌تواند جلوی بسیاری از آنها را بگیرد، زیرا اذهان عمومی نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند. به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، جهت‌گیری عمومی شهرداری تهران بعد از نیمه دوم سال ۹۲ تغییر کرده است. ولی قبل از آن اگر می‌خواستیم تک‌تک سراغ پروژه‌ها برویم کار دشواری بود. برای حدود ۱۴۰ برج مسکونی در تهران حدفاصل سال‌های ۹۰ تا ۹۲ پروانه صادر شد که اگر می‌خواستیم سراغ آنها برویم فقط گردش مالی ریالی آن به‌گونه‌ای بود که شهرداری تهران از عهده بازپرداخت آن برنمی‌آمد. 

example-image

پیامدهای غفلت از مخاطرات زمین‌شناسی درگودبرداری‌های عمیق

 

پیامدهای غفلت از مخاطرات زمین‌شناسی درگودبرداری‌های عمیق
■ نقش دستگاه‌های مجری در بخش ایمنی گودبرداری‌ها مشخص شود


چند سالی‌ست که همزمان با صدور مجوز برای ساخت‌وسازهای بلندمرتبه در کلان‌شهرها و به‌ویژه در تهران، نیاز به تأمین پارکینگ نیز ضرورتی اجتناب‌ناپذیر شده است. در همین حال با توجه به این که امکان تأمین پارکینگ در سطح وجود ندارد، صدور مجوز تراکم‌های منفی با شمار طبقه‌های بالا نیز روندِ رو به افزایشی داشته است.

به گزارش خبرنگار مجله ساختمان همزمان با درنظرگرفتن این امر که اساسا تامین پارکینگ در طبقات زیرین نیاز به افزایش عمق گودبرداری دارد طبیعی است که شاهد افزایش این نوع گودبرداری های در سطح پایتخت باشیم.دراین بین به باور برخی از کارشناسان انجام این نوع گودبرداری ها نیاز به تمهیدات ایمنی بسیار پیچیده ودرنظرگرفتن ملاحظات فنی متعددی دارد.

دراین بین بسیاری از کارشناسان علاوه برهشدار نسبت به مسایل فنی ونیز مخاطرات این نوع گودبرداری ها تاکید دارند که اگراین گودبرداریها بدون استعلام از سازمان های تخصصی درحوزه زمین شناسی باشد ، نتیجه این می شود که انجام این نوع گودبرداری ها زمینه ساز ونقش محرک در وقوع زلزله های کوچک را خواهد داشت.
دراین زمینه دکتر مسعود محمودپور، رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، در گفت وگو با خبرنگار مجله ساختمان می گوید: اصولا ازدیدگاه زمین شناسی مهندسی وژئومکانیک زمین، مصالح زمین ازیکسری واحدهای سنگی وخاکی تشکیل شده است که در دوره های زمین شناسی دستخوش یکسری تغییرات شده اند .

رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور می افزاید : با توجه به اینکه اساسا وقتی می خواهیم درمنطقه ای سازه ای بنا وتغییراتی برروی آن اعمال کنیم درواقع دراصطلاح ما درحال دست کاری میدان تنش منطقه هستیم ،این تغییرات عملابا عوارضی همراه خواهد بود وبا این رویکرد وقتی قرارباشد ما درمنطقه ای گودبرداری عمیق انجام وترانشه بزنیم آن منطقه دستخوش تغییرات تنش خواهد شد.


محمود پور خاطرنشان می کند: حال اگر منطقه ای ازدیدگاه زمین شناسی بریدگی ها وشکستگی های زیادی در واحدهای خاکی داشته باشد (چیزی که ما ازان به عنوان گسل های منطقه یا چین خوردگی های زمین نام می بریم)، این منطقه خود استعداد ناهمگونی وتغییرات شدید ساختاری را دارد.

رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور ادامه داد:دراین شرایط وقتی ازطریق گودبرداری های عمیق در منطقه دست کاری صورت می گیرد این امر بدان معنا است که اگرتمهیدات پایدارسازی ها درحین حفاری ها درفرآیند گودبرداری ها را به کارنبریم منطقه را برای ناپایداری های بیشترمستعد کرده ایم ودرواقع ازاین رهگذر مخاطرات بالقوه را به بالفعل تبدیل کرده ایم.

محمود پورمی گوید:در برخی از مناطق شهرهای بزرگ یکسری گسل‌های فعال و جوان‌تر وجود دارد که عموما استعداد آزاد کردن تنش نیروها را در خود دارند. بنابراین براساس طول ومسیر گسل اگر شرایط وجود داشته باشد می توان گفت که دست کاری ونیز انجام گودبرداری های عمیق نیز می تواند حالت را تشدید ببخشد ودرواقع زودترازموعد بهم ریختگی هایی ایجاد شود وازدیدگاه مخاطرات زلزله مشکلات شدیدی را برای ما ایجاد کند.

رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور افزود: بنابراین صرف نظرازاینکه این ترانشه ها وگودبرداری ها چه ابعاد وچه محدودیت هایی را به دنبال دارد اولین فاکتور دارای اولویت برای سازمان مبتوع ما مخاطرات زمین شناسی در فرآیند مربوط به گودبرداری ها عمیق است.

محمود پورهمچنین با تاکید براین امر که مدت هاست که ازطریق سازمان زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور پیگیر این موضوع هستیم ودرجلساتی که با وزارت کشور برگزارمی کنیم دغدغه مندی خود دراین زمینه را ابراز کرده ایم خاطرنشان می سازد: درحال نهادینه کردن این دیدگاه هستیم که استعلام ازسازمان زمین شناسی برای یکسری پروژه ها که جنبه ملی دارد الزام آور شود ونگاه سازمان متبوع ما دراین قضیه لحاظ شود.

وی می افزاید: متاسفانه بسیاری ازسازمان ها که دارای پروژه های عمرانی هستند بعد از بروز حادثه ومخاطره اقدام به استعلام ازسازمان متبوع ما می کنند واگرچه ما می توانیم نظرات کارشناسی خود را که تاحدی راهگشا است اعلام کنیم اما باید درنظرگرفت که اساسا راهکارهای سازمان ما جنبه پیشگیرانه دارد وبیش از هرچیز درواقع جنبه هشداردهنده دارد.

رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور تاکید می کند:البته با توجه به نگاه مثبت دولتمردان مقررشده است که نقش سازمان زمین شناسی دراین زمینه پررنگ ترشود وقراراست که سازمان نظرات فنی خود را در استعلام ها عنوان کند.

محمودپور با اشاره به بازدید اخیر معاون اول رئیس جمهوری از سازمان زمین شناسی می گوید:البته در بازدیدی که معاون اول رئیس جمهور ازسازمان متبوع ما داشتند مقررشد که نقش سازمان دراین راستا پررنگ شود و ایشان تاکید داشتند که لازم است تمهیدات لازم برای تحقق این هدف درنظرگرفته شود.

وی درپاسخ به این سوال که سازمان نظام مهندسی ساختمان درجایگاه یکی ازارکان اساسی ساخت وساز براین باوراست که حتی اگر استعلام های فنی در فرآیند گودبرداری های عمیق وبه طورکل در پروژه های عمرانی صورت بگیرد فقدان شرکتهای ژئوتکنیک که ازدانش کافی برخوردار باشند باعث می شود که عملا کارآمدی این نوع استعلام ها زیرسوال برود می گوید: برخلاف آنچه که عنوان می شود شرکتهای بزرگ وصاحب نامی دراین زمینه وجود دارد که درحال فعالیت دراین راستا هستند وبنابراین می توانیم از پتانسیل این شرکت‌های خوش نام بهره ببریم.

رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور می افزاید:بنابراین ادعای فقدان شرکتهای متخصص دراین زمینه اظهارنظرصحیحی نیست چرا که شرکتهای قدیمی وخوبی درداخل کشور موجود است اما این امربستگی به ارگانی که کاررا به عنوان مجری انجام می دهد دارد چرا که مسایل مالی باعث می شود که بعضا از شرکتهای رده پایین تردراین زمینه استفاده شود که قطعا درکیفیت کار موثراست.

وی با تاکید براینکه درحال حاضر دولت درحال تهیه لایحه ای است که به موجب آن استعلام سازمانهایی که قصد انجام عملیات عمرانی دارند از سازمان متبوع ما الزامی میشود تصریح می کند: هدف از تصویب این لایحه آن است که نقش دستگاه های مجری وفنی را بعضی از قسمتها پررنگ تر کنیم واین امرباعث می شود عملا ازبسیاری از مخاطرات وحوادث احتمالی پیشگیری شود چرا که شناسایی رفتار زمین و نیز ارزیابی کارشناسی ونیز لحاظ کردن مسایل فنی قبل از اجرای پروَژه های عمرانی باعث جلوگیری از بسیاری ازمعضلات و حوادث خواهد شد.

محمود پور درپاسخ به این سوال که آیا تصویب این لایحه عملا باعث ایجاد محدودیت برای شهرداری وبرخی از نهادها دراجرای پروژه های عمرانی می شود می گوید:با ملاحظات فنی درست امکان اجرای هرپروژه ای وجود دارد.مگراینکه منطقه ای مخاطرات آن به حدی زیاد باشد که اساسا مقرون به صرفه نباشد.

گودبرداری‌های عمیق، آب‌های زیرزمینی را دچار مشکل می‌کند

اما علاوه این بسیاری از کارشناسان براین باورند علاوه براینکه این گودبرداری ها می تواند در احتمال بروز زلزله در مناطق پرخطر نقش داشته باشند درهمین حال این گودبرداری‌ها می‌تواند؛ شرایط هیدرولوژیکی محدوده ساخت‌وساز را به هم بزند.

به طوری که گفته می شود اگر برنامه‌ریزی درستی نباشد، ممکن است؛ این گونه ساخت‌وساز‌ها به شکل یک سد زیرزمینی عمل کند و باعث از بین رفتن شرایط طبیعی منطقه شود که این مساله می‌تواند برای خود آن بنا و پیرامونش خطرناک باشد.براساس این گزارش زمانی که سطح آب زیرزمینی به شکل غیرطبیعی در یک منطقه بالا برده می‌شود و در کنار آن منطقه‌ای با سطح آب پایین‌تر وجود دارد، یعنی شیب هیدرولیکی آب در زیرزمین بالا رفته و قدرت فرسایش آب در زیر زمین بیشتر می‌شود، در چنین شرایطی ابتدا مصالح ریزدانه و سپس دانه‌ها حمل می‌شوند و فضای حفره مانندی در زیر زمین شکل می‌گیرد که این حفره‌ها گسترش پیدا می‌کنند و در واقع می‌توانند فرسایش زیرزمینی ایجاد کنند.

درهمین حال اگر این ساخت‌‌وساز‌ها و گودبرداری‌ها سبب مسدود شدن مسیر آب شود، انباشته شدن آب در بالادست می‌تواند؛ باعث اشباع شدن منطقه از آب شود که این می‌تواند، بارپذیری زمین در مقابل بار سازه را با مشکل مواجه کند.برخی از کارشناسان بر این باورند از آنجا که رعایت این مسائل در پی‌سازی، هزینه‌بر است، ممکن است اجرایی کردن این فرآیند در نظر گرفته نشود؛ هرچند که به طور طبیعی همه مهندسان می‌دانند که وقتی به سطح آب‌های زیر زمینی می‌رسند، باید برای آن برنامه‌ریزی و مسیر انتقالی برای آب تعریف کنند. ناظران درهمین حال با اشاره به اینکه بیشترین بارگذاری ساختمان‌های بلند مرتبه و مگامال‌ها در شمیرانات با وجود قنات و آب‌های زیرزمینی متعدد در این منطقه صورت می گیرد براین باورنداین بارگذاری‌ها با وضعیت هیدرولوژیک منطقه همخوانی ندارد.

البته در همین زمینه چندی پیش پیروز حناچی دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری نیز با اشاره به اینکه گودبرداری‌‌های عمیق ریسک بالایی برای شهر تهران دارند، گفته بود گودبرداری‌های عمیق بویژه در قسمت‌های شمالی شهر به مسیر قنات‌ها برخورد می‌کنند و این در حالی است که هیچ‌کدام از قنات‌های تهران خشک نیستند.

او با بیان اینکه این گودبرداری‌ها هرجا می‌تواند رخ دهد و عارضه ایجاد کند، افزود: با این حال مجموعه‌های تجاری بزرگ بارگذاری مضاعف هستند، زیرا هم سطح زیادی اشغال می‌کنند و هم بواسطه بارگذاری که روی آنها صورت می‌گیرد، معمولاً حداکثر گود را برای تأمین پارکینگ و خدمات دارند، در هر صورت دیگر چنین مجوزهایی در کمیسیون ماده ۵ داده نمی‌شود، اما در گذشته مجوزهایی از این قبیل داده شده و بسیاری از اینها نیزمشکلاتی را به وجود آورده‌اند.وی ادامه داد: البته شورای عالی شهرسازی و معماری به این موضوع ورود پیدا کرده است، اما به لحاظ مشکلات عمومی شهر نمی‌خواستیم همه این طرح‌ها را متوقف کنیم، هرچند اقداماتی انجام دادیم که شهرداری مسیرش را تغییر دهد و چنین مجوزهایی که هم برای شهر و هم برای شهروندان پیامد دارد؛ صادر نکند، این گونه طرح‌ها حتی برای سرمایه‌گذاران نیز در آینده عارضه دارد، در حالی که اکنون شاید آنها متوجه مسائل فنی مربوط به این قضایا نباشند.

محدودیت دمایی برای کارهای عمرانی

محدودیت دمایی برای کارهای عمرانی عبارت است از:

1:در دمای زیر 5 درجه نباید با سنگ ساخت انجام داد.

2:در زیر 5 درجه نباید بتن کار کرد.

3:دمای بتن ریزی در هوای گرم و بتن ریزی معمولی حداکثر 32 درجه می باشد.

4:دمای بتن ریزی در هوای گرم و بتن ریزی حجیم حداکثر 15 درجه می باشد.

5:ضد یخ تا دمای 15- درجه کارایی دارد و کارش پایین اوردن دمای انجماد است.

6:در دمای کمتر از 5- نباید میلگرد را خم زد. خم زدن به طور مکانیکی و سرعت متناسب به نوع فولاد و دمای محیط بستگی دارد.

7:حداقل دمای عایق کاری و قیر کاری 4 درجه می باشد کمتر از این مقدار مجاز نیست. قیر بالای 175 درجه می سوزد.

8:برای جوش کاری دمای سطح کار برای جوش نباید کمتر از 18- درجه باشد.

9:برای رنگ کردن سطوح فلزی ورنگ زدایی (برای جلو گیری از میعان بخار آب) دما باید 3 درجه ازنقطه شبنم محیط بالاتر باشد.

دمای انبار رنگ باید بین 18 تا 35 درجه باشد.

10:برای خم کاری با حرارت دمای فلز مابین 500 تا 650 درجه حفظ شود.

11:خم کاری در دمای محیط زمانی مجاز است که شعاع انحنا:

a:در ورق برابر 25 برابر ضخامت ورق

b:در ناودانی و سپری 25 برابر ارتفاع جان در صورت خم در صفحه جان و 25 برابر بال در صورتی خم در صفحه بال باشد.

c:درنبشی 45 برابر عرض بالی که در صفحه خم است.

پدافند غیرعامل برای مقابله با تهدیدات برنامه‌های مشخصی را دنبال می‌کند

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: دشمن برای تضعیف نظام در حوزه سایبری دست به تلاش می‌زند و در این باره وظایف سنگینی بر عهده ما قرار دارد.

به گزارش ایسنا، سردار غلامرضا جلالی عصر امروز در دیدار با آیت‌الله جعفر سبحانی با ارائه گزارشی از فعالیت‌های انجام گرفته با توجه به هفته پدافند غیر عامل عنوان کرد: رهبر معظم انقلاب در مورد شبکه ملی اطلاعات و اینترنت منویات مهم و توصیه‌های خوبی داشته‌اند که باید توسط مسئولان به خوبی دنبال شود.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور افزود: بی شک رهنمود مراجع عظام در رابطه با پدافند غیر عامل می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات باشد و کشور را در برابر توطئه‌های دشمن مصون بدارد.

وی در رابطه با فعالیت های سازمان تصریح کرد: سازمان پدافند غیر عامل از سال 82 فعالیت‌های خود را آغاز کرد تا در جهت کاهش تهدیدات در جامعه اسلامی و ارتقای توان در مقابل خطرات گام بردارد.

جلالی بیان کرد: تهدیدات سایبری یکی از موضوعات مهمی است که پدافند غیر عامل آن را در اولویت فعالیت‌های خود قرار داده است.

وی اظهار کرد: پدافند غیر عامل در جهت مقابله با تهدیدات اقتصادی دشمن نیز با مشارکت دستگاه‌ها برنامه‌های مشخصی را دنبال می‌کند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور یادآور شد: متاسفانه پهنای اینترنت بدون اینکه به محتوای آن توجه شود افزایش یافته است و ما وظیفه‌ای سنگین بر دوش داریم چرا که باید در مسیر اهداف خود بدون سلاح در مقابل دشمن به دفاع بپردازیم.

وی افزود: بهره گیری از روش‌های مختلف در جهت ایجاد رعب در دشمنان و ارتقای امنیت در نظام از وظایف و رسالت مهم سازمان پدافند غیر عامل است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور عنوان کرد: باید توجه داشت که دشمن برای تضعیف نظام در حوزه سایبری دست به تلاش می‌زند که در این باره باید در جهت جلوگیری از تضعیف آرمان‌ها و اهداف فرهنگی از سوی دشمن وارد میدان شویم.isna